'Và một điều khác mà tôi sẽ làm ngay từ đầu nhiệm kỳ là đóng cửa Bộ Giáo dục'.
Donald Trump đã đưa ra lời hứa này trong tuyên bố vận động tranh cử ngày 13/9/2023 và thường xuyên nhắc lại lời hứa này trong suốt quá trình vận động tranh cử .
Ông đã cố gắng biến lời cam kết lâu dài này thành hiện thực vào ngày 20/3, bằng cách ký một sắc lệnh hành pháp mà ông cho biết sẽ "bắt đầu xóa bỏ Bộ Giáo dục liên bang một lần và mãi mãi".
Tổng thống Trump cho biết ông hy vọng đảng Dân chủ sẽ ủng hộ sắc lệnh hành pháp của ông . "Tôi hy vọng họ sẽ bỏ phiếu cho sắc lệnh này", ông Trump nói, phát biểu từ Nhà Trắng trước một nhóm trẻ em đang ngồi ở bàn làm việc. "Bởi vì cuối cùng sắc lệnh này có thể được thông qua trước họ".
Dự án 2025 , bản thiết kế của tổ chức nghiên cứu bảo thủ Heritage Foundation dành cho chính quyền Trump, đưa ra các khuyến nghị chi tiết về việc đóng cửa Bộ Giáo dục, bộ được thành lập theo đạo luật của Quốc hội năm 1979.
Bộ Giáo dục đã thông báo vào ngày 9/3 rằng họ đã sa thải hơn 1.300 trong số 4.100 nhân viên của mình .
Theo một tuyên bố của Nhà Trắng gửi tới giới truyền thông, sắc lệnh hành pháp mới của Tổng thống Trump yêu cầu Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon “thực hiện mọi bước cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đóng cửa Bộ Giáo dục và trả lại quyền giáo dục cho các tiểu bang, đồng thời tiếp tục đảm bảo cung cấp hiệu quả và không bị gián đoạn các dịch vụ, chương trình và phúc lợi mà người dân Mỹ trông cậy”.
Các chính sách giáo dục tại Hoa Kỳ phần lớn được thực hiện ở cấp tiểu bang và địa phương. Bộ Giáo dục là một cơ quan chính phủ tương đối nhỏ, tính đến tháng 2/2025 chỉ có hơn 4.000 nhân viên và ngân sách hàng năm là 268 tỷ đô la Mỹ. Một phần lớn công việc của cơ quan này là giám sát 1,6 nghìn tỷ đô la tiền vay liên bang cho sinh viên cũng như các khoản trợ cấp cho các trường K-12.
Và nó đảm bảo rằng các trường công tuân thủ luật liên bang nhằm bảo vệ những học sinh dễ bị tổn thương, như những học sinh khuyết tật.
Vậy tại sao Trump lại muốn giải thể bộ này?
Ý chí đấu tranh chống lại cái gọi là “sự thức tỉnh” và mong muốn thu hẹp chính phủ là 4 lý do mà một chuyên gia của MAGA đưa ra.
Tổng thống Donald Trump, ngồi tại Nhà Trắng vào ngày 20 tháng 3 năm 2025, ký một sắc lệnh hành pháp nhằm đóng cửa Bộ Giáo dục. Mandel Ngan/AFP qua Getty Images
1. Tâm lý "thức thời" được cho là của Sở Giáo dục
Trước hết, Tổng thống Trump và những người ủng hộ ông tin rằng những người theo chủ nghĩa tự do đang phá hỏng nền giáo dục công bằng cách thiết lập cái mà họ gọi là "chương trình nghị sự thức tỉnh cấp tiến" mà họ cho là ưu tiên chính trị bản sắc và tư duy nhóm chính trị đúng đắn với cái giá phải trả là quyền tự do ngôn luận của những người có quan điểm khác biệt.
