Một thủ tướng "thân thiện" trong ngoại giao, trong các con mắt của nhiều doanh nghiệp. Ông từng tiếp CEO Nvidia ngay tại quán ăn vỉa hè, lội nước thăm bà con vùng lũ, vào Sài Gòn thời Covid-19. Dù nhiều người nói ông chỉ làm màu, nhưng đa số đều có thiện cảm với ông thủ tướng từng học và làm việc tại Romania, phong cách ông lãnh đạo cũng rất "quý phái" kiểu châu Âu. Tuy nhiên vì không có binh lực trong tay (công an, quân đội) nên ngày từ đầu người ta đã đoán ông sẽ bị mất chức thủ tướng. Vụ án duy nhất mà ông dính "phốt" là vụ bà Nhàn AIC.
Mấy ngày nay dư luận lại có món “đặc sản” quen thuộc: tin đồn nhân sự. Và nhân vật bị gọi tên nhiều nhất là ông Phạm Minh Chính—một thủ tướng từng được không ít người… có thiện cảm, dù khen hay chê thì ai cũng công nhận ông có “gương mặt truyền thông” rất mạnh.
Thủ tướng “thân thiện”: sống bằng hình ảnh, nổi bằng… khoảnh khắc
Người ta nhớ ông bởi những hình ảnh rất đời: tiếp CEO Nvidia ngay quán ăn vỉa hè; lội nước thăm bà con vùng lũ; có mặt ở Sài Gòn thời Covid-19; nói chuyện ngoại giao kiểu “mềm mà sáng”. Có người bảo làm màu. Nhưng cũng nhiều doanh nghiệp nhìn ông như một người dễ tiếp xúc, dễ đối thoại, phong cách “quý phái” kiểu châu Âu—phần vì từng học và làm việc ở Romania, phần vì cách ông xuất hiện khá “đúng bài” trước ống kính.
Trớ trêu là: ở chính trường, đôi khi điểm mạnh của truyền thông lại là điểm yếu của quyền lực. Người ta có thể cầm ly cụng chúc mừng rất đẹp… nhưng không cầm được bộ máy thì ly đó cũng chỉ là ly.
Tin đồn “mất ghế”: khi quyền lực không nằm ở nụ cười
Theo luồng bàn tán đang lan rộng, thế lực Hưng Yên bị cho là đã “tước” dần thực quyền của ông, và viễn cảnh ông không còn tiếp tục là Thủ tướng sau Đại hội XIV được nhắc đến như một kịch bản rất nghiêm túc—ít nhất là trong các câu chuyện hành lang.
Lý do được giải thích theo kiểu dân gian nhưng nghe lại rất “đúng logic chính trị”: ông Chính không có binh lực trong tay. Công an, quân đội—những nơi quyết định an toàn và đòn bẩy—không phải là sân nhà. Mà khi không có “đội hình”, mọi chiến thuật chỉ còn là… phát biểu.
“Liệu còn nước còn tát”: chạy sang Bộ Quốc phòng tìm thế dựa?
Ngay sau khi cuộc họp số 15 kết thúc được một ngày, ông Phạm Minh Chính chủ trì cuộc làm việc với Bộ Quốc phòng và nhiều bộ ngành để bàn nhiệm vụ quân sự–quốc phòng năm 2026, nhấn vào trọng tâm phát triển công nghiệp quốc phòng. Dư luận nhìn cảnh ấy rồi tự diễn giải: “Ủa, phải chăng ông đang tìm ‘viện quân’?”
Thực hư thế nào chỉ người trong cuộc biết. Nhưng về mặt hình ảnh, nó giống một nước cờ “bấu víu vào sức nặng cuối cùng”—khi bạn không nắm được công an, ít nhất bạn muốn đứng cạnh quân đội để… khỏi thấy mình quá trơ trọi.
Lê Minh Hưng và chiếc ghế Thủ tướng: đồn đoán hay dọn đường?
Cùng lúc, tin đồn ông Lê Minh Hưng có khả năng cao ngồi ghế Thủ tướng xuất hiện dày đặc. Ông Hưng được mô tả như một “kỹ trị gia” kín tiếng, từng là Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, rồi làm Trưởng Ban Tổ chức Trung ương—một vị trí cực mạnh về nhân sự.
