Việc một nữ công dân Việt Nam thiệt mạng trong một cuộc truy quét người lao động nhập cư ở thành phố Daegu làm dấy lên lo ngại về những bất cập trong chính sách thị thực của Hàn Quốc.
Báo The Korea Herald của Hàn Quốc dẫn lại thông tin từ giới chức địa phương cho hay, Vũ Tú Anh, 25 tuổi, đã tử vong tại sân của một nhà máy phụ tùng ô tô ở Daegu vào ngày 28/10.
Cô bị ngã từ tầng ba của tòa nhà trong lúc đang lẩn trốn đợt truy quét lao động nhập cư bất hợp pháp của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh.
Theo tìm hiểu của BBC News Tiếng Việt, tính đến hôm 17/12, báo chí Việt Nam chưa đưa tin về vụ việc này. Trong khi đó, cái chết của cô đã làm dấy lên làn sóng chỉ trích dữ dội về các quy định thị thực tại Hàn Quốc.
Nhiều ý kiến cho rằng những quy định khắt khe này đang đẩy các du học sinh quốc tế vào thế khó, khiến họ có rất ít lựa chọn việc làm hợp pháp để tự trang trải cuộc sống sau khi tốt nghiệp, theo The Korea Herald.
Thực hư ra sao?
Theo tờ SCMP tại Hong Kong, Tú Anh tốt nghiệp chuyên ngành thương mại quốc tế tại Đại học Keimyung ở Daegu, thành phố lớn thứ tư của Hàn Quốc. Dù đã có visa D-10 (diện tìm việc làm), cô vẫn gặp rất nhiều khó khăn và chưa tìm được công việc đúng chuyên môn.
Thông tin từ Cơ quan Quản lý Xuất nhập cảnh Hàn Quốc cho thấy, thị thực D-10 chỉ cho phép người lao động làm thêm trong một số lĩnh vực chuyên môn nhất định, trong đó không bao gồm các công việc chân tay.
Để chuyển sang làm chính thức và đủ điều kiện xin thị thực E-7 (diện lao động có tay nghề), ứng viên bắt buộc phải tìm được các vị trí công việc chuyên môn tương ứng.
Theo SCMP, để trang trải cuộc sống, Tú Anh buộc phải chấp nhận làm việc tại một nhà máy ở Daegu.
Tuy nhiên, cô chỉ làm ở đây được hai tuần thì cơ quan quản lý xuất nhập cảnh ập vào nhà máy và tiến hành truy quét.
Việc cô làm việc trái phép diễn ra đúng vào thời điểm Bộ Tư pháp Hàn Quốc đang đẩy mạnh các đợt truy quét người cư trú bất hợp pháp nhằm thắt chặt an ninh trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh APEC vào cuối tháng 10.
Từ ngày 29/10 đến 1/11, Chủ tịch nước Lương Cường đã dự Hội nghị APEC, nhưng không có thông tin nào công khai về việc liệu chính quyền Việt Nam, bao gồm Đại sứ quán Việt Nam tại Hàn Quốc, có đề cập vụ việc này với quốc gia sở tại.
Theo tờ Hankyoreh của Hàn Quốc, lý do được đưa ra cho các đợt truy quét này là để bắt giữ những người nước ngoài đang "xâm phạm cơ hội việc làm của người dân Hàn Quốc" và "đe dọa đến sự an toàn của họ".
Theo báo cáo từ công ty cung cấp thông tin thị trường ICEF Monitor, tổng số du học sinh quốc tế tại Hàn Quốc đã vượt ngưỡng 305.000 người tính đến tháng 8/2025.
Con số này đã vượt mục tiêu sớm hai năm so với kế hoạch của chính phủ Hàn Quốc trong việc thu hút 300.000 sinh viên quốc tế vào năm 2027.
Tranh cãi về thị thực và công lý?
"Tú Anh đã ra đi, nhưng cái chết của con tôi sẽ không vô ích," ông Vũ Văn Sung, cha của nạn nhân, chia sẻ với tờ The Korea Herald tại buổi lễ tưởng niệm cô vào hôm 14/12.
"Tôi mong muốn chính phủ sẽ điều tra thấu đáo vụ việc này và hy vọng các bạn du học sinh cũng như người nhập cư sau này sẽ không còn phải chịu những thiệt thòi liên quan đến vấn đề thị thực."
Vẫn theo tờ The Korea Herald, Bộ Tư pháp – cơ quan giám sát chính sách xuất nhập cảnh – tuyên bố họ không chịu trách nhiệm về cái chết của cô, với lập luận rằng vụ việc xảy ra sau khi cuộc truy quét đã kết thúc.
Ngược lại, những người lên tiếng chỉ trích vụ việc đang yêu cầu chính quyền công khai các đoạn phim từ camera giám sát an ninh để phục vụ một cuộc điều tra minh bạch hơn.
Tuần trước, các nhà hoạt động lao động ở Hàn Quốc đã gửi đơn kiến nghị lên Ủy ban Quốc gia về Quyền con người Hàn Quốc, yêu cầu mở một cuộc điều tra bắt buộc đối với vụ việc này.
Bà Kim Hee-jeong, một nhà hoạt động vì quyền lợi lao động tại Daegu, nói với The Korea Herald: "Có thể cô ấy đã quá lo sợ về việc bị trục xuất hoặc mất cơ hội học lên cao học khi đang chuẩn bị để đi tiếp con đường học tập tại Hàn Quốc. Từng một lần phải đối mặt với đợt truy quét của cơ quan xuất nhập cảnh trước đó, nỗi sợ hãi trong cô có lẽ lớn hơn bất kỳ ai khác."
Đại diện Chi nhánh Tổng Liên đoàn Lao động Hàn Quốc (KCTU) tại Daegu cho rằng vụ việc của Vũ Tú Anh là "một lời cảnh báo nghiêm trọng về hậu quả của các chiến dịch truy quét bạo lực đối với người lao động nhập cư" đang được chính phủ Hàn Quốc triển khai trong thời gian gần đây, theo trang web chính thức của Hội người Việt Nam tại Jeonnam - Gwangju hồi cuối tháng 10.
Jang Young-ook, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Chính sách Kinh tế Quốc tế Hàn Quốc nêu ý kiến trên tờ Hankyoreh hôm 12/12 rằng nếu diện thị thực tìm việc làm D-10 cho phép người lao động tham gia vào lĩnh vực sản xuất, Tú Anh "đã không cảm thấy cần phải tháo chạy để trốn tránh đợt truy quét."
"Nếu chúng ta tạo điều kiện thuận lợi hơn cho những người nước ngoài đáp ứng đủ các điều kiện cụ thể được gia hạn hoặc chuyển đổi visa, đồng thời mở rộng phạm vi các hoạt động được phép, tình trạng cư trú bất hợp pháp chắc chắn sẽ giảm bớt," ông Jang nói thêm.