Các sáng kiến về đa dạng, công bằng và hòa nhập, hay DEI, thúc đẩy công lý xã hội – và lý thuyết chủng tộc quan trọng, hay ý tưởng cho rằng chủ nghĩa phân biệt chủng tộc đã ăn sâu vào các thể chế xã hội và pháp lý – là trọng tâm cụ thể của sự phẫn nộ đối với MAGA.
Tương tự như vậy, những người ủng hộ Trump gọi là "ý thức hệ giới tính cấp tiến", mà họ cho rằng thúc đẩy các chính sách như cho phép học sinh chuyển giới chơi trong các đội thể thao của trường hoặc sử dụng phòng tắm phù hợp với bản dạng giới tính của họ, không phải giới tính sinh học.
Những người ủng hộ Trump cho rằng những chính sách như vậy - mà Bộ Giáo dục gián tiếp hỗ trợ bằng cách mở rộng quyền bảo vệ giới tính theo Đạo luật IX vào năm 2024 để bao gồm cả sự phân biệt đối xử dựa trên bản dạng giới - trái ngược với quyền lựa chọn trường học của phụ huynh hoặc, đối với một số người bảo thủ tôn giáo, là trái ngược với Kinh thánh.
Các chính sách về chủng tộc và giới tính được nêu bật trong Dự án 2025 và trong cương lĩnh của đảng Cộng hòa năm 2024 “Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại!”.
Tổng thống Trump đã nhiều lần hứa, như ông đã làm vào ngày 14/8/2024, tại Bắc Carolina, rằng sẽ "loại bỏ hoàn toàn lý thuyết phân biệt chủng tộc và sự điên rồ của người chuyển giới khỏi trường học của chúng ta".
2. Sự phổ biến chủ nghĩa Marx của Mỹ
Đối với những người ủng hộ MAGA, sự thức tỉnh của "phe cánh tả cấp tiến" là một phần trong nỗ lực lâu dài của những người theo chủ nghĩa tự do nhằm "tẩy não" những người khác bằng quan điểm được cho là theo chủ nghĩa Marx .
Một phiên bản của thuyết âm mưu "Chủ nghĩa Marx của Mỹ" này cho rằng sự nhồi sọ có từ nguồn gốc của nền giáo dục công lập Hoa Kỳ. Những người trung thành với MAGA cho rằng chương trình nghị sự cánh tả bị cáo buộc này là phản dân chủ và phản Kitô giáo.
Nói rằng ông muốn chống lại ảnh hưởng giáo dục của những kẻ cực đoan, cuồng tín và theo chủ nghĩa Marx, Tổng thống Trump đã ban hành các sắc lệnh hành pháp vào ngày 29 tháng 1 cam kết chống lại "chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên trường học" và chấm dứt "Sự nhồi sọ cực đoan trong các trường K-12".
3. Lựa chọn trường học và quyền của phụ huynh
Những người ủng hộ Trump cũng cho rằng chính sách giáo dục công liên bang “thức tỉnh” xâm phạm quyền tự do và quyền cơ bản của người dân.
Ý tưởng này mở rộng đến cái mà những người ủng hộ Trump gọi là “khôi phục quyền của cha mẹ”, bao gồm quyền quyết định liệu một đứa trẻ có trải qua quá trình chuyển đổi giới tính hay tìm hiểu về bản dạng giới tính phi nhị phân tại các trường công hay không.
Đoạn đầu tiên trong chương về giáo dục của Dự án 2025 lập luận rằng, “Các gia đình và học sinh phải được tự do lựa chọn từ nhiều lựa chọn trường học và môi trường học tập đa dạng”.
Theo lập luận này, tính đa dạng nên bao gồm các tổ chức tôn giáo và hình thức học tại nhà. Dự án 2025 đề xuất rằng chính phủ có thể hỗ trợ các bậc phụ huynh chọn hình thức học tại nhà hoặc cho con em mình vào trường tiểu học tôn giáo bằng cách cung cấp Tài khoản tiết kiệm giáo dục và phiếu giảm giá trường học. Phiếu giảm giá cung cấp kinh phí công cho học sinh theo học tại các trường tư và đã được mở rộng sử dụng trong những năm gần đây.
