Lãnh thổ của Nga nay không còn an toàn nữa. Giao tranh ở khu vực biên giới Nga đã bước sang ngày thứ hai. Chính quyền khu vực biên giới Belgorod đổ lỗi cho Ukraine về cuộc xâm nhập lớn nhất vào lãnh thổ Nga trong cuộc đối đầu giữa Nga-Ukraine.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hạ thấp tầm quan trọng của vấn đề và gọi đây là
"cuộc chiến chống khủng bố"(?). Nhưng các lực lượng Nga vẫn chật vật chiến đấu để giành lại quyền kiểm soát các phần đất bị chiếm ở Belgorod. Ngày 23/5, ông Vyacheslav Gladkov, Thống đốc khu vực,
cảnh cáo cư dân của một số ngôi làng biên giới sơ tán vào ngày hôm trước đừng nên vội trở về nhà. Đầu giờ chiều 23/5, Bộ Quốc phòng Nga thông báo (
không được xác nhận độc lập) là các lực lượng Nga đã bao vây, tiêu diệt 70 chiến binh địch nhưng không cung cấp thêm chi tiết nào thêm.
Cơ quan tình báo quân đội Ukraine (
HUR) xác nhận nhóm tác chiến bên trong lãnh thổ Nga là hai nhóm công dân Nga tình nguyện hợp tác chặt chẽ với
HUR. Các phóng viên quân sự Nga đưa tin đến chiều 23/5, tiếng súng vẫn còn khi quân đội Nga cố gắng chặn hai đơn vị quân tiếp viện tham gia với các nhóm bên trong lãnh thổ Nga.
Một nhà máy lọc dầu tại Belgorod trên đất Nga bị tấn công (Ảnh: Stringer/Anadolu Agency via Getty Images)
Tướng Igor Konashenkov, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố:
"Quân đội Nga đã tiến hành các cuộc tấn công chống lại nhóm chiếm đóng bằng sức mạnh pháo binh và Không quân. Chúng đang bị bao vây và ít nhất có 70 tên thiệt mạng". Quy mô của cuộc tấn công bên trong lãnh thổ Nga và tình trạng của các bên tham chiến chỉ là thông tin một chiều nhưng vụ này đã phơi bày ra
"những điểm yếu đáng hổ thẹn" chung quanh các khu vực biên giới của Nga khi quân Putin chuẩn bị đương đầu với cuộc phản công dự kiến của quân đội Ukraine.
"Nga đang phải đối mặt với mối đe dọa an ninh ngày càng nghiêm trọng bên trong đường biên giới. Sau mức tổn thất về máy bay chiến đấu, các tuyến đường sắt bị tấn công bằng thiết bị nổ, nay lãnh thổ Nga lại bị tấn công trực tiếp từ các chiến binh chống đối chế độ", Bộ Quốc phòng Anh nhận định trên
Twitter.
Freedom of Russia Legion (Quân đoàn Tự do Nga), một trong những tổ chức ly khai đã xác nhận trách nhiệm vụ tấn công và khẳng định họ vẫn còn bên trong nước Nga nhưng vì lý do an ninh không thể cung cấp thông tin chi tiết về vị trí hoặc thực trạng ở chiến trường. Trong một tuyên bố trên Telegram ngày 23/5, nhóm này nhấn mạnh thêm:
"Mục đích của chúng tôi là phá bỏ huyền thoại về sức mạnh quân sự của Nga. Quân đội Nga không thể chống lại những người yêu nước và tình nguyện viên. Họ không ngại cầm vũ khí và công khai đứng lên chống lại chế độ độc tài bạo tàn Moscow".
Người phát ngôn viên ở Kremlin Dmitry Peskov từ chối cung cấp thông tin chi tiết báo chí về cuộc đối đầu quân sự này trong cuộc họp báo hàng ngày mà chỉ lưu ý:
"Những người đã vào lãnh thổ Nga là người Ukraine gốc Nga". Ông cho biết, không có kế hoạch tổ chức một phiên họp khẩn cấp Hội đồng An ninh Nga để thảo luận về vụ tấn công (để chứng tỏ vụ này không quá nghiêm trọng). Một số phân tích gia về quân sự tin rằng, Ukraine sẽ được hưởng lợi từ các hoạt động quân sự xuyên biên giới trong thời gian ngắn, khi buộc Nga phải phân tán lực lượng trước cuộc phản công theo kế hoạch nhưng chưa xác định rõ vào thời điểm nào của Ukraine.
