Kính viễn vọng chụp được loại vật thể vũ trụ chưa từng biết

[goodidea]

Di chuyển hơn 12 tỉ năm ánh sáng để chạm đến Trái Đất, ánh sáng từ vật thể mang tên Cliff đã phơi bày những điều chưa từng thấy.

Sử dụng kính viễn vọng không gian James Webb, các nhà thiên văn học đã phát hiện ra phiên bản cực đoan của lớp vật thể mang biệt danh "những chấm đỏ nhỏ": Đó là vật thể mang tên Cliff (tạm dịch: Vách Đá), có thể là một "sao lỗ đen".

"Những chấm đỏ nhỏ" là biệt danh mà các nhà khoa học đặt tên cho các vật thể được nhìn thấy từ vùng vũ trụ cách xa chúng ta hàng tỉ năm ánh sáng.

Từ khi James Webb hoạt động năm 2022, quân số "những chấm đỏ nhỏ" ngày một gia tăng, nhưng bản chất của chúng hãy còn bí ẩn. Một số được cho là các thiên hà cổ đại hoặc một dạng sao cực đoan khổng lồ, nhưng một số vẫn khó giải thích.

Theo nghiên cứu trên tạp chí khoa học Astronomy & Astrophysics, Cliff có thể lấp đầy khoảng trống này.


Vật thể Cliff có thể đại diện cho một lớp vật thể vũ trụ mới gọi là "sao lỗ đen" - Ảnh đồ họa: MPIA/HdA/T. Müller/A. de Graaff

Các nhà nghiên cứu nhận thấy ở Cliff một bước nhảy vọt rất mạnh về độ sáng, được gọi là điểm phá vỡ Balmer.

Mặc dù kiểu tăng sáng này phổ biến trong ánh sáng của nhiều vật thể khác nhau, nhưng độ sắc nét trong ánh sáng của Cliff không giống như các thiên hà lớn hay nhân thiên hà đang hoạt động.

Độ sáng của vật thể cũng cho thấy một nguồn năng lượng rất lớn và điểm phá vỡ Balmer bắt nguồn từ khí hydro đậm đặc ở một nhiệt độ cụ thể.

Theo Live Science, những yếu tố này khiến nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi TS Anna de Graaff từ Viện Thiên văn học Max Planck (Đức) kết luận Cliff là một loại vật thể vũ trụ hoàn toàn mới.

Họ gọi nó là sao lỗ đen bởi lẽ về cơ bản, nó là một lỗ đen. Nhưng khác với các lỗ đen bình thường, lỗ đen này sở hữu một lớp vỏ khí dày bao quanh và hấp thụ năng lượng nhanh đến nỗi thắp sáng lớp khí này, tạo thành một quả cầu khí sáng trông như một ngôi sao.

Các tác giả cho rằng nhiều chấm đỏ nhỏ khác có thể cũng là sao lỗ đen như Cliff nhưng không được nhận diện. Và chúng chính là tiền thân của các lỗ đen hiện tại.

"Chúng tôi vẫn chưa chắc chắn chúng tiến hóa thành quần thể lỗ đen như chúng ta thấy ngày nay như thế nào. Vì số lượng chấm đỏ nhỏ giảm dần về sau trong thời gian vũ trụ, nên đây hẳn là một giai đoạn tồn tại ngắn ngủi" - TS Graaff cho biết.

Nếu những chấm đỏ nhỏ thực sự là sao lỗ đen và phát triển cực nhanh như mô hình của nhóm cho thấy, chúng cũng có thể giải thích về những lỗ đen siêu khối tồn tại từ khi vũ trụ còn rất non trẻ.

Nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng lý thuyết về sao lỗ đen mới chỉ nằm ở giai đoạn đầu. Họ hy vọng có thể tìm kiếm thêm nhiều ví dụ khác để củng cố các lập luận và hiểu rõ hơn bản chất của loại vật thể thú vị này.

VietBF@sưu tập