Không chỉ là tin vui của tử tù
Ông Nguyễn Trường Sơn, người phụ trách vận động khu vực Đông Nam Á và Thái Bình Dương của Tổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International), vào tối ngày 3/12 lên tiếng với RFA về thông tin liên quan diễn tiến mới trong vụ án tử tù Hồ Duy Hải:
“Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao ra thông cáo hủy bỏ bản án của Hồ Duy Hải và yêu cầu phải điều tra lại thì đây là một tin hết sức tốt lành. Toàn thể những người làm việc ở Ân xá Quốc tế và tôi tin là những người đã tham gia hưởng ứng lời kêu gọi của chúng tôi khi nhận được tin này cũng rất vui mừng.”
Vào hôm 23/10 vừa qua, một bức thư do Tổng thư ký Ân xá quốc tế Nauy-John Peder Egenaes ký tên đính kèm cùng với chữ ký của 25.543 người được gửi đến Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng tham gia kêu gọi hủy án tử hình cho Hồ Duy Hải; đồng thời kêu gọi một quy trình tái xét xử công bằng cho Hồ Duy Hải.
Thanh niên Hồ Duy Hải bị bắt giữ và bị tuyên án tử hình dưới tội danh “giết người và cướp tài sản” trong vụ án hai nữ nhân viên bưu điện Cầu Voi ở ấp 5, xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, Long An bị sát hại dã man tại nơi làm việc hồi trung tuần tháng 1/2008.
Suốt hơn 11 năm qua tử tù Hồ Duy Hải và gia đình kiên trì kêu oan ở các cấp chính quyền và đại biểu quốc hội. Ủy ban Tư pháp của Quốc hội từng kêu gọi Chính quyền tỉnh Long An điều tra lại vụ án vì cho rằng việc xét xử vụ án đã không diễn ra đúng các trình tự pháp luật, và thiếu bằng chứng.Liên quan thông tin mới nhất về Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đưa ra kháng nghị giám đốc thẩm, đề nghị xóa bỏ toàn bộ các bản án trước đó đối với tử tù Hồ Duy Hải để điều tra lại, ông Nguyễn Trường Sơn, đại diện của Ân Xá Quốc tế bày tỏ ông có niềm tin vụ án sẽ được tái xét xử một cách công minh:
“Tôi cho rằng vụ án Hồ Duy Hải đã vượt khỏi biên giới Việt Nam rồi và bây giờ là một vụ án mang tính chất quốc tế, đã bị quốc tế hóa cho nên tôi hy vọng rằng các cấp chính quyền Việt Nam khi tái điều tra cũng như tái xét xử lại vụ án này sẽ phải thực hiện một cách nghiêm minh.”
Ngay sau khi truyền thông quốc nội loan tin về diễn tiến mới nhất của vụ án tử tù Hồ Duy Hải, mẹ của Hồ Duy Hải, bà Nguyễn Thị Loan chia sẻ với RFA rằng gia đình đã chờ nhận được kết quả này gần 12 năm qua và bà mong mỏi con trai sẽ được nhanh chóng về nhà đón Tết cổ truyền Canh Tý sau hơn một thập niên xa cách.
Niềm tin chỉ một nửa
Đài RFA ghi nhận bên cạnh vô vàn những chia sẻ niềm vui của cộng đồng cư dân mạng mừng cho Hồ Duy Hải cùng gia đình của anh thì không ít người tỏ ra lo ngại không biết số phận của tử tù Hồ Duy Hải sẽ thế nào. Ông Nguyễn Trường Chinh, thân phụ của tử tù Nguyễn Văn Chưởng nói với RFA về trường hợp của con trai ông:
“Thật tình mà nói thì Nguyễn Văn Chưởng cũng đã có một kháng nghị của Viện Kiểm sát Tối cao là Kháng nghị số 09 (ban hành ngày 18/04/11) hủy án phúc thẩm, điều tra xem xét lại vì tỏng vụ án có những tình tiết chưa được làm rõ. Nhưng khi lật hại hồ sơ thì tòa án có làm gì đâu. Họ vẫn y án sơ thẩm.”
Ông Nguyễn Trường Chinh nhấn mạnh rằng mỗi vụ án có thể rất khác nhau và trong suốt thời gian đăng đẳng cùng gia đình tử tù Hồ Duy Hải đi kêu oan, ông cho là phân nửa niềm tin về vụ án Hồ Duy Hải được đặt trọn ở quyết định cuối cùng của Tòa án Nhân dân Tối cao.
Bức thư của Ân xá quốc tế Nauy và chữ ký của hơn 25 ngàn người Nauy
kêu gọi Việt Nam hủy án tử hình cho Hồ Duy Hải ký ngày 23/10/19.
Courtesy: Facebook of Amnesty International in Southeast Asia
Blogger Nguyễn Lân Thắng, trên tài khoản Facebook đăng tải lời kêu gọi cộng đồng tiếp tục mạnh mẽ đấu tranh cho Hồ Duy Hải vì còn rất gian nan. Tối ngày 3/12, Blogger Nguyễn Lân Thắng giải thích với RFA liên quan lời kêu gọi này:
“Tôi có một suy nghĩ là vụ án Hồ Duy Hải cũng còn rất nhiều các tình tiết phức tạp. Bỏi vì như tôi được biết những dấu hiệu nghi vấn mà các luật sư đã vạch ra trong các hồ sơ trước đây là thủ phạm của vụ án này có lẽ liên quan đến những người rất có thế lực về mặt chính trị ở Việt Nam. Chính vì như vậy mà có thể việc người ta bới lại vụ án Hồ Duy Hải cũng như xóa bỏ bản án để điều tra lại nhằm mục đích đằng sau là phe cánh của nhóm lợi ích ‘đánh nhau’.”
