Năm 2016 dù đă bước sang tuổi 30 nhưng Ronaldo vẫn cho thấy ḿnh là một cầu thủ xuất xắc. Ronaldo đă vượt qua hết các đối thủ để có được quả bóng vàng. Và trong bóng đá đă tồn tại nghịch lư 0 > 1.
Như vậy, cặp
Ronaldo và Messi đă thay nhau thống trị các giải thưởng cá nhân suốt 9 năm qua, Ronaldo giành giải QBV 4 lần, trong khi Messi có 5 lần chiến thắng.
QBV của những bất công
Lần cuối cùng một cầu thủ pḥng ngự đoạt QBV đă diễn ra cách đây chẵn chục năm - Fabio Cannavaro, đội trưởng tuyển Ư vô địch World Cup 2006. Và trước Cannavaro là Matthias Sammer của năm 1996, cũng chẵn chục năm.
Phải rất hăn hữu mới có một thủ môn, hậu vệ hoặc tiền vệ pḥng ngự được vinh danh như vậy. Trong cuộc chơi của một tập thể 11 người đấu với 11 người, phải chăng những cầu thủ pḥng ngự không xuất sắc bằng những ngôi sao tấn công?
Không. Chắc chắn không. Tổ chức pḥng ngự giỏi sẽ đảm bảo cho bạn ít nhất một trận ḥa. Ngược lại, chỉ tấn công giỏi thôi th́ chẳng bảo đảm điều ǵ cả.
Không khó lắm để chúng ta đếm được số bàn thắng mà Messi đă ghi trong năm 2016, hay số kỷ lục Ronaldo lập được, hay số bàn thắng mà Antoine Griezmann đă ghi ở ṿng chung kết EURO. Chỉ cần bật Google lên và gơ một vài từ khóa.
Nhưng chúng ta liệu có biết các thủ môn Gianluigi Buffon, hay Manuel Neuer đă có bao nhiêu pha cứu thua? Chúng ta có bận tâm đến việc các trung vệ Sergio Ramos và Pepe đă có bao nhiêu pha truy cản chính xác, bao nhiêu lần cắt đường chuyền?
Một tiền đạo đối mặt một thủ môn, nhiệm vụ của thủ môn chắc chắn là khó hơn. Nhưng cho đến nay, Lev Yashin vẫn là thủ môn duy nhất trong lịch sử giành được QBV (danh hiệu ấy được trao cách đây hơn một nửa thế kỷ).
Chỉ tính riêng cuộc bầu chọn QBV 2016 đă đầy rẫy bất công. Ronaldo thắng tuyệt đối với 745 điểm, trong khi Pepe đứng hạng 9 với vỏn vẹn 8 điểm. Ronaldo tại EURO 2016 xuất sắc ở một vài trận đấu, một vài khoảnh khắc, c̣n Pepe xuất sắc trong cả hành tŕnh. Điển h́nh là trận chung kết, Ronaldo chỉ đá vài chục phút, c̣n Pepe căng ḿnh chiến đấu suốt 2 giờ đồng hồ, đến mức nôn trên sân.
Giá trị của những số 0
QBV rơ ràng là đầy bất công. Nhưng hăy khoan “kết tội” những người b́nh chọn giải thưởng. Thay vào đó, chúng ta hăy làm một bài test đơn giản dưới đây.
Hăy nh́n vào hai bức h́nh. Ở bức h́nh phía trên, hăy t́m ra chữ O nằm lẫn giữa các chữ Q. Ở bức h́nh dưới, hăy t́m ra chữ Q nằm lẫn giữa các chữ O.
Bạn đă t́m ra chưa? Công việc nào mất nhiều thời gian hơn, t́m chữ O lẫn giữa những chữ Q khó hơn so với t́m chữ Q lẫn giữa những chữ O phải không?
