Mặc Lâm, biên tập viên RFA
Gần như tất cả các trang blog trong và ngoài nước đều xuất hiện sự giận dữ của hàng ngàn cư dân mạng về bài nói chuyện của Phó GS-TS Đại tá Trần Đăng Thanh, giảng viên Học viện Chính Trị Bộ quốc phòng Việt Nam về những điều mà nhiều người cho là sai quấy.
Ông Trần Đăng Thanh, Nhà giáo ưu tú, Đại tá Phó giáo sư Tiến sĩ thuộc Học viện Chính Trị Bộ Quốc phòng/Photo courtesy of dtdl.edu
Trong đó có hai mối quan tâm lớn nhất là: “Việt Nam phải mang ơn Trung Quốc”, và “Mỹ là một nước gian ác, sự giúp đỡ trong giáo dục đối với Việt Nam là hành động “Diễn biến hòa bình” cần phải cảnh giác”.
Mặc Lâm phỏng vấn nhà ngoại giao David Brown, người vừa có bài viết về vấn đề này trên báo Asia Times Online để biết thêm quan điểm của một người làm công tác ngoại giao trước những khẳng định của ông Thanh đối với chính phủ Mỹ.
Căm thù Mỹ
Mặc Lâm: Thưa ông David Brown, rất cám ơn ông đã dành cho Đài Á Châu Tự Do buổi phỏng vấn này, xin được hỏi câu đầu tiên: là một nhà ngoại giao và chuyên gia trong vấn đề Việt Nam từ nhiều năm nay, ông nghĩ gì về tâm lý hận thù Hoa Kỳ xuất hiện trong bài giảng chính trị của Đại tá Trần Đăng Thanh?
David Brown: Đại tá Thanh đúng là đã đi vào một khía cạnh rất quan trọng đối với đa số người Việt Nam, đó là Hoa Kỳ làm bất cứ điều gì thì trước tiên vẫn phải là có lợi ích riêng cho họ trước đã. Đó là sự thật của tất cả các nước kể cả Việt Nam chứ không riêng gì Mỹ. Chúng ta cũng nên nhìn nhận sự thật này như một chân lý vì quyền lợi quốc gia của nước nào cũng vẫn là tối thượng.
Đô đốc Mỹ Tom Carney (T) và Đại tá Hải quân Việt Nam Nguyễn Văn Lâm chụp tại cảng Tiên Sa, thành phố Đà Nẵng hôm15/7/2011. AFP photo
Trong hai mươi năm qua Mỹ và Việt Nam đã xác định được nhiều lợi ích chung giữa hai nước, trong đó bao gồm trao đổi thương mại nhằm làm cho hai quốc gia thịnh vượng hơn. Chúng cũng bao gồm nguyên tắc tự do hàng hải trên các vùng biển và thỏa thuận rằng tất cả các quốc gia cần phải tìm kiếm cách giải quyết sự khác biệt của họ một cách hòa bình và phù hợp với lợi ích quốc tế.
Ngoài ra có những vấn đề mà Việt Nam và Hoa Kỳ chưa đi đến sự đồng ý như chúng ta thấy suốt cả mấy năm nay, đó là sự khác biệt cách nhìn nhận về vấn đề nhân quyền.
Khi Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên gần như hầu hết khu vực Biển Đông thì rõ ràng cả hai nước Hoa Kỳ và Việt Nam đều chia sẻ một mối quan tâm chung. Tôi nghĩ rằng ông Đại tá Thanh hoàn toàn sai khi nói rằng Hoa Kỳ đang tìm cách biến Việt Nam thành đối lập với Trung Quốc.
Hơn nữa những tương quan này cho thấy thiện chí của Hoa Kỳ, và tôi nghĩ rằng Mỹ không đáng để ông Thanh thù ghét như thế.
David Brown
Hơn nữa những tương quan này cho thấy thiện chí của Hoa Kỳ, và tôi nghĩ rằng Mỹ không đáng để ông Thanh thù ghét như thế.
Mặc Lâm: Ông có nghĩ rằng tâm lý thù ghét Mỹ vẫn tồn tại trong phần lớn đảng viên của ngày hôm nay?
David Brown: Không một nhà quan sát Tây Phương nào biết rõ con số chính xác những ý kiến của đảng viên đảng Cộng sản Việt Nam dù là thiểu số hay đa số có thù ghét nước Mỹ ra sao.
