Mỹ tiếp tục leo thang căng thẳng xung quanh Venezuela. Gần đây, trọng tâm là việc chặn bắt các tàu chở dầu, nhưng Nhà Trắng không loại trừ khả năng tiến hành một chiến dịch trên bộ. RIA Novosti đưa tin về diễn biến t́nh h́nh.
Tổng thống Mỹ Trump. Ảnh Reuters
Một lời hứa mới
Cuối tháng 12, Tổng thống Mỹ Donald Trump đă gửi lời chúc mừng Giáng sinh truyền thống của ḿnh. Trong số những người được nhận lời chúc có cả các thành viên của quân đội Mỹ. Trong bài phát biểu của ḿnh, ông Trump đă đặc biệt đề cập đến t́nh h́nh ở Mỹ Latinh, nơi Mỹ đă tập trung lực lượng đáng kể ngoài khơi bờ biển kể từ mùa thu và tiến hành các hoạt động chống lại các tàu bị nghi ngờ thuộc các băng đảng ma túy.
Theo tổng thống, nạn buôn lậu ma túy đă giảm 96%. Số ma túy c̣n lại được vận chuyển bằng đường bộ, v́ vậy cần phải mở rộng chiến dịch.
"Giờ chúng ta sẽ chiến đấu trên mặt đất", ông Trump hứa, nhưng không nói rơ khi nào cuộc chiến sẽ bắt đầu.
Tuyên bố này đă gây lo ngại cho nhiều người: tổng thống Mỹ đă nhiều lần tuyên bố sẽ tiến hành các chiến dịch trên bộ. Mặt khác, chính hoàn cảnh này lại làm dấy lên nghi ngờ liệu các kế hoạch này có được thực hiện trong thời gian tới hay không.
Chính quyền Mỹ đang đưa ra những tín hiệu mâu thuẫn. Ví dụ, sau bài phát biểu của ông Trump, một quan chức Nhà Trắng giấu tên nói với Reuters rằng Washington đă ra lệnh cho quân đội "tập trung hoàn toàn vào việc 'cô lập' nguồn dầu mỏ của Venezuela trong ít nhất hai tháng tới", nghĩa là không leo thang căng thẳng.
Hậu quả khó lường
Viktor Kheifets, giáo sư tại Khoa Quan hệ Quốc tế thuộc Đại học Quốc gia St. Petersburg, nhận định rằng mặc dù quân đội Mỹ mạnh và đă tăng cường lực lượng ở vùng Caribe, nhưng nguồn lực cho một chiến dịch trên bộ ở đó vẫn chưa đủ.
"Ngay cả khi chúng ta cộng thêm số người hiện đang đóng quân tại các căn cứ ở Colombia vào con số 15.000 người đă được biết đến, th́ vẫn không đủ," chuyên gia này nhận định. "Mỹ có thể triển khai thêm quân, nhưng điều đó sẽ tốn rất nhiều thời gian và chi phí."
Ông nói, điều này làm nảy sinh vấn đề tiềm tàng thứ hai đối với Washington.
"Ngay cả trong chiến dịch ở Grenada nhỏ bé năm 1983, người Mỹ cũng chịu tổn thất, giống như ở Panama năm 1989, mặc dù quân đội địa phương yếu hơn nhiều so với quân đội Venezuela," Kheyfets nhớ lại. "Và khi thương vong bắt đầu xuất hiện, những câu hỏi sẽ bắt đầu nảy sinh trong xă hội. Ngay cả bây giờ, ư tưởng về một chiến dịch trên bộ ở Venezuela vẫn không nhận được sự ủng hộ chính trị rộng răi. Và không chỉ trong số những người thuộc đảng Dân chủ, mà cả trong số những người thuộc đảng Cộng ḥa".
Ngay cả dưới thời cựu Tổng thống Venezuela Hugo Chavez, quân đội địa phương cũng đă phát triển một khái niệm về chiến tranh du kích trong trường hợp bị xâm lược từ bên ngoài.
