Theo như chính sách thực sự về thuế quan của cính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, khiến người dân Canada đang đoàn kết vì đất nước của họ và chứng kiến sự hồi sinh của chủ nghĩa dân tộc, khi mối quan hệ Canada-Mỹ đứng đầu danh sách các vấn đề làm cho người Canada đang rất bất bình – ban đầu trước mối đe dọa sẵn sàng "giơ khuỷu tay" với ông Donald Trump.
"Giơ khuỷu tay lên", một thuật ngữ trong môn khúc côn cầu, giờ đây mang một ý nghĩa mới
Giờ đây, việc ông Trump nói về việc sáp nhập Canada một cách cưỡng ép – không còn bị coi là trò đùa – đã khiến một dân tộc vốn nổi tiếng là những người lịch sự trở nên giận dữ, theo hãng thông tấn Reuters.
Người Canada đang đoàn kết vì đất nước của họ và chứng kiến sự hồi sinh của chủ nghĩa dân tộc, khi mối quan hệ Canada-Mỹ đứng đầu danh sách các vấn đề khiến người dân lo lắng, theo các cuộc thăm dò gần đây.
"Giơ khuỷu tay lên" (elbow-up), một thuật ngữ trong môn khúc côn cầu, môn thể thao yêu thích nhất của người Canada, thể hiện sự sẵn sàng chiến đấu.
Giờ đây, nó được sử dụng như khẩu hiệu mới – được in trên quần áo, xuất hiện tại các cuộc biểu tình và là tiêu đề của một chương trình podcast mới, tập đầu tiên dành riêng để thảo luận về việc tạo ra một lực lượng phòng vệ dân sự.
Hiện vẫn chưa rõ thuế nhập khẩu của ông Trump cho các nước sẽ tồn tại bao lâu hoặc điều gì đứng sau tham vọng của ông về việc Canada trở thành bang thứ 51 của Mỹ.
Nhưng 11 người Canada tức giận mà Reuters đã phỏng vấn nói họ tin rằng đã có những thiệt hại không thể khắc phục.
Người Canada đang tẩy chay hàng hóa Mỹ và hủy kế hoạch du lịch đến Mỹ. Các tỉnh đang lấy rượu Mỹ xuống khỏi các kệ bán hàng.
Cảm giác bị Mỹ phản bội rất sâu sắc trong lòng người Canada.
"Đó là sự pha trộn giữa lo lắng, thất vọng và tức giận. Người bạn và đồng minh lâu năm đã quay lưng lại với chúng tôi và chúng tôi thực sự không biết phải làm gì," Peter Wall, một nhà tổ chức cuộc biểu tình "Giơ khuỷu tay lên," nói.
Ông Wall và một số nhà tổ chức khác đã tổ chức một cuộc biểu tình tại Đồi Quốc hội ở thủ đô Ottawa của Canada chỉ trong vài ngày. Sự kiện này, cùng sự tham gia của các diễn giả, một ban nhạc và một khu vực cho người tham gia gửi gậy khúc côn cầu để họ có thể lấy lại và chơi sau đó, đã thu hút hơn 1.000 người vào ngày 9/3.
Nhiều sự kiện khác đang được lên kế hoạch tại Toronto và các nơi khác trong những tuần tới.
Các biểu ngữ tại cuộc biểu tình ở Ottawa chỉ trích ông Trump là một kẻ đế quốc, với các khẩu hiệu như "Giơ khuỷu tay lên" hoặc "Phương Bắc chân chính mạnh mẽ và tức giận," một cách chơi chữ từ lời bài quốc ca của Canada.
Không thiếu cờ Canada tại sự kiện này.
Nhà báo Jordan Heath-Rawlings, người đã chuyển sự thất vọng của mình thành một podcast mới mang tên "Giơ khuỷu tay lên" so sánh tình trạng mối quan hệ của Canada với Mỹ như cú sốc của một cuộc ly hôn.