Vừa qua Đảng Cộng sản Việt Nam đã nỗ lực tuyệt vời khi giữ kín những bí mật xảy ra trong các cuộc tranh luận giữa nội bộ đảng. Không một đảng viên nào bên ngoài cuộc họp biết rõ những gì xảy ra bên trong, vì vậy đây là lý do tại sao bài phát biểu của ông Thanh trước các cán bộ của nhiều trường Đại học khi bị tiết lộ ra ngoài trở thành thú vị. Cá nhân tôi nghĩ rằng có rất nhiều sắc thái ý kiến khác nhau trong đảng, và ý kiến của ông Thanh đại diện cho một dòng ý kiến quan trọng trong nội bộ Đảng Cộng sản Việt Nam.
Dùng giáo dục thực hiện diễn tiến hòa bình
Sinh viên Việt Nam tại Hội chợ Giáo dục Hoa Kỳ tại Hà Nội vào ngày 08/04/2011. AFP
Mặc Lâm: Chúng ta đều thấy Hoa Kỳ đã nỗ lực rất lớn nhằm hàn gắn những đổ vỡ do chiến tranh gây ra bằng cách giúp cho Việt Nam trong nhiều lĩnh vực đặc biệt là giáo dục, tuy nhiên ông Đại tá Trần Đăng Thanh cho rằng Mỹ đang lấy giáo dục để thực hiện “diễn tiến hòa bình” chống Việt Nam. Ông nghĩ sao về cáo buộc này?
David Brown: Nếu ông Thanh nghĩ rằng Hoa Kỳ đang tìm cách biến sinh viên quay trở lại chống nước mình thì tôi hoàn toàn không tin và không chia sẻ với ông Thanh. Chúng tôi đã vui mừng chào đón, tính cho tới thời điểm này là 15 ngàn sinh viên Việt Nam đã tới Mỹ và tham gia vào các trường cao đẳng và đại học Hoa Kỳ.
Mỹ hy vọng rằng tất cả số sinh viên này sẽ quay lại đất nước Việt Nam, và chính phủ sẽ sử dụng tài năng của họ để xây dựng và phát triển một đất nước thịnh vượng mạnh mẽ và độc lập.
Mặc Lâm: Nếu bài giảng của đại tá Thanh là ý kiến chính thức của Đảng Cộng sản Việt Nam, theo ông thì Hoa Kỳ cần phải có các hành động tương ứng ra sao trong mối quan hệ ngoại giao với Việt Nam?
David Brown: Đại tá Thanh không trực tiếp nói chuyện với một cử tọa người Mỹ, và ông ta cũng không phát biểu trong tư cách đại diện chính phủ Việt Nam, nên tôi nghĩ Hoa Kỳ không cần thiết phải có một phản ứng chính thức nào.
Mỹ hy vọng rằng tất cả số sinh viên này sẽ quay lại đất nước Việt Nam, và chính phủ sẽ sử dụng tài năng của họ để xây dựng và phát triển một đất nước thịnh vượng mạnh mẽ và độc lập.
David Brown
Mặc Lâm: Theo sự nhận xét của ông thì quân đội Việt Nam có cùng một ý kiến chủ đạo với chính phủ hay không? Từ những nhận định của đại tá Thanh ông có nghĩ rằng tình báo Hoa Nam đã phần nào kiểm soát quân đội Việt Nam?
David Brown: Tôi thật sự không thể suy đoán những ý kiến trong các cấp lãnh đạo của quân đội nhân dân Việt Nam như thế nào để có thể xem có khác với ý kiến chủ đạo của chính phủ Việt Nam ra sao. Có lẽ họ tập trung hơn trong các vấn đề quân sự và tôi tin đó là điều bình thường.
Đối với phần thứ hai trong câu hỏi của bạn tôi tin rằng mặc dù có một lịch sử lâu dài khi giao lưu giữa quân đội nhân dân Việt Nam và quân đội nhân dân Trung Quốc, tôi biết rất ít nội dung các quan hệ đó vì vậy tôi xin không có ý kiến về câu hỏi này.
Mặc Lâm: Trong bài viết trên Asia Times ông cho rằng Đại tá Thanh đã tiết lộ bí mật nhà nước, có nghĩa là những điều ông Thanh nói trước cử tọa đều đã được quán triệt và đồng tình của Đảng phải không?
David Brown: Theo tôi thấy cuộc họp giao ban của cán bộ cấp cao trong đảng là phổ biến và những cuộc họp này xảy ra ở mọi cấp độ và trong mọi lĩnh vực. Nó là sinh hoạt bí mật của Đảng và tất cả nội dung của các cuộc họp giao ban được giữ kín, đảng viên không được phép thảo luận và không được loan truyền ra bên ngoài, và vì vậy tôi nghĩ ông Thanh đã vô tình tiết lộ bí mật nhà nước như tiêu đề mà người biên tập bài báo của tôi trên Asia Times đặt tên.
Mặc Lâm: Xin được cám ơn ông David Brown.
ĐT Trần Đăng Thanh vô tình tiết lộ bí mật quốc gia
Hay