Trong các câu chuyện “thạo tin”, ông Hưng còn được xem là quân cờ trung thành trong bàn tay sắt, và nếu kịch bản này xảy ra thì đó không chỉ là thay người—mà là thay mô hình: từ kiểm soát chéo sang “đồng tâm, trùng trục”, tức một trục quyền lực chạy thẳng, ít khoảng trống, ít đối trọng.
Bộ Công an và “lãnh địa riêng”: Thủ tướng là cấp trên… trên giấy
Một chi tiết được đem ra mổ xẻ nhiều là vai trò của Bộ Công an. Dù theo hình thức Bộ trưởng là cấp dưới Thủ tướng, nhưng trong thực quyền, đó lại là một “lãnh địa” có công cụ điều tra và hồ sơ. Và vì vậy, người ta nói: Thủ tướng có thể chỉ đạo, nhưng không thể “ra đòn” theo cách công an có thể ra đòn.
Câu chuyện càng chua hơn khi có người nhắc lại bài phát biểu ca ngợi lực lượng công an theo kiểu rất mềm, nghe như “vuốt đuôi”: “thức cho dân ngủ, gác cho dân vui chơi…” Nghe thì đẹp. Nhưng trong bối cảnh đấu đá, nó lại bị dân mạng chế thành: lúc nguy cấp, lời hay cũng giống… áo mưa: che được mưa nhỏ, gặp bão thì thôi.
A1-A5: sơ đồ quyền lực kiểu “một lớp học, năm chức danh”
Dư luận còn truyền nhau “bảng phân vai” như sau:
A1+A2/ Tô Lâm: Tổng bí thư + Chủ tịch nước
A3/ Lê Minh Hưng: Thủ tướng
A4/ Trần Thanh Mẫn: Chủ tịch Quốc hội
A5/ Trần Cẩm Tú: Thường trực Ban Bí thư
Nghe như ký hiệu bài thi, nhưng lại phản ánh tâm trạng xã hội: người ta đang nhìn chính trị như một ván cờ, mà mỗi quân được gọi bằng mã số—vì tên thật đôi khi không quan trọng bằng vị trí đứng.
Bloomberg và câu chuyện “ngoại lệ thành tiền lệ”
Thông tin Bloomberg dẫn nguồn ẩn danh về khả năng ông Tô Lâm tiếp tục làm Tổng bí thư và kiêm Chủ tịch nước càng làm đồn đoán nóng thêm. Đi kèm đó là câu hỏi: vì sao “quá tuổi” vẫn có thể tiếp tục?
Lập luận phổ biến trong các bài bình luận là: tiền lệ “trường hợp đặc biệt” trước đây đã mở cửa cho việc bẻ quy định. Khi ngoại lệ trở thành tiền lệ, thì điều lệ giống như… hàng rào thấp: ai muốn bước qua cũng bước qua được, miễn là đủ lực.
Từ “thủ tướng vỉa hè” đến cuộc chơi không dành cho người không có lực
Nếu đúng như tin đồn, ông Phạm Minh Chính là một ví dụ cay đắng cho bài học cũ: chính trường không chỉ là bài phát biểu hay, ngoại giao mềm, hay hình ảnh lội nước cứu dân. Những thứ đó giúp bạn được yêu mến. Nhưng để sống sót trong “cung đình”, bạn cần một thứ khác: lực và liên minh.
Và nếu chiếc ghế Thủ tướng thực sự đổi chủ, thì câu chuyện không dừng ở một cá nhân. Nó là dấu hiệu của một giai đoạn quyền lực đang được sắp lại—thậm chí theo hướng “đồng tâm, trùng trục”, nơi mọi đường dây đều chạy về một trục chính.
Còn ông Chính? Có lẽ ông vẫn sẽ xuất hiện đâu đó, vẫn nói năng lịch thiệp, vẫn “quý phái châu Âu”. Chỉ có điều, trong ván cờ này, lịch thiệp không thay được… quân.