Luật sư Phạm Công Út cũng nhắc lại với Đài Á Châu Tự Do về một thông tin rất quan trọng liên quan vụ án tử tù Hồ Duy Hải:
“Luật sư đồng nghiệp của tôi nói rằng họ có một video clip chứng minh người khác là thủ phạm. Như vậy, nếu clip đó có thì nó phải nằm trong một camera an ninh nào đó nhưng đã bị thu giữ. Trong clip đó có thể không phải là Hồ Duy Hải. Tôi cũng đã từng la toáng lên rằng phải đưa cái clip đó ra để minh oan cho một mạng người. Tuy nhiên, vị luật sư đồng nghiệp của tôi nói rằng không thể đưa ra được vì nếu đưa ra thì cứu được một người nhưng sẽ chết nhiều người.”
Và còn một thông tin khác mà Luật sư Phạm Công Út cho rằng rất cần thiết được lưu ý:
“Cách đây 4 năm, bà Lê Thị Nga-Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp có làm một văn bản gửi đến các cơ quan chức năng và thành viên Đoàn giám sát của Quốc hội. Bà Lê Thị Nga kết luận trong văn bản (ghi ngày 10/02/15) rằng không đủ cơ sở để kết tội đối với Hồ Duy Hải và có nhiều yếu tố cho thấy Hồ Duy Hải đang bị oan. Sau đó, văn bản này không được nghe nhắc tới nữa.”
Mặc dù vậy, Luật sư Phạm Công Út nói về diễn tiến mới nhất của vụ án Hồ Duy Hải thì:
“Việc kháng nghị tôi cho rằng có sự bật đèn xanh; chứ nếu không thì Ủy ban Thẩm phán của Tòa án Nhân dân Tối cao sẽ không chấp nhận kháng nghị của Việt Kiểm sát Tối cao. Như vậy, nếu có sự bật đèn xanh cho rằng đây là một vụ án oan thì Ủy ban Thẩm phán sẽ chấp nhận kháng nghị và hủy hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm này. Uy tín của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao không phải là đơn giản, tức là kháng nghị để đưa ra báo chí rồi sau đó bị bác, mà chính vì những dấu hiệu đó nên tôi cho rằng kháng nghị của Viện Kiểm sát Tối cao sẽ được chấp nhận”
Có thể minh oan cho Hồ Duy Hải?
Trả lời câu hỏi của RFA trong trường hợp vụ án được “bật đèn xanh” để điều tra và xét xử lại thì cơ hội minh oan cho Hồ Duy Hải sẽ thế nào, Luật sư Phạm Công Út nêu lên quan điểm cá nhân rằng nếu như được tham gia minh oan cho Hồ Duy Hải dù trực tiếp hay gián tiếp thì ông sẽ lật lại các tình tiết quan trọng của vụ án, chẳng hạn như tình tiết về video clip có hình ảnh của hung thủ. Luật sư Phạm Công Út nói:
“Chứng cứ nếu có thì phải xem lại Bưu điện Cầu Voi lúc đó có camera an ninh hay không. Và các dấu vân tay tại hiện trường là hoàn toàn không có dấu vân tay nào của Hồ Duy Hải. Nếu sát thủ giết 2 mạng người bằng dao, bằng thớt thì chắc chắn những vết máu tung tóe hoặc bị cào cấu da thịt thì máu, dấu vân tay của hung thủ sẽ để lại tại hiện trường. Trong khi đó, hiện trường được khám nghiệm và giám định rất kỹ lưỡng mà tại sao không có một vết tích nào của người bị kết án. Đây là quan điểm của tôi, nếu như tôi có cơ hội tham gia minh oan cho Hồ Duy Hải thì không riêng 2 vấn đề đó mà tôi đưa ra hàng loạt, ít nhất là 20 vấn đề.”
Thế nhưng, Luật sư Phạm Công Út khẳng định rằng việc điều tra lại vụ án Hồ Duy Hải sẽ gặp khó khăn rất nhiều do không thể thu thập được bằng chứng khách quan theo trình tự tố tụng hình sự, các mẫu vật tại hiện trường để giám định theo thời gian cũng không còn.
Luật sư Phạm Công Út còn đưa ra mấu chốt của vụ án rằng:
“Theo như thông tin tôi được biết qua báo chí, hay các trang mạng thì hung thủ thật sự hiện nay đang bỏ trốn mà không có lệnh truy nã. Như vậy nhân vật đó hiện nay còn sống hay không hoặc đang ở đâu? Nếu quay lại để điều tra chứng minh Hồ Duy Hải có thể được minh oan vô tội nhưng thân nhân của 2 nạn nhân trong vụ án sẽ đặt câu hỏi rằng ai là thủ phạm và như thế sẽ rơi vào bế tắc.”
Với những phân tích về khía cạnh pháp lý của vụ án tử tù Hồ Duy Hải, Luật sư Phạm Công Út nhấn mạnh trước mắt tạm hiểu là khi Ủy ban Thẩm phán của Tòa án Nhân dân Tối cao chấp nhận kháng nghị thì Hồ Duy Hải không còn bị án tử và dù hành trình minh oan cho Hồ Duy Hải gian nan đến mức nào thì cộng đồng xã hội vẫn đồng hành cùng tử tù Hồ Duy Hải, như lời khẳng định của đại diện Ân xá Quốc tế-ông Nguyễn Trường Sơn, Luật sư Phạm Công Út, Blogger Nguyễn Lân Thắng…rằng không chỉ đấu tranh cho riêng một Hồ Duy Hải mà còn vì các tử tù oan tại Việt Nam.
RFA
4-12-2019
