02/06/20
Sau một phiên tòa luận tội kéo dài chưa hai tuần, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 5/2 được tha bổng, và giờ đây có thể tập trung vào việc tái tranh cử.
Việc ông được tha bổng chấm dứt nỗ lực loại ông ra khỏi Nhà Trắng của Hạ viện đã chia rẽ nước Mỹ một cách cay đắng.
Thượng viện, do đảng Cộng hòa kiểm soát, bỏ phiếu tha bổng ông 52-48 với cáo buộc lạm quyền và 53-47 với cáo buộc cản trở Quốc hội.
Đảng Dân chủ buộc tội ông Trump vào tháng 12 vì việc gây áp lực với Ukraine để bôi nhọ ông Joe Biden, một đối thủ tiềm năng trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Ông Trump sẽ trở thành tổng thống bị luận tội đầu tiên tìm cách tái tranh cử.
Việc ông sẽ không bị truất phế là điều ai cũng đã tiên đoán. Nhưng diễn biến của sự việc dẫn đến kết quả này là điều được cho là khá thú vị.
Dưới đây là bốn con số giải thích lý do tại sao Donald Trump được tha bổng - và những gì sẽ xảy ra kế tiếp.
Donald Trump's popularity 94% More Republicans than ever back their president
Việc Donald Trump được Thượng viên tha bổng phản ánh sự yêu chuộng đảng Cộng hòa dành cho ông. Nếu trước phiên tòa, sự hỗ trợ mà mọi thành viên các cấp của đảng có với ông không rõ lắm, thì việc đó giờ đây chắc chắn đã tỏ tường.
Ông Trump chưa bao giờ được đảng Cộng hòa ưa chuộng như bây giờ (hoặc bị đảng Dân chủ có ác cảm hơn). Theo một cuộc thăm dò của Gallup trong tuần này, 94% đảng Cộng hòa tán thành thành tích của ông Trump trong thời gian tại chức. Con số này tiếp tục tăng ngay cả lúc phiên tòa luận tội đang diễn ra.
Gallup cũng tường trình rằng 89% đảng Cộng hòa đã chấp thuận ông Trump trong năm thứ ba tại vị - điều này khiến ông trở thành tổng thống được thành viên cùng đảng ưa chuộng thứ hai trong mọi thời đại.
Không phải lúc nào Trump cũng được như thế. Bốn năm trước đây không thiếu những thành viên đảng Cộng hòa cao cấp xếp hàng để lên án ông, một người đàn ông cuối cùng đã bất ngờ trở thành ứng cử viên tổng thống của đảng họ.
Năm 2016, Thượng nghị sĩ tiểu bang Alaska Lisa Murkowksi tuyên bố sẽ không bỏ phiếu cho ông. "Nếu chúng ta đề cử Trump, chúng ta sẽ bị phá hủy", thượng nghị sĩ tiểu bang Nam Carolina Lindsey Graham nói vào năm 2016, "và chúng ta sẽ xứng đáng với điều đó".
Ông Trump trở thành ứng cử viên của đảng, sau đó thành tổng thống và cả bà Murkowski lẫn ông Graham đều có mặt tại Thượng viện trong phiên tòa xét xử để sát cánh bên người đàn ông của họ. Như đã được chứng minh trong cuộc bầu cử giữa kỳ 2018, khi một số thành viên Quốc hội của đảng Cộng hòa không hoàn toàn ủng hộ ông Trump bị thất cử, cử tri đảng Cộng hòa có thể không sẽ tha thứ cho bất cứ ai không trung thành với tổng thống.
An unbeatable majority 53 Republican senators
Sự nổi tiếng của tổng thống không có nghĩa là những người ủng hộ ông tin rằng ông là người không đáng trách trong câu chuyện luận tội. Trong một cuộc thăm dò được thực hiện bởi Associated Press và Trung tâm Nghiên cứu các vấn đề Công cộng của NORC tuần trước, chỉ có 54% thành viên đảng Cộng hòa tin rằng ông Trump không làm gì sai.
Đảng Cộng hòa tại Thượng viện có đa số 53 so với 47 của đảng Dân chủ, nghĩa là họ kiểm soát Thượng viện và có thể chỉ đạo diễn tiến của phiên tòa.
Tỷ số này rất quan trọng. Trong phiên tòa, các thượng nghị sĩ phải bỏ phiếu về việc có nên kết nạp nhân chứng hay không, và đa số chọn không. Chỉ cần bốn thành viên đảng Cộng hòa có lựa chọn khác, các nhân chứng có thể đã được gọi vào - ít nhất là cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton, người có bằng chứng có thể rất bất lợi cho phiên xử.
Trên thực tế, bốn thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa đã dao động, trong số này có thượng nghị sĩ tiểu bang Utah, ông Mitt Romney. Tại một thời điểm có vẻ như tất cả sẽ bỏ phiếu cùng với thượng nghị sĩ đảng Dân chủ cũng như độc lập và đồng ý cho phép gọi nhân chứng. Nhưng cuối cùng, tất cả thành viên đảng Cộng hòa trừ ông Romney đã bỏ phiếu theo đảng, không có nhân chứng nào được gọi, và phiên tòa kết thúc chỉ sau 11 ngày.
The total needed for conviction 67 senators out of 100
Đây là con số đảm bảo ông Trump chắc chắn sẽ không được tha bổng. Ông chỉ có thể bị truất phế nếu 2/3 thượng nghị sĩ, tức 67 người - ủng hộ điều đó.
Điều này đòi hỏi 20 thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa bỏ phiếu truất phế tổng thống của họ. Cuối cùng, chỉ có một người - Mitt Romney - đã làm điều đó.
$46m raised in the past quarter
Đây là số tiền mà chiến dịch tranh cử của Trump cho biết đã huy động được trong quý cuối năm 2019, một con số khổng lồ được cho rằng phần lớn là do những người ủng hộ Trump phản ứng với việc ông bị luận tội.
''Tiền gây quỹ dồi dào và các sinh hoạt của các nhóm ủng hộ tổng thống làm cho chiến dịch tái tranh cử của ông trở thành một lực không thể ngăn cản", người quản lý chiến dịch tranh cử của ông, Brad Parscale, nói.
Với phiên tòa xét xử đã kết thúc, ông Trump hiện có thể thanh thản tập trung vào chiến dịch tái tranh cử (mặc dù trong thực tế, ngay từ đầu, ông không bao giờ để việc luận tội làm gián đoạn việc vận động tranh cử của mình).
Luận tội đã khiến những người ủng hộ muốn hỗ trợ ông nhiều hơn? Hay nó sẽ làm nhòe hình ảnh của tổng thống, bất chấp việc ông được tha bổng?
Chúng ta sẽ tìm ra câu trả lời vào ngày 3 tháng 11.
BBC
