Nhiều người gốc Việt bàng hoàng kể lại các trận cháy rừng khiến hàng ngàn ngôi nhà cháy rụi. Điều mà họ chưa bao giờ chứng kiến trong mấy chục năm qua, trong khi đó một số người Việt khác, dù nhà cửa bị mất nhưng vẫn nỗ lực vận động để hỗ trợ hàng xóm của mình vượt qua thảm họa.
Hai đám cháy Palisades và Eaton xảy ra ở hạt Los Angeles phá hủy mọi thứ trên đường chúng càn quét qua kể từ khi những trận gió Santa Ana thổi mạnh cùng với thời tiết mùa đông hanh khô bất thường tại nam California khiến cho các đám cháy càng trầm trọng thêm từ hôm 7/1.
Tính đến ngày 13/1, nhiều vùng rộng lớn ở Malibu và Altadena, dân cư vẫn nhận được thông báo sơ tán vì hỏa hoạn có nguy cơ đe dọa tới tính mạng, nhưng tại một số khu vực khác, người dân đã được phép quay trở lại.
Ông Paul Hà, sống ở vùng rìa khu Pasadena, gần khu cháy Eaton, hôm 12/1 chia sẻ với VOA về trận cháy rừng gây kinh hoàng cho người dân ở đây.
“Qúa đáng sợ vì nó cháy toàn bộ khu phố, cả con đường và toàn bộ khu dân cư cháy hết”.
Ông Paul Hà cho biết thêm rằng ngôi nhà của ông rất may mắn là không gần khu đồi núi nên vẫn an toàn, mặc dù vậy cả thành phố bị mất điện và nước sinh hoạt bị nhiễm độc.
“Toàn bộ những cửa hàng, trường học bị đóng cửa. Nước và điện bị mất, nước bị ô nhiễm. Vì vậy, đa số người dân phải tạm di chuyển đến nơi khác”.
“Đám cháy khiến tất cả người dân ở khu này hoang mang, một số chưa kịp làm hợp đồng bảo hiểm mới vì mới đầu năm và một số công ty bảo hiểm rời đi. Đây là những căn nhà có giá từ 5-10 triệu đôla trở lên”.
Trang Los Angeles Times hôm 12/1 loan tin rằng trước khi xảy ra vụ cháy rừng thiêu rụi hơn 10.000 công trình kiến trúc ở Quận Los Angeles, các công ty bảo hiểm đã chọn không gia hạn hàng nghìn hợp đồng bảo hiểm nhà ở ở vùng Pacific Palisades, Altadena và các khu vực dễ xảy ra hỏa hoạn khác.
Trang này cho biết thêm rằng giữa lúc phí bảo hiểm tăng và việc hủy hợp đồng bảo hiểm khiến nhiều nạn nhân trong trận hỏa hoạn không có phương kế thích hợp để bù đắp tổn thất, làm nổi bật cuộc khủng hoảng ngày càng sâu sắc trên thị trường bảo hiểm tài sản của California.
Khi được hỏi về công tác chữa cháy của chính quyền địa phương, ông Paul Hà cho biết: “Họ phối hợp với nhau rất chuẩn, nhưng vì không có nước nhiều”.
Ngược lại với khu Palisadeles nơi được biết là chốn cư ngụ của giới nhà giàu, khu Altadena là nơi sinh sống của đa phần người lao động bình dân.
Anh Benji Le, một thanh niên gốc Việt sống ở thành phố Altadena, hôm 11/1 bàng hoàng loan báo trên YouTube rằng ngôi nhà anh sinh sống hai năm qua đã bị thiêu rụi, hai ngày sau khi anh và người bạn tên Chris phải di tản theo lệnh của chính quyền địa phương.
“Tôi đã sống ở California từ nhỏ đến giờ và phải đối mặt với nhiều cảnh báo hỏa hoạn, nhưng tôi chưa bao giờ trực tiếp trải qua mất mát như lần này”, anh Benji Le, người làm nghề bán cây cảnh online, chia sẻ trên mạng xã hội.
Ngọn lửa bùng phát ở một khu vực phía đông Altadena hôm 7/1 nhưng nhanh chóng thiêu rụi 14.117 dặm vuông (57 km²) với ước tính hơn 7.000 công trình kiến trúc bị ảnh hưởng đã bị hư hại hoặc phá hủy, tính đến ngày 13/1, theo cơ quan cứu hỏa California .
Viết trên trang Gofundme, anh Benji Le kêu gọi cộng đồng hỗ trợ cho hoàn cảnh của anh và những người hàng xóm của mình trong việc trang trải cho những ngày khó khăn phía trước: “Chúng tôi viết điều này với một trái tim nặng trĩu. Chúng tôi mất tất cả trong vụ cháy Eaton”.
