Sự kiện Giáo hoàng Benedict XVI chính  thức từ nhiệm làm thế giới không khỏi ngỡ ngàng bởi nó chưa từng diễn  ra trong lịch sử 600 năm của Vatican và kéo theo một sự kiện khác không  kém phần long trọng là Mật nghị Hồng y bầu chọn giáo hoàng mới, dự kiến  tổ chức vào trung tuần tháng 3/2013 này. Xin dẫn một số “điểm nhấn” cơ  bản liên quan đến sự kiện trọng đại này.
    	  |  
  	| Không khí làm việc của Mật nghị Hồng y. |  
  
 1. Mật nghị Hồng y là ǵ?
 Mật nghị hồng y là cuộc họp của các hồng  y có mục đích chính là để chọn giáo hoàng mới. Theo quy định, chỉ có  những hồng y dưới 80 tuổi mới có đủ điều kiện tham gia bỏ phiếu, đợt bầu  lần này có 118 hồng y tham gia. Thuật ngữ Mật nghị Hồng y (conclave) có  nguồn gốc từ tiếng Latinh Cum clavi nghĩa là (với một chiếc ch́a khóa)  bởi nó là phương tiện để cho các hồng y sử dụng mở cánh cửa bị khóa cho  đến khi họ có một quyết định mới.
 
2. Mật nghị Hồng y được tổ chức ở đâu?
 Mật nghị Hồng y được tổ chức tại nhà  nguyện Sistine ở trung tâm của ṭa thánh Vatican. Đây là nơi dành riêng  kín đáo để tránh sự ṭ ṃ hay b́nh luận. Trong lịch sử của Vatican, quy  tŕnh lựa chọn giáo hoàng mất nhiều ngày, các hồng y phải ngủ lại ngay  trong nhà nguyện. Đây là công tŕnh nổi có những tác phẩm nghệ thuật của  các danh họa thời Phục Hưng nổi tiếng như Michelangelo, Botticelli được  “tạc thẳng” vào trần nhà.
 Trong thời gian này các hồng y được phép  đi thăm viếng trong khuôn viên lănh địa nhưng không được ra khỏi tường  vây của Vatican cho đến khi việc bầu giáo hoàng hoàn tất. Ngoài ra,  trong thời gian diễn ra Mật nghị Hồng y, an ninh được tổ chức chặt chẽ,  các hồng y không được mang theo các thiết bị nghe nh́n, và cam kết giữ  bí mật tuyệt đối, không được để lộ bất cứ thứ ǵ ra bên ngoài. Chưa hết,  các hồng y không được phép tiếp cận các phương tiện truyền thông như  phát thanh, truyền h́nh hay báo giới.
 
3. Mật nghị Hồng y diễn ra như thế nào?
 Có 2 cuộc bầu chọn vào buổi sáng và 2  vào buổi chiều được thực hiện ngay trong nhà nguyện Sistine. Các hồng y  có quyền bỏ phiếu cho bất kỳ hồng y khác và từng bước thu hẹp để có danh  sách ngắn. Nếu vị nào được 2/3 số phiếu th́ bầu cử kết thúc.
 Người tiền nhiệm của Giáo hoàng Benedict  là Giáo hoàng John Paul II khi c̣n trị v́ đă thay đổi quy chế nói trên.  Theo đó, sau vài ṿng bỏ phiếu, nếu không có vị hồng y nào đạt được đa  số 2/3 số phiếu, th́ một đa số 50% cộng 1 phiếu có thể được áp dụng. Tuy  nhiên, sau đó Benedict đă thay đổi quy tắc do nói trên của  Giáo hoàng  John Paul II và phục hồi truyền thống 2/3 trở lại giống như trước năm  2007.
 
4. Cách thức bỏ phiếu
 Các hồng y sẽ viết tên người họ muốn bầu  vào phiếu sau đó gấp lại, đi đến bàn bỏ phiếu và đặt phiếu bầu vào đĩa  thánh. Đây là tấm kim loại nông được sử dụng để giữ bánh thánh dùng  trong ngày thánh lễ và sau đó phiếu bầu sẽ được đưa vào thùng dạng chén  lớn hơn.
 
5. Dấu hiệu kết quả
 Phiếu bầu và các giấy tờ ghi chép ṿng  bầu cuối cùng có tẩm hóa chất sẽ được đốt ngay sau lần bỏ phiếu thứ hai.  Dấu hiệu đầu tiên cho thế giới biết bầu được giáo hoàng đó là khói  trắng bốc lên từ ống khói Nhà nguyện Sistine, c̣n khói đen th́ ngược  lại.
 Cũng phải nói thêm rằng để tránh sự nhầm  lẫn, đặc biệt là không lẫn với khói nâu, khi có khói lại có luôn hồi  tiếng chuông vọng lên từ thánh đường Saint Peter’s Basilica khẳng định  cuộc bầu chọn đă có kết quả. Trong quá khứ, người ta thường c̣n dùng rơm  rạ ướt cho vào ḷ để tạo khói đen, nhưng từ năm 1960 cách làm này đă  được thay bằng cách dùng hóa chất nên người dân không bị nhầm.
 
6. Giáo hoàng mới ra mắt
 Thày phó tế cao cấp của hồng y hay c̣n  gọi là Niên trưởng hồng y đẳng phó tế, một chức vụ đại diện cho các hồng  y của Giáo hội công giáo sẽ tư vấn hồng y được bầu xem người có đồng ư  với kết quả bầu chọn và có muốn trở thành giáo hoàng hay không. Về lư  thuyết, những người được chọn bầu hoàn toàn có quyền đưa ra quyết định  riêng của ḿnh để đảm bảo tính dân chủ.
 Khi người được bầu đă chấp thuận kết quả  bầu cử th́ Thày phó tế cao cấp của hồng y sẽ lên ban công tiền đ́nh  Vatican công bố với thế giới bằng tiếng Latinh “Habemus Papam”, nghĩa là  “Chúng ta đă có giáo hoàng”.
 Giáo hoàng mới sẽ tự chọn tên cho ḿnh,  mặc áo choàng mới và bước lên ban công. Việc làm đầu tiên là ban phước,  buổi lễ này được truyền phát trên truyền h́nh để mọi người trên toàn thế  giới và đám đông khổng lồ tại Quảng trường Thánh Pherô được biết.
  
Khắc Nam (theo
 CSM)