|
Chiếc thớt gỗ không chỉ là công cụ hỗ trợ nấu nướng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe gia đình bạn. Việc chọn mua thớt chất lượng, sử dụng đúng cách và thay thế định kỳ là những bước quan trọng để bảo vệ căn bếp khỏi vi khuẩn và nấm mốc.
Sử dụng thớt sai cách: Hiểm họa rình rập sức khỏe
Hè vừa qua, tôi về quê thăm mẹ và định trổ tài nấu một bữa ăn thịnh soạn. Nhưng khi lấy chiếc thớt trong bếp ra, tôi thực sự sững sờ: bề mặt thớt đen kịt, loang lổ, thậm chí có những mảng mốc xanh rêu bám chặt. Tưởng rằng đây chỉ là vấn đề của người lớn tuổi, ngại thay thớt mới để tiết kiệm, nhưng khi ghé thăm nhà em gái, tôi nhận ra chiếc thớt nhà cô ấy cũng chẳng khá hơn là bao.
Nhiều người thường nghĩ: “Thớt bẩn thì rửa sạch là được!”. Nhưng sự thật không đơn giản như vậy. Các chuyên gia đã chỉ ra rằng, bề mặt thớt, đặc biệt là những vết xước và khe nứt, chính là nơi lý tưởng để vi khuẩn và nấm mốc sinh sôi. Những mẩu thức ăn nhỏ li ti sót lại sau mỗi lần cắt thái, dù mắt thường khó thấy, lại trở thành “thức ăn” nuôi dưỡng hàng tỷ vi khuẩn.
Nếu bạn dùng thớt để cắt thực phẩm sống như thịt, cá, sau đó lại cắt hoa quả hay thức ăn chín mà không vệ sinh kỹ, nguy cơ lây nhiễm chéo vi khuẩn là rất cao. Đặc biệt, với trẻ nhỏ, người già hoặc những người có hệ tiêu hóa yếu, việc ăn phải thực phẩm bị nhiễm khuẩn từ thớt có thể dẫn đến các vấn đề như tiêu chảy, viêm dạ dày, hoặc thậm chí ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng.
Một nghiên cứu từ Hiệp hội Người tiêu dùng Thâm Quyến (Trung Quốc) từng chỉ ra rằng, bất kể chất liệu nào, thớt sử dụng quá 2 năm sẽ có lượng vi khuẩn vượt ngưỡng 3.000 cfu/cm². Đặc biệt, thớt tre còn có thể chứa vi khuẩn cao gấp hàng nghìn lần. Những chiếc thớt cũ kỹ không chỉ là nơi trú ngụ của vi khuẩn như E. coli, Salmonella, mà còn chứa nấm mốc và độc tố aflatoxin – một chất cực kỳ nguy hiểm, từng được ghi nhận là nguyên nhân khiến 96 thực khách tại một đám cưới bị ngộ độc hàng loạt. Đáng lo hơn, aflatoxin không chỉ gây ngộ độc mà còn có nguy cơ dẫn đến ung thư nếu tích tụ lâu dài trong cơ thể.
Vì vậy, việc sử dụng thớt gỗ sai cách hoặc không thay thế định kỳ không chỉ tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe mà còn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cả gia đình.
Bí quyết sử dụng thớt gỗ đúng cách
Để chiếc thớt gỗ trở thành trợ thủ đắc lực trong căn bếp mà không gây hại cho sức khỏe, bạn cần lưu ý những điều sau:
1. Không cắt cố định ở một vị trí
Khi sử dụng thớt, nếu bạn chỉ tập trung cắt ở một khu vực cố định, nước từ thịt, cá, rau củ sẽ thấm sâu vào các khe nứt tại vị trí đó, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm mốc phát triển nhanh chóng. Thay vào đó, hãy thường xuyên thay đổi vị trí cắt trên bề mặt thớt, sử dụng cả hai mặt luân phiên để phân tán độ ẩm. Cách này không chỉ giúp hạn chế vi khuẩn mà còn ngăn thớt bị cong vênh do sử dụng không đồng đều.
2. Phân biệt thớt cho thực phẩm sống và chín
Thực phẩm sống như thịt, cá, hải sản thường chứa các vi khuẩn nguy hiểm như Salmonella, E. coli hay Listeria. Nếu bạn dùng cùng một chiếc thớt để cắt thực phẩm sống rồi lại cắt thực phẩm chín, nguy cơ lây nhiễm chéo là rất cao. Để đảm bảo an toàn, hãy chuẩn bị hai chiếc thớt riêng: một cho thực phẩm sống, một cho thực phẩm chín hoặc rau củ, đặc biệt trong gia đình có trẻ nhỏ, người già hoặc phụ nữ mang thai.
