Tờ báo chuyên về ngành địa ốc châu Á
"Mingtiandi" (Minh Thiên Địa) vừa tiết lộ cho biết, gia đình của bà trùm bất động sản Việt Nam Trương Mỹ Lan (hiện đang ngồi tù) đã bán một tòa nhà văn phòng hạng A ở trung tâm Hong Kong cho một ông trùm kỹ nghệ Đài Loan với giá được báo cáo là 6.4 tỷ HK$ (819 triệu USD).
Thương vụ của gia tộc Chu Lập Cơ-Trương Mỹ Lan, người đã từng xây dựng loạt danh mục bất động sản ở Hong Kong ước tính trị giá hơn 16 tỷ HK$, diễn ra chỉ hơn một tháng sau khi bà Trương Mỹ Lan, cựu chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đã bị tòa án ở Việt Nam truy tố với tội tham ô Ngân hàng SCB. Tập đoàn Trương Mỹ Lan dính dáng đến vụ tham nhũng lớn gây ra chấn động ở Việt Nam với mức tham ô lên đến con số chóng mặt là 12 tỷ USD.
Các công ty được kiểm soát bởi những cá nhân có dính líu sâu đậm như Steve Chang (張明正–Trương Minh Chính), người đồng sáng lập và chủ tịch của công ty an ninh mạng
Trend Micro Inc có niêm yết tại Tokyo, Nhật Bản, đã mua lại cổ phần công ty nắm sở hữu Tòa nhà Nexxus tại 77 Des Voeux Road Central từ một công ty được đăng ký do con gái của vợ chồng Trương Mỹ Lan-Chu Lập Cơ (tức Eric Chu Nap-kee, người Hong Kong), theo hồ sơ
Cơ quan đăng ký công ty Hong Kong (Hong Kong Companies Registry).
Chu Lập Cơ (Eric Chu Nap-kee) (Ảnh: Vietstock)
Steve Chang mua tài sản này sau khi giá trị các tòa nhà văn phòng hạng A ở Hong Kong đã bị giảm giá đến 34% kể từ năm 2019. Giới truyền thông địa phương đã ước tính giá trị bất động sản gồm 22 tầng này ở mức 9 tỷ HK$ vào tháng 12/2022. Alex Leung, giám đốc khảo sát của
CHFT Advisory and Appraisal có trụ sở tại Hong Kong, cho biết:
"Chúng tôi cho rằng giá trị của toàn bộ tòa nhà đã giảm từ 30% đến 35% so với mức cao điểm vào quý IV năm 2018 cho đến thời điểm hiện tại".
Nằm cách chỉ có năm phút đi bộ khu phức hợp IFC tại giao lộ Connaught Road Central và Queen Victoria Street, Tòa nhà Nexxus có tổng diện tích sàn 264,622 feet vuông (24,584 mét vuông) trải rộng trên 18 tầng không gian văn phòng. Hồ sơ cho thấy quyền giám đốc của đơn vị nắm giữ tòa nhà,
Mutual Company Ltd, đã được thay đổi từ cô con gái của Chu Lập Cơ là Chu Duyệt Hằng (Elizabeth Chu) cho cô Carol Wang Ting Hsuan, quốc tịch Đài Loan. Địa chỉ đăng ký của Carol Wang Ting Hsuan ở Đài Bắc trùng khớp với địa chỉ của
Ming Yi Foundation và Flow Inc, cả hai nơi này đều là công ty kinh doanh do Steve Chang thành lập.
Chu Duyệt Hằng (Elizabeth Chu), con gái của ông bà Chu Lập Cơ-Trương Mỹ Lan (Ảnh: Vietstock)
Steve Wang là Giám đốc tài chính của
Ming Yi Foundation (Minh Di Cơ Kim Hội) và trước đây từng là giám đốc tài chính cao cấp thuộc bộ phận hoạch định chiến lược toàn cầu của
Trend Micro Co, được thành lập tại Los Angeles vào năm 1988 và công ty này hiện là một trong những công ty cung cấp phần mềm bảo mật cho các công ty kinh doanh lớn nhất thế giới với các hoạt động tại 65 quốc gia.
Chu Lập Cơ mua Tòa nhà Nexxus (trong số khách thuê ở Nexxus có Câu lạc bộ Ngân hàng Hong Kong) từ liên doanh Morgan Stanley-Gaw Capital Partners-Pamfleet (nay là Schroders) với giá 3.6 tỷ HK$ vào năm 2009. Tin đồn về thương vụ bất động sản trị giá 6.4 tỷ HK$ này đã xuất hiện vào tháng 10/2023, hai tháng sau khi Chu Lập Cơ được một tập đoàn bất động sản khác ra giá 6 tỷ HK$.
Chu Lập Cơ đã bị bắt hồi cuối tháng 11/2023, bà Trương Mỹ Lan bị bắt vào tháng 10/2022.
Quy mô của vụ tham nhũng của bà Trương Mỹ Lan kinh khủng đến mức tương đương với 3% GDP của Việt Nam. Công an Việt Nam bắt đầu theo dõi số tiền bất chính của bà Trương Mỹ Lan, vào thời điểm gia đình, các công ty kinh doanh và cộng sự của bà Trương Mỹ Lan đang hối hả lo tẩu tán tài sản ở Việt Nam lẫn ở nước ngoài.
