Hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi kéo dài có thể là dấu hiệu của thiếu máu năo - một t́nh trạng tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nếu không được phát hiện và điều trị sớm.
Bác sĩ Lê Nhất Duy, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM - cơ sở 3 cho biết, thiếu máu năo là t́nh trạng lưu lượng máu đến năo không đủ để cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho tế bào năo hoạt động.
Đây là một vấn đề sức khỏe phổ biến ở người cao tuổi và người có nhiều bệnh nền, nhưng hiện nay đang có xu hướng trẻ hóa - nhất là những người làm việc cường độ cao, ít vận động và thường xuyên căng thẳng.
Dấu hiệu sớm của đột quỵ
Chị N.G.N (23 tuổi, ngụ Phú Nhuận, TP.HCM) chia sẻ: “Tôi được chẩn đoán thiếu máu năo từ năm học trung học cơ sở. T́nh trạng này kéo dài nhiều năm, tới giờ tuy ít khi đi khám lại nhưng tôi nghĩ nó vẫn c̣n. Tôi thường xuyên bị chóng mặt, dù là đứng, ngồi, hay nằm, có lúc mờ mắt suưt té ngă khi đang ngồi trên ghế hay chạy xe v́ nó xảy ra đột ngột”.
Được biết, chị N. không dùng thuốc điều trị mà chỉ dùng một số thực phẩm chức năng cho năo.
Theo bác sĩ Nhất Duy, thiếu máu năo cục bộ thoáng qua (TIA - Transient Ischemic Attack) diễn ra trong thời gian ngắn nên rất dễ bị bỏ qua do chủ quan. T́nh trạng này xảy ra khi một mạch máu năo bị tắc nghẽn chớp nhoáng - thường do cục máu đông. Sự tắc nghẽn này có thể nhanh chóng tự hết trước khi gây hại lâu dài cho năo, v́ vậy các triệu chứng chỉ xuất hiện thoáng qua rồi biến mất hoàn toàn.
“Một số nghiên cứu cho thấy, người bệnh có cơn thiếu máu năo thoáng qua là dấu hiệu sớm xảy ra trước 12% số ca đột quỵ. Theo thống kê, có khoảng 12% ca đột quỵ (đă xuất hiện cơn thiếu máu năo thoáng qua trước đó) tử vong trong ṿng 1 năm. Có khoảng 9-17% bệnh nhân có cơn thiếu máu năo thoáng qua bị đột quỵ trong ṿng 90 ngày”, bác sĩ Nhất Duy cho hay.
Các triệu chứng cần lưu tâm
Từ đó, để mọi người nâng cao ư thức pḥng bệnh, bác sĩ chỉ ra các triệu chứng của thiếu máu năo:
Đau đầu âm ỉ hoặc từng cơn, đặc biệt là vùng trán hoặc gáy.
Hoa mắt, chóng mặt, cảm giác choáng váng, dễ mất thăng bằng.
Mệt mỏi, khó tập trung, suy giảm trí nhớ ngắn hạn, buồn ngủ.
Rối loạn giấc ngủ như khó ngủ, ngủ không sâu hay thức giấc giữa đêm.
Ngoài ra, các triệu chứng của thiếu máu năo cục bộ thoáng qua (TIA) gồm:
Mất cảm giác cơ thể (yếu, liệt hoặc tê b́ đột ngột): Ở một bên hoặc cả hai bên.
Rối loạn ngôn ngữ đột ngột: Khó nói, nói ngọng, không rơ chữ.
Rối loạn thị giác đột ngột: Nh́n mờ, nh́n đôi hoặc mất thị lực ở một hoặc cả hai mắt.
Những triệu chứng này có thể thoáng qua và dễ bị nhầm với các vấn đề thông thường, nhưng nếu xuất hiện lặp đi lặp lại, cần đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Thiếu máu năo có thể dẫn đến giảm khả năng tập trung, ghi nhớ kém
Ảnh: AI
Thiếu máu năo kéo dài nguy hiểm ra sao?
Thiếu máu năo không chỉ gây khó chịu, giảm chất lượng sống mà c̣n để lại hậu quả nghiêm trọng nếu không được điều trị:
Tăng nguy cơ đột quỵ năo: Một nghiên cứu tại Hà Lan cho thấy, trong giai đoạn 1998-2018, có khoảng 6% bệnh nhân đột quỵ thuộc nhóm 15-49 tuổi.
Lăo hóa năo sớm: Tế bào năo bị thiếu oxy và dưỡng chất kéo dài có thể bị tổn thương và lăo hóa nhanh hơn, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh, đau nửa đầu, rối loạn lo âu, trầm cảm.
Ảnh hưởng đến học tập và công việc: Giảm khả năng tập trung, ghi nhớ kém, tư duy chậm chạp, dễ mệt mỏi, đau đầu triền miên.
VietBF@ sưu tập