“Có rất nhiều lời lẽ không hay trên mạng về việc nạn nhân vụ cháy ở LA là những người giàu có có thể dễ dàng xây dựng lại, và điều đó khiến tôi vô cùng đau buồn cho thị trấn của mình”, anh Benji Le, 25 tuổi, viết về thị trấn Altadena, nơi có nhiều ngôi nhà bị thiêu rụi. “Altadena có đầy đủ các nhóm thiểu số thuộc tầng lớp lao động (chủ yếu là Da đen & Da nâu) có gia đình đã ở đây hơn 50 năm. Họ mua những ngôi nhà này khi chúng có giá dưới 100 nghìn USD”.
Cũng tại Altadena, ngôi nhà của bà Joan Nguyễn bị cháy rụi và trường học của các con bà cũng không còn sau trận hỏa hoạn kinh hoàng. Bất chấp thảm kịch, bà cố gắng giúp đỡ những phụ huynh khác tìm nơi trông coi trẻ ban ngày cho những người bị ảnh hưởng bởi vụ cháy ở Eaton, theo đài Fox 11 hôm 10/1.
“Tôi nghĩ đối với tôi và chồng, việc mất ngôi nhà thực sự rất khó khăn vì chúng tôi không có nhiều tài sản. Ba mẹ hai bên đều là những người tị nạn Việt Nam”, bà Joan Nguyễn nói với NPR hôm 12/1.
“Chúng tôi đã ở đó được 10 năm, và chúng tôi cảm thấy thật tự hào khi có được ngôi nhà đó. Và việc chứng kiến tất cả trở thành con số không thực sự là điều khó khăn đối với chúng tôi”, vẫn lời bà Joan Nguyễn, người đang vận động cộng đồng hỗ trợ cho các nạn nhân tương tự như mình tại Altadena.
Ông Vũ Phạm, một người làm việc trong ngành du lịch ở Nam California, chia sẻ với VOA rằng bạn bè và khách hàng của ông rất hoảng sợ trước vụ hỏa hoạn kinh hoàng này.
“Tôi có những người quen ở El Monte, Pasadena thuộc Hạt Los Angeles. Họ rất hoang mang và lo lắng. Họ mua thực phẩm dự trữ và liên tục theo dõi các tin tức cập nhật thường xuyên”, ông Vũ Phạm, người thường xuyên đưa khách tham quan hai khu vực nam và bắc California, chia sẻ.
“Chắc chắn rằng đây là lần gây thiệt hại lớn, vì những đợt cháy trước chỉ tập trung ở đồi núi và rừng là đa số, nhưng lần này thì lan sang các khu dân cư. Gió Sana Ana, theo ứng dụng AccuWeather, khi thổi từ phía đông sang phía tây thì rất mạnh, đến 160 km/giờ”.
Hôm 13/1, truyền thông địa phương cho biết vụ cháy Eaton, bao gồm một phần ở Altadena, hiện được coi là một trong những vụ cháy kinh hoàng nhất trong lịch sử California với 17 trường hợp tử vong được báo cáo cho đến nay.
Như vậy, số người chết được xác nhận do vụ cháy Palisades và Eaton đã tăng lên 25 người tính đến sáng ngày 13/1, trong đó có 8 người ở Palisades và 17 người trong vụ cháy Eaton ở Altadena, trang Los Angeles Times dẫn nguồn tin từ giám định viên y tế của Quận Los Angeles và Cảnh sát trưởng Robert Luna.
Đài Fox 11 hôm 13/1 loan tin rằng tính đến sáng cùng ngày, đám cháy Eaton đã lan rộng lên 14.117 acre, nhưng đã được khống chế 33%.
Các nguồn lực, nhân sự và thiết bị hiện đang đổ về nam California từ nhiều tiểu bang của Mỹ và ít nhất ba quốc gia khác, trong đó có Canada, để giúp dập tắt các đám cháy chết người do gió gây ra ở khu vực Los Angeles, đài Fox News cho biết hôm 13/1.
Các lực lượng vẫn đang nỗ lực ngăn chặn đám cháy Palisades và đám cháy Eaton, với gần 100.000 người đang được sơ tán.
Cũng hôm 13/1, trang New York Post mô tả rằng riêng đám cháy ở Palisades và Eaton đã tàn phá tổng cộng khoảng 160km² - một khu vực rộng hơn gấp đôi diện tích của Manhattan ở New York.
Nhà hàng bánh mì mang tên Bé Ù của đầu bếp gốc Việt Uyên Lê ở khu Silver Lake, Los Angeles, hôm 13/1 cung cấp bữa ăn miễn phí cho bất kỳ người sơ tán vì trận hỏa hoạn và nhân viên ứng cứu nhanh, theo trang Timeout, đồng thời cho biết thêm rằng nhà hàng cũng có kế hoạch cung cấp bữa ăn miễn phí tương tự trong những ngày tới.