Hồi tháng 6/2023, Chu Lập Cơ đã cho bán một khách sạn 132 phòng ở khu Thiên Hậu (Tin Hau area) của Hong Kong với giá 470 triệu HK$, sụt giảm đến 41% so với số tiền mà ông ta chi trả để mua bất động sản này vào năm 2017. Cùng trong tháng đó, Chu Lập Cơ chấp nhận giảm giá đến 36% khi ông bán một căn nhà ở khu Peak nổi tiếng sang trọng của Hong Kong với giá 300 triệu HK$.
Trước đó, vào tháng 2/2023, Chu Lập Cơ cũng bán đi một khu thương mại và dân cư ở khu vực Vịnh Quarry với giá 435 triệu HK$, thấp hơn 36% so với số tiền ông ta đã chi trả để mua tài sản này vào năm 2018. Các tài sản còn lại của Chu ở Hong Kong bao gồm tòa tháp văn phòng The Wellington nằm trên đường Wellington Street thuộc khu Thượng Hoàn (Sheung Wan) mà ông mua lại vào năm 2017 với giá 3 tỷ HK$, cũng như nhiều khu dân cư sang trọng được cho là có tổng số giá trị hơn 2 tỷ HK$.
Bà Trương Mỹ Lan, vốn là một nhân viên bán mỹ phẩm, từng được xếp hạng là phụ nữ giàu nhất ở Việt Nam. Bà bị buộc tội xây dựng mạng lưới đồng phạm để làm giả hồ sơ vay để tiếp cận nguồn vốn 304 ngàn tỷ đồng từ Ngân hàng Thương mại Sài Gòn (SCB). Vụ lừa đảo này khiến cho người cho vay bị thiệt hại 129 ngàn tỷ đồng, từ tháng Hai 2018 đến tháng Mười 2022, khi bà Trương Mỹ Lan bị bắt. Cần nói thêm, hồi tháng 11/2023,
Viva Land có trụ sở tại Singapore, liên kết với Tập đoàn Vạn Thịnh Phát của bà Trương Mỹ Lan, cũng đã đồng ý bán Khách sạn Telegraph dọc theo Robinson Road (Singapore) với giá khoảng 170 triệu đến 180 triệu Sing$ (125 triệu–133 triệu USD), chấp nhận khoản bị lỗ ước tính là 70 triệu Sing$
Nói thêm về ông Chu Lập Cơ. Đương sự đã bị khởi tố, bắt tạm giam vì đã giúp vợ là bà Trương Mỹ Lan hợp thức hóa hồ sơ, vay vốn khống gây thiệt hại hơn 9,000 tỷ VNđồng cho Ngân hàng SCB. Cùng cư trú ở một chung cư cao cấp thuộc quận 3, Sài Gòn trước khi bị bắt, vợ chồng Chu Lập Cơ-Trương Mỹ Lan có với nhau hai cô con gái chung. Chu Lập Cơ chính là chủ tịch Công ty Times Square Việt Nam (chiếm 99.26% cổ phần), và cùng với bà Trương Mỹ Lan điều hành, thực hiện dự án Tòa nhà Times Square. Đây là khu liên hợp văn phòng, khách sạn, căn hộ cao cấp, trung tâm thương mại tại quận 1, Sài Gòn.
Tòa nhà Times Square (cao ốc màu đỏ), quận 1, Sài Gòn (Ảnh: saigontimessquare.in fo)
Từ năm 2009-2012, Chu Lập Cơ cùng Trương Mỹ Lan lợi dụng quyền sở hửu đất và tài sản hình thành trong tương lai tại Tòa nhà Times Square để đi thế chấp vay ngân hàng. Số tiền vay từ Ngân hàng SCB dính líu đến khối tài sản này sau đó đã được bà Trương Mỹ Lan sử dụng cho mục đích riêng tư cá nhân.
Nói cụ thể hơn, Trương Mỹ Lan và Chu Lập Cơ sử dụng Tòa nhà Times Square để làm tài sản thế chấp bảo đảm cho 46 khoản vay trị giá hơn 19,500 tỷ VN đồng tại SCB. Đến thời điểm vụ án bị khởi tố, tính cả dư nợ gốc lẫn tiền lời, các khoản nợ này đã lên đến 39,200 tỷ VN đồng và không có khả năng để thanh toán. Trong đó, tổng số giá trị tài sản bảo đảm của các khoản vay mà Chu Lập Cơ ký để hợp thức thủ tục vay vốn SCB là hơn 30,000 tỷ VN đồng. Cơ quan điều tra cáo buộc ông Chu Lập Cơ liên đới gây ra mức thiệt hại cho SCB hơn 9,000 tỷ VN đồng.
Trong vụ án dính líu đến Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng SCB, giữa tháng Mười Hai 2023, VKSND Tối cao Việt Nam đề nghị truy tố 86 bị can về 6 tội danh, trong đó bà Trương Mỹ Lan bị truy tố 3 tội: Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản. Những bị can còn lại gồm 45 lãnh đạo, cán bộ Ngân hàng SCB; 15 cựu cán bộ Ngân hàng Nhà nước; ba cựu cán bộ Thanh tra Chính phủ; một cựu cán bộ Kiểm toán Nhà nước. Tất cả đều bị truy tố về một trong các tội: Tham ô tài sản, Nhận hối lộ, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng.
Ngoài vụ án SCB này, vợ chồng Chu Lập Cơ-Trương Mỹ Lan còn bị khởi tố để điều tra về tội "rửa tiền" và vụ này được tách riêng thành một hồ sơ phạm pháp khác.
