Mới đây tại Tp HCM đă xảy ra 1 vụ bắt người hết sức phi lư gây phẫn nộ dư luận. Theo đó 2 cô gái trẻ bị cơ quan công an tự nhiên kiểm tra giấy tờ tùy thân những không có đă bị họ bắt và sau 2 tiếng truy hỏi đă bị họ đưa vào Trung tâm Hỗ trợ xă hội. Mặc dù trước đó người thân của họ đă mang đủ các loại giấy tờ tới nhưng không một ai tiếp nhận xem xét...
Không có giấy tờ tùy thân, đưa vào Trung tâm Hỗ trợ xă hội
Tŕnh bày với PV, bà Lê Thị Mỹ Nghĩa (54 tuổi, quê Tiền Giang, hiện ngụ tại phường Thảo Điền, quận 2, TP HCM) cho biết, khoảng 15h ngày 18/9, con gái bà là Nguyễn Thị Tuyết Nhung (21 tuổi) và bạn tên Ngô Thị Kiều (16 tuổi, quê tỉnh Đồng Nai) từ quận 2 xuống quán của người quen tại khu phố 5, phường Tam B́nh (quận Thủ Đức) uống cà phê.
Đến 16h, lực lượng công an phường Tam B́nh đi tuần tra kiểm tra hành chính các hộ kinh doanh trên địa bàn.
Khi kiểm tra quán cà phê nơi Nhung và Kiều ngồi, hai cô gái không xuất tŕnh được chứng minh thư hay bất cứ giấy tờ nào chứng minh nhân thân nên bị mời về trụ sở Công an phường Tam B́nh làm việc.
Theo lời bà Nghĩa, bà đem giấy tờ gồm sổ hộ khẩu bản gốc, CMND photo công chứng của bà và Nhung đến Trung tâm Hỗ trợ xă hội trên xin bảo lănh cho con về. Tuy nhiên, cán bộ Trung tâm này nói "chưa đúng thủ tục", yêu cầu bà về quê tại tỉnh Tiền Giang xin giấy xác nhận của chính quyền địa phương về nhân thân, sau đó mới giải quyết được.
Bà Nghĩa bày tỏ: "Con gái tôi không phạm pháp tại sao lại bắt nó đưa vào Trung tâm Hỗ trợ xă hội? Mẹ con tôi đều là những người nông dân chân chất, không hiểu biết ǵ về pháp luật. Bé Nhung chỉ thiếu giấy tờ tùy thân bên ḿnh, vậy mà chỉ chưa đầy 2 giờ đồng hồ, cán bộ phường đă đưa con tôi vào đó. Họ làm vậy có khác nào làm khó mẹ con chúng tôi?".
Chiều 19/9, bà Nghĩa bắt xe về quê ở Tiền Giang xin giấy xác nhận nhân thân, bảo lănh Nhung ra khỏi Trung tâm. Gia đ́nh Kiều ở tỉnh Đồng Nai cũng đang làm giấy tờ xin xác nhận nhân thân, bảo lănh cô gái này về.
Đến sáng 27/9, hai cô gái vẫn trong Trung tâm Hỗ trợ xă hội.
Chính quyền nói ǵ việc đưa Nhung và Kiều vào Trung tâm Hỗ trợ xă hội?
Sau khi tiếp nhận thông tin từ bà Nghĩa, chúng tôi đă liên hệ với chính quyền phường Tam B́nh ngay trong chiều 19/9. Tại đây, ông Lê Nguyễn Trọng Quốc, Chủ tịch phường Tam B́nh yêu cầu PV để lại câu hỏi phỏng vấn và nói sẽ trả lời sớm nhất về vụ việc.
Sáng 22/9, chính quyền phường Tam B́nh đă gửi văn bản số 363/UBND trả lời chúng tôi.
Văn bản do ông Quốc kư cho hay, thực hiện kế hoạch số 191/KH-CAP ngày 18/9/2017 của Công an phường Tam B́nh về việc pḥng ngừa, đấu tranh kéo giảm tội phạm h́nh sự trên địa bàn, lúc 16h ngày 18/9, tổ công tác của công an phường tiến hành kiểm tra khu vực chợ đầu mối nông sản thực phẩm Thủ Đức, khu phố 5, phường Tam B́nh.
Tổ công tác kiểm tra hành chính quán cà phê MU, có địa chỉ tại A42, đường D chợ đầu mối nông sản thực phẩm Thủ Đức, khu phố 5.
Tổ công tác yêu cầu 2 đương sự Nguyễn Thị Tuyết Nhung và Ngô Thị Kiều xuất tŕnh các loại giấy tờ tùy thân để kiểm tra, nhưng cả hai không xuất tŕnh được bất cứ loại giấy tờ nào. Tổ công tác mời hai đương sự trên về trụ sở công an phường làm việc.Văn bản nêu, trong quá tŕnh tiếp xúc làm việc, hai đương sự khai các thông tin gồm: Nguyễn Thị Tuyết Nhung, sinh năm 1996, quê Tiền Giang, không đăng kư tạm trú tại TP HCM, có mẹ ở TP HCM song đương sự không rơ ở đâu và không liên lạc được; Ngô Thị Kiều, sinh năm 2000, quê quán Đồng Nai, không đăng kư tạm trú tại TP HCM, không có nhân thân tại TP.