"Khả năng kỹ thuật cho việc này đă có sẵn," chuyên gia nói. "Tất nhiên, người Mỹ sớm muộn ǵ cũng sẽ dập tắt được sự kháng cự; vấn đề là với nỗ lực và sự hy sinh nào. Khi chiến tranh Việt Nam bắt đầu, Mỹ cũng không ngờ cuộc xung đột sẽ kéo dài vài tháng, chứ đừng nói đến vài năm. Tôi không dám khẳng định một t́nh huống tương tự sẽ xảy ra ở Venezuela - xét cho cùng, không giống như Việt Nam, Venezuela sẽ không có cơ hội nhận được hỗ trợ kỹ thuật từ bên ngoài. Nhưng nguy cơ về những hậu quả hoàn toàn khó lường đă quá rơ ràng".
Ai tiếp theo?
Vladimir Vasiliev, nhà nghiên cứu chính tại Viện Nghiên cứu Mỹ và Canada thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, tin tưởng rằng Mỹ đă đưa ra quyết định về một chiến dịch trên bộ.
"Hiện tại nước Mỹ đang trong kỳ nghỉ Giáng sinh. Rơ ràng là chính quyền hiện tại, vốn rất sùng đạo, kính sợ Chúa và rất ủng hộ các ngày lễ của Cơ đốc giáo, sẽ không làm ǵ vào lúc này", chuyên gia nhận định.
Nhưng sau năm mới, chúng ta nên chuẩn bị tinh thần cho những bước đi quyết liệt hơn.
"Bằng cách đề xuất những loại chiến dịch này, về cơ bản ông Trump đang củng cố một bộ phận nhất định trong Đảng Cộng ḥa vẫn tin tưởng vào việc theo đuổi chính sách đối ngoại tích cực và cáo buộc tổng thống đương nhiệm đă từ bỏ nó," Vasiliev giải thích. "Có lư do để tin rằng đây sẽ chỉ là những vụ đánh bom có mục tiêu đơn giản hoặc ngược lại, một số nỗ lực nhằm gây bất ổn t́nh h́nh trên thực địa. Một lần nữa, kư ức về chiến dịch Vịnh Con Lợn thất bại năm 1961 vẫn c̣n mạnh mẽ trong giới tinh hoa Mỹ. Do đó, họ sẽ cố gắng tránh bất kỳ bước đi quyết liệt nào vào lúc này".
Về hậu quả, theo ông, chiến dịch ở Venezuela dù thế nào đi nữa cũng sẽ đóng vai tṛ như một tín hiệu cảnh báo đối với các quốc gia khác.
"Mexico, một số quốc gia Trung Mỹ khác, Colombi... nên chuẩn bị sẵn sàng," chuyên gia nói. "Tức là sẽ có một nỗ lực rất nghiêm trọng để thanh trừng toàn bộ khu vực cánh tả. Thêm vào đó, ở Mexico, sẽ thực sự có một cuộc chiến chống lại các băng đảng ma túy. Ngay từ đầu, chính quyền Mỹ hiện tại đă cân nhắc việc sử dụng vũ lực và ném bom lănh thổ Mexico. Tùy thuộc vào kết quả ở Venezuela, Washington sẽ đưa ra quyết định đối với các quốc gia khác."
Cần gạt dầu
Hiện tại, Mỹ chỉ tập trung gây áp lực kinh tế lên Cộng ḥa Bolivar.
Ít nhất ba tàu chở dầu đă bị bắt giữ ngoài khơi bờ biển Venezuela cho đến nay. Ông Trump nói rằng bất kể các tàu này mang cờ ǵ, chúng đều phải chịu lệnh trừng phạt. Ông cũng cảnh báo rằng Mỹ sẽ giữ quyền kiểm soát tất cả số dầu bị tịch thu của Venezuela. "Chúng ta có thể bán nó, chúng ta có thể giữ nó, hoặc chúng ta có thể sử dụng nó cho kho dự trữ chiến lược", tổng thống nói.
Ông cũng ám chỉ mục tiêu cuối cùng của một chiến dịch có thể xảy ra: việc ông Nicolás Maduro từ chức.
"Tôi không thể nói liệu điều đó có phụ thuộc vào ông ấy (Maduro) hay không," nhà lănh đạo Mỹ nói thêm.
Dù sao đi nữa, các chuyên gia tin rằng động thái này rất rủi ro: Mỹ có nguy cơ bị sa lầy vào một cuộc xung đột do chính ḿnh tạo ra.
Vietbf @ Sưu tầm