Những người chỉ trích phiếu giảm giá trường học, như Hiệp hội Giáo dục Quốc gia và Liên đoàn Giáo viên Hoa Kỳ, cho rằng phiếu giảm giá sẽ làm giảm chất lượng giáo dục công cho những học sinh dễ bị tổn thương bằng cách cắt giảm nguồn tài trợ khan hiếm.
Tổng thống Trump đã ban hành lệnh hành pháp ngày 29/1 có tên là “ Mở rộng quyền tự do giáo dục và cơ hội giáo dục cho các gia đình”, mở ra cánh cửa cho việc sử dụng rộng rãi các phiếu giảm giá . Điều này trực tiếp phản ánh Dự án 2025 bằng cách chỉ đạo Bộ Giáo dục ưu tiên lựa chọn giáo dục để cung cấp cho các gia đình nhiều lựa chọn.
4. Thủ tục hành chính rườm rà
Đối với những người trung thành với MAGA, Bộ Giáo dục là ví dụ điển hình cho sự kém hiệu quả và tình trạng quan liêu của chính phủ.
Ví dụ, Dự án 2025 cho rằng kể từ khi được chính quyền Carter thành lập năm 1979, Bộ Giáo dục đã phát triển quá mức, chịu sự chi phối của các nhóm lợi ích đặc biệt và hiện đóng vai trò là "điểm dừng chân duy nhất cho nhóm giáo dục thức tỉnh " kém hiệu quả.
Để giải quyết tình trạng “phình to” và “thủ tục hành chính rườm rà” của Bộ Giáo dục, Dự án 2025 khuyến nghị chuyển toàn bộ các chương trình liên bang và tiền của bộ này sang các cơ quan khác và các tiểu bang.
Những khuyến nghị này phù hợp với nỗ lực rộng lớn hơn của Tổng thống Trump nhằm loại bỏ những gì ông và những người ủng hộ MAGA coi là chi tiêu lãng phí và bãi bỏ quy định của chính phủ.
Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp vào ngày 20/1 thành lập một “Bộ Hiệu quả Chính phủ” do tỷ phú Elon Musk đứng đầu. Musk đã nói vào ngày 4/2 rằng Tổng thống Trump “sẽ thành công” trong việc giải thể Bộ Giáo dục.
Một chiếc xe buýt điện chở học sinh đỗ bên ngoài một trường trung học công lập ở Miami vào tháng 3 năm 2024. Joe Raedle/Getty Images
Trump có thể bãi bỏ Bộ Giáo dục không?
Sắc lệnh hành pháp của Trump đóng cửa Bộ Giáo dục chắc chắn sẽ gây ra những thách thức pháp lý tại tòa án.
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Mike Rounds của Nam Dakota cũng đã đưa ra dự luật vào tháng 11/2024 để đóng cửa bộ này.
Tổng thống Trump đã giải thể các cơ quan chính phủ khác trong nhiệm kỳ thứ hai của mình, chủ yếu là Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ, mà không có sự chấp thuận bắt buộc của Quốc hội. Một thẩm phán liên bang đã phán quyết vào ngày 18/3 rằng việc giải thể USAID có khả năng vi phạm Hiến pháp và ra lệnh cho chính quyền Trump khôi phục quyền truy cập email và máy tính của tất cả nhân viên USAID.
Về mặt pháp lý, việc bãi bỏ Bộ Giáo dục sẽ yêu cầu sự chấp thuận của Quốc hội và 60 phiếu bầu để được thông qua tại Thượng viện, điều này khó có thể xảy ra vì Đảng Cộng hòa chỉ có 53 ghế.
Bất chấp những thách thức pháp lý như vậy, lệnh hành pháp ngày 20/3 của Trump sẽ làm suy yếu thêm Bộ Giáo dục ngay cả khi bộ này vẫn nằm trong tầm ngắm.