Trong suốt quá tŕnh làm việc, hai đương sự không tŕnh được bất cứ giấy tờ tùy thân nào. Mặc dù công an phường yêu cầu cả hai gọi điện nhờ người thân mang giấy tờ đến để làm thủ tục băo lănh về, nhưng hai cô gái không hợp tác và không gọi cho ai.
Đến 19h45 ngày 18/9, Công an phường Tam B́nh phối hợp với cán bộ chuyên trách pḥng chống tệ nạn xă hội lập hồ sơ đưa Nhung và Kiều vào Trung tâm Hỗ trợ xă hội.
Việc làm trên theo quy định của UBND TP HCM về quản lư người ăn xin không có nơi cư trú ổn định, người sinh sống nơi công cộng không có cư trú ổn định trên địa bàn TP HCM.
"Tổ công tác công an phường và UBND phường Tam B́nh không gây khó dễ cho hai đương sự (Nhung và Kiều – PV), trong suốt quá tŕnh làm việc đă tạo điều kiện cho hai đương sự tŕnh bày cũng như liên hệ với gia đ́nh cung cấp giấy tờ nhằm giải quyết cho hai đương sự ra về.
Tuy nhiên, hai đương sự trên không hợp tác và cũng không liên hệ với gia đ́nh, người thân để cung cấp các giấy tờ tùy thân theo yêu cầu", văn bản nêu.
Khi PV đặt câu hỏi, tại sao chỉ chưa đầy 2h đồng hồ đă đưa Nhung và Kiều và Trung Trung tâm Hỗ trợ xă hội?, ông Lê Nguyễn Trọng Quốc, Chủ tịch phường Tam B́nh nói như đă trả lời trong văn bản.
PV tiếp tục đặt câu hỏi, Nhung và Kiều chỉ là khách uống cà phê b́nh thường, có phải ai uống cà phê quên mang giấy tờ cũng có thể bị kiểm tra, đưa vào Trung tâm Hỗ trợ xă hội?, ông Chiến nói: "Chỉ kiểm tra hành chính b́nh thường, chứ không có nghi ngờ ǵ hai người này phạm tội ǵ đâu. Do Nhung và Kiều không mang giấy tờ nên đưa về phường xử lư".
Về thông tin bà Nghĩa nói Nhung có nhờ chủ quán cà phê gọi điện về bảo đem giấy tờ tới đưa về, nhưng trong văn bản trả lời của UBND phường khẳng định "Nhung bất hợp tác, không liên lạc với ai"?, ông Chiến bảo "như đă trả lời hết trong văn bản, không nói ǵ thêm được".
Luật sự nói ǵ khi đưa hai cô gái vào Trung tâm Hỗ trợ xă hội sau gần 2 giờ làm việc?
Luật sư Trần Minh Hùng, Trưởng văn pḥng luật sư Gia Đ́nh (Đoàn Luật sư TP HCM) cho biết:
Căn cứ quy định tại Điều 25 Nghị định 136/2013 và Quyết định 29/2017 của UBND TP HCM, trường hợp đưa 2 cô gái này vào Trung tâm Hỗ trợ xă hội là không thuộc đối tượng được chăm sóc, nuôi dưỡng tại cơ sở hỗ trợ xă hội.
Để đưa một người vào Trung tâm Hỗ trợ xă hội th́ chỉ khi có căn cứ người đó không có địa chỉ thường trú/tạm trú rơ ràng. Việc xác định một người không có địa chỉ thường trú/tạm trú rơ ràng phải có xác nhận của chính quyền địa phương nơi người đó tạm trú/thường trú.
"Theo tôi, mới chỉ 2 tiếng đồng hồ mà cơ quan chức năng đă đưa 2 chị này vào Trung tâm Hỗ trợ xă hội là chưa bảo đảm theo tŕnh tự pháp luật v́ c̣n phải xác minh cụ thể.
Hơn nữa, theo thông tin của người nhà th́ họ đă đưa giấy tờ tùy thân để bảo lănh, nhưng các cơ quan này vẫn không chấp nhận là không có căn cứ. V́ giấy tờ tùy thân là căn cứ thể hiện người đó có hộ khẩu tại đâu.
Hai cô gái này chưa xuất tŕnh được giấy tờ tùy thân chứ không thuộc diện người ăn xin, lang thang, không có nơi cư trú ổn định như UBND phường Tam B́nh nêu. Chỉ khi xem xét các giấy tờ tùy thân, xác minh cụ thể mới có căn cứ xác minh về nhân thân, công việc và nơi cư trú của họ. Từ đó mới có căn cứ đưa vào Trung tâm", luật sư Hùng nói.
Luật sư Hùng nói: "Tôi vẫn chưa hiểu lư do tại sao lại kiểm tra 2 cô gái này, v́ nếu họ chỉ là khách uống cà phê sao tự nhiên lại vào kiểm tra giấy tờ tùy thân? Bởi không phải muốn kiểm tra bất cứ lúc nào và ở đâu th́ kiểm tra nếu không có căn cứ người đó vi phạm pháp luật".