Tại sao lại như vậy nhỉ? Chữ Q trong h́nh được thiết kế giống hệt chữ O về h́nh dáng, kích cỡ, chỉ hơn một dấu gạch “\”. Ở bức h́nh đầu tiên, chúng ta t́m chữ O nghĩa là đi t́m dấu gạch bị thiếu. Ở bức h́nh thứ hai, chúng ta t́m chữ Q nghĩa là đi t́m dấu gạch bị thừa.
Bài test này được thực hiện bởi Tom Gilovich, một nhà tâm lư học thể thao. Gilovich tổng kết lại thành một nguyên lư: trong mọi trường hợp, con người luôn dễ dàng nh́n thấy những chi tiết tồn tại hơn là những chi tiết không tồn tại.
Đó là ngọn nguồn của những bất công dành cho các cầu thủ pḥng ngự. Mỗi trận đấu họ phải đối mặt với các cầu thủ tấn công cả chục lần. Họ thắng 9 lần và không có bàn thua (tạm gọi là 9 con số 0). Chỉ một lần họ thất bại và để đối phương ghi bàn (gọi là 1 số 1).
Hết trận, tỷ số 1-0. Truyền thông chỉ đề cập đến bàn thắng và khán giả cũng chỉ nhớ tới t́nh huống ghi bàn. 9 số 0 vẫn là số 0. Và 1 th́ lớn hơn 0.
Giá trị của một bàn thắng luôn được đề cao, trong khi những bàn-thắng-không-tồn-tại (những pha cản phá của thủ môn, truy cản chính xác của trung vệ…) luôn bị xem nhẹ. Nó xuất phát từ tâm lư đám đông thích xem bàn thắng, những pha biểu diễn ngoạn mục.
Vậy th́ phải chăng trong bóng đá, 1 luôn lớn hơn 0? Hoàn toàn không!
Các nhà phân tích đă tổng hợp số liệu trong 10 mùa giải Premier League (từ mùa 2001-02 đến mùa 2010-11) và chỉ ra rằng một đội bóng giữ sạch lưới (0 bàn thua) sẽ giành trung b́nh 2,5 điểm/trận. Để giành được số điểm như vậy, đội bóng phải ghi nhiều hơn 2 bàn (xem biểu đồ phía dưới, khoảng 2,6 bàn).
Nếu để lọt lưới 1 bàn, số điểm trung b́nh mỗi đội giành được là 1,5. Nếu ghi được 1 bàn, mỗi đội sẽ giành trung b́nh 1,15 điểm/trận, thấp hơn 30% so với trường hợp chỉ thủng lưới 1 lần (xem biểu đồ).
Như vậy, nh́n chung việc hạn chế bàn thua sẽ giúp các đội bóng giành nhiều điểm hơn là cố gắng ghi được bàn thắng. Bàn-thua-không-xảy-ra có giá trị hơn là bàn-thắng-xảy-ra. Vậy th́ chẳng phải 0>1 đó sao!?
Cựu HLV đội tuyển Pháp, ông Raymond Domenech từng đề nghị băi bỏ các cuộc b́nh chọn giải thưởng cá nhân như là QBV bởi nó chỉ gây bất công và chia rẽ cho môn thể thao vốn luôn đề cao tính tập thể.
Không chỉ ít có cơ hội được vinh danh với những giải thưởng cá nhân danh giá, các hậu vệ, tiền vệ pḥng ngự và thủ môn c̣n phải nhận tương thấp hơn và có ít các hợp đồng quảng cáo màu mỡ như các đồng nghiệp chơi tiền vệ tấn công, hoặc tiền đạo. Bởi thế mà rất ít cầu thủ nhí được bố mẹ định hướng chơi thủ môn, hoặc hậu vệ.
Ngay cả hệ thống đào tạo trẻ danh tiếng của Manchester United cũng từng sát chấm điểm học viên trên các chỉ số về chuyền, sút bóng, qua người… và những cậu nhóc có điểm số cao nhất sẽ được ưu tiên huấn luyện đá tiền đạo hoặc tiền vệ công (Gary Neville ban đầu được đào tạo để đá tiền đạo).
write my paper online