Chính do tình trạng biên giới mong manh của Nga đã cho phép Ukraine giành được một số chiến thắng lớn nhất vào cuối năm ngoái ở vùng Đông Bắc Ukraine. Tuy nhiên, một trong những lợi thế lớn của Ukraine trên chiến trường cho đến thời điểm này là tinh thần chiến đấu rất thấp trong quân đội Nga vì phần lớn binh lính Nga chiến đấu vì… tiền, với tư cách lính ký hợp đồng hoặc trong những công ty quân sự tư nhân sử dụng cả bọn tù nhân.
Việc giao tranh lan rộng bên trong lãnh thổ Nga khiến cho lời khuyên của oa Kỳ là
"Ukraine không nên tấn công vào bên trong lãnh thổ Nga" không còn giá trị trên thực tế. Tính toán và chiến lược của các bên giao tranh đều cần phải thay đổi. Trước hết, các cuộc tấn công lớn hơn vào lãnh thổ Nga có thể là lý do để những quốc gia thân Nga như Trung Quốc tăng cường hỗ trợ cho Moscow ở một số khu vực cụ thể, với lý do rằng
"đối tác an ninh toàn diện đang bị xâm lược".
Wall Street Journal cho biết, mới đây, ông Nikolai Patrushev, Thư ký Hội đồng An ninh Nga, đã tổ chức hội đàm với Trần Văn Thanh (Chen Wenqing), viên chức tình báo hàng đầu của Bắc Kinh ngay trước chuyến đi của Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin đến TQ trong tuần này. Các giới phân tích tin rằng trong cuộc gặp, phía Nga sẽ đưa ra
"lý do chính đáng" để huy động thêm sự hỗ trợ từ nước láng giềng hữu hảo. Velina Tchakarova, người sáng lập một công ty tư vấn địa lý chính trị có trụ sở tại Áo, cảnh cáo rằng:
"Lợi dụng sự hỗn loạn bên trong biên giới, Moscow có thể gia tăng áp lực lên Bắc Kinh, tìm kiếm sự hỗ trợ về mặt quân sự trực tiếp, đặc biệt là trước cuộc phản công sắp xảy ra của phía Ukraine".
Việc Nga tiến hành
"chiến dịch chống khủng bố" tại Belgorod cũng là lần đầu tiên mà Moscow tiến hành kiểm tra an ninh như đã từng làm bên ngoài Bắc Kavkaz sau hai cuộc chiến tranh ly khai ở Chechnya. Trong khi đó, giới chức Ukraine cho biết quân đội của Kyiv vẫn giữ vững một phần lãnh thổ nhỏ bên trong thành phố Bakhmut, miền Đông Ukraine chứ không bị mất hoàn toàn như phía Moscow tuyên bố đã chiếm được thành phố vào đầu tuần này.
"Tại Bakhmut, giao tranh đã lắng xuống, kẻ thù tiếp tục dọn dẹp các khu vực do chúng kiểm soát", bà Hanna Maliar, Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine, viết trên Telegram ngày 23/5.
"Nhưng ở ngoại ô Bakhmut, các lực lượng Ukraine vẫn đang tiến lên phía trước".
Ngoài việc quân Nga khó có thể tiến xa ra ngoài Bakhmut, còn những câu hỏi về cách thức mà Moscow làm sao để bảo vệ được thành phố chiếm đóng, khi Yevgeny Prigozhin, kẻ sáng lập công ty lính đánh thuê Wagner nói rằng, bọn lính Wagner sẽ rút quân khỏi Bakhmut vào 1/6 tới, và chỉ để lại một số nhóm bán quân sự yếu kém hơn bên cạnh lực lượng chính quy của Nga. Giới chức Ukraine cho biết để chuẩn bị cho cuộc tấn công của Ukraine, các nhóm lính đánh thuê đang tập trung về bán đảo Crimea, khu vực phía Nam Ukraine bị Nga chiếm năm 2014.