3. Rửa sạch và lau khô ngay sau khi sử dụng
Sau mỗi lần sử dụng, hãy rửa thớt bằng nước ấm và một miếng bọt biển mềm. Tránh dùng búi cọ thép vì sẽ làm tăng các vết xước, tạo điều kiện cho vi khuẩn bám lại. Sau khi rửa, đừng để thớt tự khô ở nơi ẩm thấp hoặc dựa vào tường. Thay vào đó, hãy dựng thớt trên giá để nước chảy khô hoàn toàn, giúp ngăn chặn sự phát triển của nấm mốc.
4. Sử dụng chất tẩy rửa dịu nhẹ
Hầu hết các loại thớt gỗ chất lượng đều được phủ một lớp dầu bảo vệ, không phải sơn. Việc sử dụng chất tẩy rửa mạnh có tính axit hoặc kiềm cao có thể làm hỏng lớp bảo vệ này, khiến thớt nhanh xuống cấp. Vì vậy, hãy ưu tiên dùng nước ấm hoặc chất tẩy rửa trung tính để làm sạch.
5. Bảo quản thớt mới trước khi sử dụng
Thớt gỗ mới mua thường được đóng gói cẩn thận và đã qua xử lý khử trùng tại nhà máy. Tuy nhiên, để tăng độ bền và ngăn nứt, bạn nên bảo quản thớt bằng cách phủ một lớp dầu ăn trước khi sử dụng lần đầu. Cách làm rất đơn giản: dùng cọ phết đều dầu ăn lên toàn bộ bề mặt thớt, để khô, sau đó lặp lại thêm một lần nữa. Sau khi dầu thấm hoàn toàn, bạn có thể bắt đầu sử dụng. Với thớt gỗ nguyên khối, việc bôi dầu định kỳ mỗi tháng một lần sẽ giúp duy trì độ bền, đồng thời làm mờ các vết xước do dao gây ra.
6. Thay thớt định kỳ
Dù có chăm sóc kỹ lưỡng đến đâu, thớt gỗ sau một thời gian sử dụng cũng sẽ xuất hiện các vết xước và khe nứt, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi. Theo khuyến cáo, bạn nên thay thớt gỗ mới sau mỗi 2 năm để đảm bảo an toàn vệ sinh.
Làm thế nào để chọn mua thớt gỗ chất lượng?
Trên thị trường hiện nay, thớt gỗ được bày bán với đủ loại giá cả và mẫu mã. Tuy nhiên, không phải chiếc thớt nào cũng đáng để bạn bỏ tiền mua. Dưới đây là những lưu ý để chọn được chiếc thớt gỗ nguyên khối chất lượng:
1. Tránh thớt phủ sơn
Một số loại thớt được quảng cáo là gỗ cao cấp như gỗ óc chó hay gỗ lê, nhưng thực chất chỉ là thớt tổng hợp được phủ một lớp sơn để “hô biến” thành gỗ quý. Những chiếc thớt này thường bị phai màu khi sử dụng, thậm chí có thể làm bẩn thực phẩm. Để kiểm tra, bạn có thể dùng khăn ướt lau thử bề mặt thớt. Nếu thấy màu phai ra quá nhiều, đó chắc chắn là thớt sơn.
2. Nói không với thớt tổng hợp
Thớt gỗ nguyên khối luôn là lựa chọn tốt hơn so với thớt tổng hợp được làm từ vụn gỗ ép với keo. Loại thớt này không chỉ kém bền mà còn có nguy cơ chứa formaldehyde – một chất gây hại cho sức khỏe. Thớt gỗ thật thường có mùi gỗ tự nhiên, trong khi thớt tổng hợp có thể tỏa ra mùi keo hóa học khó chịu. Khi mua, hãy ngửi thử để kiểm tra.
3. Cẩn thận với thớt có vân gỗ quá hoàn hảo
Thớt gỗ tự nhiên hiếm khi có vân gỗ đều đặn và quá hoàn hảo. Nếu bạn thấy một chiếc thớt với vân gỗ đẹp như tranh, rất có thể đó là sản phẩm tổng hợp được bọc một lớp gỗ mỏng bên ngoài. Thớt gỗ nguyên khối thường có vân gỗ tự nhiên, không quá đều, màu sắc thống nhất và không có sự khác biệt lớn giữa các mặt.
4. Đừng chọn thớt quá nhẹ
Thớt gỗ nguyên khối, đặc biệt là từ các loại gỗ như óc chó hay gỗ lê, thường có trọng lượng đáng kể. Một chiếc thớt gỗ óc chó kích thước tiêu chuẩn thường nặng khoảng 1,5-2kg, trong khi thớt gỗ lê có thể nặng tới 3-4kg. Nếu thớt bạn cầm quá nhẹ, rất có thể đó là sản phẩm ghép từ nhiều mảnh gỗ vụn.
VietBF@ Sưu tập
|
|
