WASHINGTON, D.C.
Hồ sơ điều tra cho thấy các công tố viên liên bang khi tiến hành điều tra bà Letitia James, Bộ trưởng Tư pháp tiểu bang New York, không có bằng chứng nào đủ để kết luận bà này đã gian lận thế chấp ngân hàng, trái ngược hoàn toàn với cáo trạng mà Bộ Tư Pháp của chính quyền Trump cho công bố đầu tháng này, theo
ABC News đã loan tin hồi cuối tuần lễ chấm dứt hôm Chủ nhật vừa qua, ngày 26 tháng Mười.
Các nguồn tin của
ABC News có tiết lộ, theo một bản ghi nhớ nội bộ của Bộ Tư Pháp vào tháng Chín, nhóm công tố viên phụ trách vụ án đưa ra kết luận rằng nếu có lợi ích tài chính nào từ khoản vay bị cáo buộc là gian lận, thì bà James chỉ có hưởng lợi khoảng 800 đô la trong năm khi mua căn nhà mà thôi. Đây là một con số quá nhỏ để xem là
"hành vi trục lợi hay gian lận".
Bà Letitia James, Bộ trưởng Tư pháp tiểu bang New York. (Ảnh: Michael M. Santiago/Getty Images)
Quan trọng hơn, bản ghi nhớ cho biết, hồ sơ và lời khai của nhân chứng không chứng minh được rằng bà James đã cố tình khai man. Các công tố viên cũng bày tỏ sự lo ngại về việc không thể chứng minh tội danh
"vượt qua nghi ngờ hợp lý" (beyond a reasonable doubt), vì quy định của liên bang không định nghĩa rõ như thế nào là
"cư trú" trong các khoản vay thế chấp dành cho căn nhà thứ hai.
Theo hồ sơ, bà James đã mua căn nhà ở Norfolk, Virginia, năm 2020 với giá 137,000 USD, để cho cháu gái ruột và hai con nhỏ ở miễn phí. Cháu gái của bà khai với điều tra viên rằng không có hợp đồng thuê, không từng trả tiền thuê, và chẳng những thế bà James còn gửi tiền giúp người cháu chi trả các chi phí sinh hoạt. Các điều tra viên không tìm thấy bất cứ chứng cứ nào cho thấy bà James đã thu tiền thuê nhà, ngoài 1,350 đô la được bà khai trong hồ sơ thuế năm 2020, được cho là chi trả tiền điện, nước.
Với những kết quả điều tra này, ông Erik Siebert, công tố viên liên bang khi thụ lý vụ này, bị Tổng Thống Donald Trump cách chức hồi tháng trước, sau khi ông từ chối cho thể cho truy tố bà James.
Ngay sau đó, ông Trump đã bổ nhiệm luật sư riêng Lindsey Halligan, người chưa từng làm việc trong ngành Tư pháp của chính phủ, làm công tố viên tạm quyền trám chỗ ông Siebert, với nhiệm vụ là phải khởi tố bà Letitia James và các nhân vật bị ông coi là các đối thủ chính trị.
Ít lâu sau khi lên nắm quyền, cựu luật sư riêng Halligan truy tố bà James với tội danh gian lận ngân hàng và khai man với tổ chức tài chính, dù trong nội bộ của Bộ Tư Pháp đã có văn bản cảnh cáo rằng vụ án này không thể chứng minh được yếu tố phạm tội.
Sự vụ càng gây thêm tranh cãi khi công tố viên Elizabeth Yusi, tác giả bản ghi nhớ nêu trên, đã bị bà Halligan cho sa thải ngay hồi tuần trước vì đã phản đối việc truy tố này.
Bà Letitia James, Bộ trưởng Tư pháp tiểu bang New York, dự khán phiên xử cựu Tổng Thống Donald Trump và công ty gia đình Trump Organization hồi tháng Giêng, 2024. (Ảnh: Seth Wenig/POOL/AFP via Getty Images)
Các chi tiết trong bản ghi nhớ cho thấy có nhiều cáo buộc trong cáo trạng này không đúng sự thật. Ví dụ, bản cáo trạng nói bà James cho thuê nhà và hưởng hàng ngàn đô la tiền lời, nhưng không có hồ sơ giao dịch tài chính nào có thể chứng minh ra điều đó. Hơn nữa, bà James đã cho đặt cọc 20% giá trị căn nhà, tương đương mức đặt cọc dành cho bất động sản đầu tư, chứ không phải
"căn nhà thứ hai", và điều này không mang lại lợi ích tài chính thực tế nào cho bà.
Một nhân viên ngân hàng khi được thẩm vấn cho biết mức chênh lệch lãi suất giữa hai loại khoản vay chỉ từ 0.25% đến 0.5%, tương đương 15–30 USD mỗi tháng, thấp hơn nhiều so với con số là 17,837 USD mà bản cáo trạng đã nêu ra.
Các chuyên gia pháp lý nhận định, vụ truy tố này mang động cơ chính trị rõ rệt, tương tự như trường hợp của bà Lisa Cook, một chuyên gia về kinh tế học từng bị cáo buộc sai phạm tài chính trong thời gian làm việc tại Cục Dự Trữ Liên Bang, nhưng sau đó đã được cho minh oan vì không có bằng chứng cụ thể nào.
Như trong trường hợp bà Cook, hồ sơ của bà Letitia James cho thấy toàn bộ cáo buộc đều dựa trên sự suy đoán chính trị hơn là từ các bằng chứng pháp lý.
Hiện bà James phủ nhận toàn bộ cáo buộc và dự kiến sẽ ra hầu toà liên bang tại Norfolk vào hôm thứ Sáu tới, trong khi giới quan sát nhận định các vụ truy tố này là một chứng minh mới về việc hệ thống tư pháp đã bị chính trị hoá.
Tóm tắt lại vụ kiện dân sự của tiểu bang New York chống lại ông Trump và gia đình
Trong vai trò Bộ trưởng Tư pháp tiểu bang New York, bà James đã kiện về mặt dân sự chống lại ông Donald Trump, các con trai (Donald Jr. và Eric Trump), cùng công ty Trump Organization, với cáo buộc gian lận tài chính quy mô lớn kéo dài.
Sau một phiên toà kéo dài nhiều tháng tại New York, thẩm phán Arthur Engoron ra phán quyết vào tháng Hai năm 2024, xác định rằng:
– Ông Trump và Trump Organization đã thực hiện gian lận tài chính có hệ thống.
– Tòa án phạt ông Trump 354 triệu USD tiền bồi thường (sau đó tăng lên hơn 450 triệu USD cộng với tiền lãi).
– Cấm ông Trump giữ chức vụ điều hành doanh nghiệp ở New York trong 3 năm.
– Cấm Donald Jr. và Eric Trump giữ chức vụ điều hành trong 2 năm.
Đây được xem là án phạt dân sự nặng nhất trong lịch sử đối với một cựu tổng thống Mỹ.