"Tất cả những điều trong cuộc sống mà bạn có thể đã coi là điều hiển nhiên, đột nhiên biến mất. Bạn phải tái định nghĩa bản thân như một con người và tôi nghĩ đây là cảm giác chúng ta đang có với tư cách là một quốc gia," ông nói.
"Tôi nghĩ rằng rất nhiều người Canada cảm thấy thực sự bị tổn thương. Tôi nghĩ rằng rất nhiều người Canada thực sự tức giận. Tôi chắc chắn cũng cảm thấy như vậy."
Cây hài và diễn viên Shaun Majumder, người gần đây đã chuyển về Canada cùng gia đình sau nhiều năm sống ở Los Angeles và đã biểu diễn tại cuộc biểu tình "Giơ khuỷu tay lên" nghĩ rằng người Canada sẽ nhìn lại thời điểm này sau 50 năm và coi đó là một bước ngoặt.
"Đó có phải là sự thay đổi trong sự trưởng thành của chúng ta khi cuối cùng chúng ta tìm thấy bản sắc của mình? Và đó không phải là hải ly, không phải là cảnh sát kỵ binh, không phải là sự lịch sự - có điều gì đó ẩn sâu bên dưới tất cả," ông nói.
Lãnh đạo cầm quyền cũng phản kháng
Ngoại trưởng Canada Mélanie Joly (trái) và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio
Trong bài phát biểu chia tay vào hôm Chủ nhật 16/3, trước khi Thủ tướng mới Mark Carney tuyên thệ nhậm chức vào thứ Sáu, cựu Thủ tướng Justin Trudeau cũng đã sử dụng thuật ngữ này.
"Chúng ta là một quốc gia sẽ ngoại giao khi có thể nhưng sẽ chiến đấu khi cần thiết. Giơ khuỷu tay lên!"
Nhà kinh tế Mark Carney đã có bài phát biểu tuyên thệ "không bao giờ" trở thành một phần của Mỹ.
Ông nhậm chức hôm 14/3, chỉ vài ngày sau khi được bầu làm lãnh đạo Đảng Tự do cầm quyền, trong bối cảnh cuộc chiến thương mại với Tổng thống Trump đang diễn ra.
"Canada sẽ không bao giờ là một phần của Mỹ, dù là dưới bất cứ hình thức nào," ông Carney nói với báo giới tại thủ đô Ottawa, bóng gió đến phát biểu của ông Trump rằng Canada sẽ gia nhập Mỹ với tư cách là "tiểu bang thứ 51".
Cũng trong ngày 14/3, Ngoại trưởng Mélanie Joly đã kết thúc hội nghị G7 tại vùng La Malbaie, Quebec, với một thông điệp cứng rắn gửi tới Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cũng có mặt tại cuộc họp, theo đài CBC của Canada.
"Những gì tôi nói với ngài ngoại trưởng là chủ quyền của Canada không phải là vấn đề để tranh luận, chấm hết," bà nói tại cuộc họp báo bế mạc của các ngoại trưởng G7.
"Không có tranh cãi, không có cuộc trò chuyện nào về điều đó, không cần phải nói về nó," bà nói. "Ngài đang ở đây, ngài tôn trọng chúng tôi, ngài tôn trọng chủ quyền của chúng tôi, ngài đang ở đất nước chúng tôi, ngài tôn trọng người dân của chúng tôi. Chấm hết."
Sau hội nghị thượng đỉnh, ông Rubio nói với các phóng viên rằng quan điểm của Tổng thống Trump là Canada sẽ tốt hơn nếu gia nhập Mỹ "vì mục đích kinh tế."
"Có sự bất đồng giữa quan điểm của tổng thống [Trump] và quan điểm của chính phủ Canada," ông Rubio nói. "Tôi không nghĩ đó là một bí mật khi bước vào [hội nghị], và đó không phải là chủ đề thảo luận vì đó không phải là nội dung của hội nghị thượng đỉnh này."
