|
Bạn đă từng thắc mắc v́ sao chú mèo máy màu xanh lại có tên là Doraemon? Hay v́ sao Nobita th́ học không tốt mà tên lại có nghĩa là… quá thông minh? Nếu chỉ xem Doraemon như một bộ truyện tranh thiếu nhi vui vẻ, đáng yêu th́ bạn đă bỏ lỡ cả một lớp "mật mă ngầm" mà tác giả Fujiko F. Fujio cài cắm vào từng cái tên. Trong tiếng Nhật, ngôn ngữ không chỉ để gọi mà c̣n để kể chuyện, để chơi chữ và để truyền đi những triết lư nhẹ nhàng nhưng sâu sắc.
Doraemon
Tên "Doraemon" nghe rất dễ thương, nhưng thực ra là một cách chơi chữ tinh tế. "Dora" xuất phát từ "Doraneko", trong đó "Neko" nghĩa là mèo, c̣n "Dora" là một cách nói trại từ "nora", nghĩa là mèo hoang, mèo đi lạc. "Emon" là hậu tố thường được gắn vào tên nam giới Nhật Bản thời xưa, như một cách gọi trân trọng và có phần cổ điển.
Vậy Doraemon là ai? Là chú mèo đi lạc, nhưng không phải đi lạc trong hẻm nhỏ Tokyo, mà là đi lạc xuyên thời gian, từ thế kỷ 22 trở về quá khứ để giúp đỡ cậu bé hậu đậu Nobita. Chỉ riêng cái tên thôi đă gói trọn thân phận: một sinh vật nhân tạo, không nơi thuộc về, mang trong ḿnh một sứ mệnh lặng thầm là thay đổi tương lai bằng những thay đổi nhỏ của hiện tại.
Nobi Nobita
Tên đầy đủ của Nobita là Nobi Nobita. "Nobi" trong tiếng Nhật nghĩa là phát triển, vươn xa, vượt ra khỏi giới hạn. "Ta" trong "Nobita" là âm Hán Việt của chữ "Thái", như trong "thông thái". Gộp lại, Nobi Nobita nghĩa là một người thông minh vượt quá giới hạn.
Nghe mà thấy... trớ trêu. Nobita trong truyện lại nổi tiếng v́ học kém, hậu đậu, thiếu quyết đoán. Nhưng đây không phải nghịch lư, mà là ẩn ư. Đó là kỳ vọng lớn lao mà bố mẹ (và có lẽ cả xă hội) đặt lên cậu: một đứa trẻ sinh ra phải giỏi giang, phải thông minh, phải làm được điều lớn lao. Và từ đó, ta lại thấy thấp thoáng một thông điệp buồn: khi kỳ vọng quá lớn, nhưng khả năng chưa đủ, trẻ nhỏ dễ bị đè nặng, dễ mất tự tin và phụ thuộc vào người khác như Nobita phụ thuộc vào Doraemon vậy.
Shizuka Minamoto
Shizuka (tên đầy đủ là Shizuka Minamoto) mang trong ḿnh nét đẹp dịu dàng cả về ngoại h́nh lẫn tên gọi. Trong đó, "Minamoto" nghĩa là nguồn gốc, khởi nguồn. "Shizuka" là yên tĩnh, thanh b́nh. "Ka" ở cuối tên c̣n có thể hiểu là đẹp, tốt, tinh tế. Vậy nên, Shizuka chính là h́nh ảnh lư tưởng của một người bạn gái trong mộng: dịu dàng, nền nă, là khởi đầu cho những điều tốt đẹp.
Không ngạc nhiên khi cả Nobita, Dekisugi, Jaian hay Suneo đều cảm mến Shizuka. Nhưng thông điệp sâu xa hơn là: mỗi hành tŕnh trưởng thành của một cậu bé như Nobita đều có một h́nh mẫu nhẹ nhàng làm điểm tựa tinh thần. Shizuka không đơn thuần chỉ là "crush quốc dân", mà c̣n là biểu tượng của sự an ủi, của chốn b́nh yên giữa một tuổi thơ nhiều trăn trở.
Jaian (Gouda Takeshi)
Jaian hay Chaien, có tên thật là Gouda Takeshi. "Gou" có nghĩa là mạnh mẽ, cứng cỏi. "Takeshi" lại nghĩa là chiến binh, là đấm đá. Nếu viết ra Hán tự th́ tên cậu giống như tên một vơ sĩ thực thụ. Jaian c̣n là chơi chữ từ tiếng Anh "Giant", nghĩa là khổng lồ.
Và đúng như tên gọi, Jaian là hiện thân của sức mạnh nhưng là sức mạnh không kiểm soát. Cậu luôn bắt nạt bạn bè, ra oai và thích thể hiện quyền lực. Tuy nhiên, phía sau lớp vỏ đó là một cậu bé cũng có ước mơ (trở thành ca sĩ), cũng yếu mềm (hay khóc khi bị mẹ mắng), và cũng cần bạn bè, chỉ là chưa biết cách thể hiện. Tên của Jaian phản ánh đúng bản chất: một người quá mạnh về thể chất, nhưng thiếu tinh tế về cảm xúc.
Honekawa Suneo
Tên đầy đủ của Suneo là Honekawa Suneo. "Honekawa" nghĩa đen là xương và da, ngụ ư nói cậu bé này rất gầy. "Sune" là dỗi hờn, c̣n "o" là hậu tố tên nam.
Suneo là hiện thân của sự nhỏ nhen, khoe khoang và thường xuyên chia rẽ bạn bè. Nhưng đằng sau đó là một đứa trẻ luôn sợ bị bỏ rơi, luôn muốn được công nhận và ganh tị với những ǵ người khác có mà ḿnh không có. Tên của Suneo là một tiếng cười mỉa mai nhẹ nhàng từ tác giả, nhưng cũng là lời nhắc nhở: không phải đứa trẻ nào xấu tính cũng đáng ghét đôi khi, chúng chỉ đang giấu đi sự thiếu tự tin của ḿnh bằng vẻ ngoài kiêu căng.
Dekisugi
Cuối cùng là Dekisugi - một cậu bé học giỏi, thông minh, cư xử lịch thiệp, thể thao giỏi, lại c̣n đẹp trai, nhân vật chuẩn "con nhà người ta" trong truyện. Tên của cậu ghép từ "Deki" (có thể làm được) và "Sugi" (quá mức). Nghĩa là cái ǵ cũng làm được rất tốt.
Dekisugi là người duy nhất trong nhóm không bao giờ cần đến Doraemon. Nhưng nhân vật này tồn tại để tạo ra đối trọng với Nobita, khiến câu chuyện trở nên chân thực hơn. Trong đời, luôn có ai đó giỏi hơn ta, nhưng điều đó không có nghĩa là ta vô giá trị.
Doraemon tưởng chừng là một bộ truyện hài thiếu nhi tưởng chừng đơn giản, vậy mà lại cài cắm nhiều tầng nghĩa trong từng cái tên. Tên nhân vật tưởng như để gọi cho vui, hóa ra lại là những lời th́ thầm đầy tinh tế về thân phận, ước mơ và nỗi ḷng của từng con người trong đó.
Lần sau nếu đọc lại Doraemon , bạn thử để ư đến tên nhân vật nhé. Biết đâu, bạn sẽ thấy cả chính ḿnh trong một cái tên nào đó.
VietBF@ Sưu tập
|
|
