Nhận diện chính sách đối nội, đối ngoại của tân thủ tướng Nhật

[Romano]

Tân thủ tướng Nhật Sanae Takaichi - chính trị gia theo đường lối cứng rắn - sẽ điều hành đất nước trong bối cảnh Nhật đang đương đầu với nhiều vấn đề kinh tế và tình hình thế giới nhiều biến động.Ngay sau khi được bổ nhiệm, nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Sanae Takaichi đã vạch ra những ưu tiên của chính phủ trong các vấn đề đối nội và đối ngoại.

Đối nội: Tập trung kinh tế

Tối 21-10, bà Takaichi đã tổ chức họp báo ra mắt nội các mới và có bài phát biểu đầu tiên trước toàn dân, theo tờ Japan Times.

Mở đầu buổi họp báo, bà bày tỏ lời xin lỗi vì sự hỗn loạn trong nội bộ đảng Dân chủ Tự do (LDP) và sự chậm trễ trong quá trình đàm phán liên minh, khiến chính trường rơi vào tình trạng bế tắc kéo dài. “Tôi chân thành xin lỗi vì việc thành lập nội các mới đã mất nhiều thời gian” - tân thủ tướng Nhật cúi đầu nói.

Bà Takaichi đặt tên cho nội các của bà là “Nội các của quyết đoán và tiến bước”, cam kết “sẽ làm việc quả cảm, không ngại thay đổi. Tất cả các chính sách sẽ được thúc đẩy, dù chỉ tiến từng bước nhỏ”.

Thủ tướng Nhật dành phần lớn thời gian bài phát biểu cho vấn đề kinh tế. Khi được hỏi về khả năng giải tán Hạ viện để tiến hành bầu cử, bà Takaichi nhấn mạnh rằng ưu tiên hàng đầu của bà là các biện pháp kinh tế. “Hiện không có thời gian để nói về việc giải tán [Hạ viện]” - bà nói thêm.

Bà cam kết sẽ xây dựng gói hỗ trợ kinh tế quy mô lớn nhằm ứng phó tình trạng chi phí sinh hoạt ngày càng tăng.

Một nguồn tin nói với tờ Kyodo News rằng tại cuộc họp nội các đầu tiên bà Takaichi đã chỉ đạo các bộ trưởng và quan chức soạn thảo gói kích thích kinh tế.

“Chúng ta sẽ có các biện pháp kiên quyết để đối phó lạm phát” - bà Takaichi nói, cho biết bà dự định nhanh chóng bãi bỏ thuế phụ trên xăng dầu và hỗ trợ hóa đơn điện, gas trong mùa đông.

Nữ thủ tướng cũng cho biết sẽ tiếp cận các đảng đối lập theo từng chính sách cụ thể. “Chúng tôi sẽ nâng mức trần thu nhập 1,03 triệu yen [khoảng 6.800 USD], tăng thu nhập ròng và giảm gánh nặng cho các hộ gia đình” - bà nói, ám chỉ ngưỡng thu nhập tối đa được miễn thuế thu nhập cá nhân.

“Miễn là không trái với chính sách cơ bản của LDP, về nguyên tắc, tôi sẽ lắng nghe các đề xuất chính sách từ từng phe phái chính trị và thảo luận một cách xây dựng” - thủ tướng Nhật nói thêm.

Nhà lãnh đạo 64 tuổi lưu ý rằng các biện pháp kinh tế này nhằm “tăng thu nhập thực tế của người dân và giảm gánh nặng cho các hộ gia đình”. Bà cũng cho biết sẽ nỗ lực hết sức để giảm thiểu tác động tiêu cực từ việc Tổng thống Mỹ Donald Trump tăng thuế quan.

Giới tài chính đặc biệt chú ý đến lập trường của bà đối với chính sách tiền tệ của Ngân hàng Trung ương Nhật (BoJ) khi nữ thủ tướng cam kết rằng chính phủ của bà “sẽ duy trì liên lạc chặt chẽ và tăng cường trao đổi với BoJ”.

Bà Takaichi cũng cho biết sẽ bắt đầu rà soát Chiến lược an ninh quốc gia và các văn kiện an ninh trọng yếu khác.

Kế hoạch tăng cường quốc phòng hiện tại của Nhật đặt mục tiêu chi khoảng 43.000 tỉ yen cho giai đoạn tài khóa 2023-2027, trong đó Bộ Quốc phòng hướng tới mức chi tương đương 2% GDP vào năm tài khóa 2027. Chính phủ của bà Takaichi đang xem xét điều chỉnh chính sách an ninh theo hướng tăng thêm tỉ lệ này.

Đối ngoại: Củng cố liên minh, mở rộng hợp tác

Năng lực ngoại giao của tân thủ tướng Nhật sẽ được kiểm chứng ngay tuần đầu tiên sau khi bà nhậm chức.

Dự kiến, Thủ tướng Takaichi sẽ tiếp Tổng thống Mỹ Donald Trump thăm Nhật vào ngày 28-10. Đây sẽ là chuyến đi đầu tiên của ông Trump tới Nhật kể từ năm 2019. Nhân dịp này, bà Takaichi dự sẽ trình bày kế hoạch củng cố năng lực phòng vệ của Nhật.

“Chúng ta sẽ xây dựng một hệ thống cho phép Nhật tự bảo vệ mình một cách độc lập. Tôi cũng muốn thảo luận về việc tăng cường năng lực phòng vệ của chính nước Nhật” - theo nữ thủ tướng.

Bà Takaichi cho biết bà muốn “đưa quan hệ Nhật - Mỹ lên tầm cao mới”. “Liên minh Nhật - Mỹ là nền tảng trong chính sách ngoại giao và an ninh của chúng ta. Tôi sẽ có cuộc trao đổi thẳng thắn với ông Trump và củng cố mối quan hệ tin cậy giữa hai bên” - bà nói thêm.

Bà Takaichi cũng sẽ tham gia nhiều sự kiện ngoại giao quan trọng trong những tuần tới, bao gồm Hội nghị thượng đỉnh Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại Malaysia và Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) ở Hàn Quốc.

“Hai hội nghị này là cơ hội quý để gặp trực tiếp các nhà lãnh đạo nhiều nước” - bà Takaichi nói, bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác với các quốc gia thuộc “Phương Nam toàn cầu” có chung giá trị nền tảng.

Về quan hệ Nhật - Hàn, bà Takaichi nhấn mạnh rằng “Hàn Quốc là láng giềng quan trọng và là đối tác mà Nhật cần trong việc ứng phó các vấn đề quốc tế”. Bà bày tỏ mong muốn gặp Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung.

“Quan hệ Nhật - Hàn đã được hai chính phủ phát triển đến nay, trên cơ sở đó, tôi muốn thúc đẩy mối quan hệ này theo hướng ổn định và mang tính tương lai hơn. Trong hợp tác Nhật - Mỹ - Hàn, đặc biệt là trong vấn đề Triều Tiên, sự phối hợp về an ninh là điều cần thiết, và tôi muốn tiếp cận vấn đề này từ góc độ chiến lược” - theo nhà lãnh đạo Nhật.

Tân thủ tướng Nhật không đề cập quan hệ với Trung Quốc trong bài phát biểu. Tuy nhiên, bà Takaichi nổi tiếng là người theo chủ nghĩa bảo thủ và có thái độ cứng rắn với Bắc Kinh.