Người Việt Ðông Bắc
Tiếng Việt trở thành ngôn ngữ thiểu số lớn thứ tư trên nước Mỹ sau tiếng Tây Ban Nha, tiếng Hoa, và tiếng Tagalog. Về giá trị và văn hóa xuất bản, địa vị tiếng Việt trở nên quan trọng hơn tiếng cả Tagalog vì cộng đồng Phi Luật Tân thường dùng tiếng Anh trong ấn hành.
Nữ đầu bếp nổi tiếng Lorena Garcia xuất hiện trong một chương trình nấu ăn ngoài trời trong chương trình chiêu đãi ký giả do hãng Gravity dẫn đường.
Trong lúc đó về mặt văn nói, tiếng Hoa lại chia ra nhiều thổ ngữ địa phương. Người Hoa lại đến từ nhiều quốc gia tạo nhiều sắc thái cộng đồng riêng biệt. Ðặc biệt trên thị trường phát thanh và truyền hình, tiếng Hoa chia thành hai hệ: Quảng Ðông và Quan Thoại. Trong văn viết chữ Hán lại chia thành hai phái, chính thể truyền thống dùng ở Hồng Kông, Ðài Loan và giản thể do Trung Quốc đại lục đặt ra khi cộng sản chiếm Trung Quốc sau năm 1949.
Do đó, ở Hoa Kỳ tiếng Việt trở thành một ngôn ngữ cộng đồng mang tính tập trung thuần nhất và tập trung hơn các ngôn ngữ được liệt kê trong các ngôn ngữ thiểu số quan trọng ở Hoa Kỳ.
Ðiều này đã biến tiếng Việt trở thành ngôn ngữ thị trường quan trọng. Trong lãnh vực quảng cáo trên truyền thông báo chí Việt Ngữ, tiếng Việt sẽ chiếm một thị phần rất lớn có khi còn ưu thế hơn cả với tiếng Hoa và tiếng Phi ở một số thành phố Hoa Kỳ.
Gần đây, các cơ quan truyền thông Việt Nam mới chú ý tới ưu thế này nhưng vẫn chưa có cửa lớn để xâm nhập thị trường quảng cáo các công ty Hoa Kỳ bằng tiếng Việt. Nhiều trung tâm quảng cáo tiếp thị Hoa Kỳ đòi hỏi phải tìm đến thị trường trong cộng đồng Việt Nam nhưng truyền thông Việt Ngữ chưa có nhiều cơ sở đáp ứng và đủ vai trò để đảm nhận quảng cáo bên ngoài vào thị trường truyền thông Việt Ngữ.
Những của ngon vật lạ của Harrahs Entertainment đều được đem ra “chiêu đãi ký giả” gốc thiểu số. Bữa ăn uống tiệc rượu có thể lên đến $10,000.
Trong một cuộc chiêu đãi ký giả do công ty Gravity tổ chức để tiếp thị cho Caesars Entertainment, hơn 10 cơ quan truyền thông tiếng Hoa và tiếng Hàn tham gia. Người Việt Ðông Bắc là cơ quan truyền thông Việt ngữ duy nhất được mời. Chứng kiến tận mắt các cuộc chiêu đãi xa hoa mới thấy rằng truyền thông thiểu số (gốc Á) có địa vị quan trọng trong hệ thống quảng cáo ở Hoa Kỳ như thế nào. Cô Wang Jueyue người chủ trì đài truyền hình tiếng Hoa ở New York cho biết, người Hoa ở New York khoảng 600,000 (nhưng theo cô con số này có lẽ lên đến gần một triệu vì có nhiều người vượt biên không giấy tờ). Người Hoa quá đông làm thay đổi cấu trúc dân số Hoa kiều ở New York. Trước đây tiếng Quảng Ðông là tiếng chính, bây giờ tiếng Phổ Thông là nguồn Hoa ngữ thông dụng nhất.
Một triệu người Hoa ở New York biến cộng đồng này thành một cụm cư dân sầm uất, có văn hóa truyền thông riêng ngoài các vùng đông người Hoa như Hồng Kông, Singapore... Thị trường tiêu thụ dựa vào nền kinh tế Hoa Kỳ cho nên người Mỹ gốc Hoa có thực lực thương mại quan trọng trên bản đồ Hoa kiều hải ngoại.
Các hãng Mỹ muốn tìm khách tiêu thụ ở New York thường phải thông qua các cơ quan truyền thông Hoa ngữ. Cũng từ New York, hàng hóa theo đường tiểu ngạch về Trung Quốc. Do đó việc quảng cáo bằng tiếng Hoa ở Mỹ là một chiến lược quảng bá tên tuổi rất quan trọng. Ðây mới là mấu chốt của vấn đề cho văn hóa ấn hành và xuất bản tiếng Hoa có đất sống.
Cô Wang cho biết, mỗi tháng cô tham gia các sự kiện chiêu đãi ký giả ba lần; có khi là các hãng xe hơi, có khi là các hãng thuốc, có khi là quảng cáo các sòng bài như như công ty Gravity đang chiêu đãi.
Trong lúc tiếng Việt chỉ đứng sau tiếng Hoa về mật độ dân số. Nhiều lúc, các công ty tiếp thị cật lực đi tìm các cơ quan truyền thông Việt Nam nhưng rồi cũng có chuyện các tờ báo Việt Nam đi kiếm quảng cáo Mỹ không được.
Và những món tráng miệng hết sức cầu kỳ.
Phía Mỹ muốn quảng cáo bằng tiếng Việt cũng không biết phải dựa vào hãng truyền thông nào cho hữu hiệu.
Ðể tránh tình trạng “lãng phí” này, một tờ báo tiếng Hoa ở Philadelphia xuất bản luôn cả báo tiếng Việt. Thực tế cho thấy báo tiếng Việt do người Trung Quốc làm chủ thì sống ngon trong lúc báo tiếng Việt của người Việt Nam làm chủ thì lại lao đao, xuất bản đình bản xảy ra như cơm bữa.
Hãng Gravity đã tiếp xúc với khách hàng Việt Nam qua hệ thống báo Người Việt vì tin tưởng ở sự chuyên nghiệp về ngôn từ. Thực tế trong thị trường quảng cáo tiếng Việt, hiện rất thiếu vắng những thuật ngữ quảng cáo chuyên nghiệp. Qua sự chia sẻ với những người làm báo thiểu số trước đây có nhiều công ty thuê các cơ quan dịch thuật ở Hoa Kỳ nhưng lại tìm không đúng người. Thế mới có chuyện dùng phần mềm Google gây ra cảnh những trang quảng cáo dở khóc dở cười, rút cuộc phải hủy bỏ tất cả.
Hiện nay, Người Việt Ðông Bắc ở Philadephia có nguồn thu nhập chính nhờ một số quảng cáo chủ lực từ phía quảng cáo Mỹ qua các công ty tiếp thị kèm theo những cuộc chiêu đãi ký giả mang tính xa hoa.
Thật vật, chen chân vào thị trường quảng cáo Hoa Kỳ sẽ làm cho các tờ báo Việt Nam có đất sống chính đáng. Khai thác tiềm lực thương mại từ doanh nghiệp Hoa Kỳ mà truyền thông Việt Nam đáng được hưởng với tất cả đặc quyền trong tiếng Việt là xu hướng cạnh tranh công bằng nhất trong thị trường quảng cáo bao la.
