Khi đi du lịch ra ngoài nước Mỹ, chúng ta cần phải chuẩn bị rất nhiều thứ, trong đó có việc chích ngừa để tránh khỏi bị lây bệnh ở những quốc gia chúng ta đến thăm. Các thuốc chích ngừa cũng như các biện pháp pḥng bệnh thay đổi tùy nơi chúng ta sẽ đến. Cơ quan Kiểm Soát và Pḥng Ngừa Dịch Bệnh Hoa Kỳ CDC có trang mạng (website) là www.cdc.gov, nơi đây có danh sách tất cả các nước trên thế giới. Gơ vào tên một nước, chúng ta sẽ có đầy đủ tài liệu về các loại thuốc chích ngừa cũng như biện pháp ngừa bệnh riêng cho mỗi nước. Trong phạm vi bài này, xin đề cập đến những thuốc ngừa và cách pḥng bệnh khi đi du lịch đến Việt Nam.
Thuốc chích ngừa và thuốc uống ngừa bệnh
Bài viết này có mục đích cho quư độc giả tham khảo, không thể dùng thay thế vị bác sĩ. Tốt nhất là bạn nên đến gặp bác sĩ từ 4-6 tuần lễ trước khi đi v́ bác sĩ là người quyết định bạn sẽ cần thuốc chích ngừa nào cũng như cho toa quư vị mua thuốc ngừa sốt rét, nếu cần. Ngoài ra chích ngừa sớm là điều cần thiết v́ thuốc cần có th́ giờ để có tác dụng để khi rời nước Mỹ là cơ thể của bạn đă có sẵn kháng thể chống bệnh. Ngay cả không có đủ 4-6 tuần, bạn cũng nên đến gặp bác sĩ để được chích ngừa, lấy toa thuốc cũng như được khuyên về cách pḥng bệnh và biết những tin tức về sức khỏe ở Việt Nam. CDC khuyên bạn nên gặp những bác sĩ chuyên về Bệnh khi Du Lịch (Travel Medicine).
Nếu không thể gặp bác sĩ, bạn có thể đến những Cơ Quan Y Tế Công Cộng, Pḥng Chích Ngừa nơi bạn ở để được chích ngừa và có những tin tức mới nhất về dịch bệnh. Tại miền Nam California, bạn có thể đến:
- Orange County Immunization Clinic, 1725 W. 17th Street, Santa Ana. Điện thoại: 714-834-8444
- Immunization for Travelers, 336 ½ W. Glendale, West Covina.
Nếu bạn đi du lịch qua nhiều nước khác nhau, cũng cần nói cho bác sĩ biết. Những người ở lâu tại nước ngoài có thể cần phải chích ngừa thêm nhiều mũi thuốc nữa.
Tại Việt Nam không có nguy cơ bị bệnh Sốt Vàng Da (Yellow Fever). Tuy nhiên chính phủ Việt Nam có thể đ̣i bạn xuất tŕnh thẻ chích ngừa Sốt Vàng Da nếu bạn đến từ những nước có bệnh. Có thể xem danh sách các nước này trên trang mạng của CDC.
1. Những thuốc chích ngừa thông thường
Có thể nhờ bác sĩ xem lại ḿnh đă có chích đủ những thuốc ngừa thông thường chưa. Những thuốc chích ngừa này gồm có: cúm, thủy đậu (chicken pox), sốt tê liệt, sởi, quai bị và ban Đức (MMR), bạch hầu, uốn ván, ho gà (DTP).
2. Những thuốc chích ngừa cần thiết khi du lịch Việt Nam
Gồm có: Viêm gan A, Viêm gan B, Thương Hàn (typhoid). Cần chích ngừa bệnh Viêm Năo Nhật nếu bạn định thăm những vùng quê hoặc khi đang có bệnh dịch. Cần chích ngừa bệnh Chó Dại nếu bạn hay sinh hoạt ngoài trời nhất là ở vùng quê, hay đi xe đạp, cắm trại, đi bộ…. Những người ở lâu tại Việt Nam hay làm nghề thú ư sĩ hoặc những nghề liên quan tới dơi, thú ăn thịt… cũng phải chích ngừa bệnh Chó Dại. Trẻ em ở lâu cũng phải chích ngừa bệnh Chó Dại v́ các em dễ chơi với thú vật nên dễ bị cắn.
3. Thuốc ngừa bệnh sốt rét
Những vùng ở Việt Nam có bệnh sốt rét gồm tất cả những vùng quê, trừ vùng đồng bằng sông Hồng và vùng ven biển phía bắc Nha Trang. Vùng đồng bằng Cửu Long có một vài trường hợp bệnh. Không có bệnh sốt rét ở Đà Nẵng, Hải Pḥng, Sài G̣n, Nha Trang và Quy Nhơn.
Nếu bạn sẽ đến vùng có sốt rét, nên nói chuyện với bác sĩ về cách tránh sốt rét. Những cách tránh bệnh gồm có:
- Uống thuốc chống sốt rét.
- Bôi thuốc chống muỗi cắn, mặc quần áo dài tay chân.
- Ngủ trong pḥng có máy lạnh hay có màng lưới chắn, hoặc ngủ trong mùng.
Cần biết rơ nơi ḿnh đến là vùng có bệnh sốt rét hay không. Có thể vào trang mạng CDC nói trên để t́m bản đồ sốt rét ở Việt Nam và t́m hiểu về những loại thuốc chống sốt rét v́ các loại thuốc này có thể có phản ứng phụ không hợp với bạn. Nhiều vùng ở Việt Nam có vi trùng sốt rét lờn thuốc, cần t́m hiểu bằng bản đồ nói trên.
Bạn nên mua thuốc chống sốt rét trước khi rời Mỹ v́ thuốc mua ở ngoài nước Mỹ không bảo đảm phẩm chất, có thể giả hoặc không nguyên chất, nên có thể nguy hiểm. Một điều cần biết là thuốc halofafrine (Halfan) thường được dùng ngoài nước Mỹ để chữa bệnh sốt rét. Tuy nhiên thuốc này có thể gây ra phản ứng phụ có liên quan đến tim rất tai hại và có thể gây tử vong. Không nên uống thuốc này.
Những thứ nên đem theo
1. Những thuốc uống hằng ngày: Cần đem theo đủ số lượng thuốc vẫn uống hằng ngày. Giữ những thuốc này trong lọ nguyên thủy của chúng và đem theo trong hành lư xách tay, cần chú ư theo đúng luật an toàn nếu là thuốc nước.
2. Thuốc chống sốt rét do bác sĩ biên toa cho bạn
3. Thuốc chữa tiêu chảy mua tự do ngoài quầy như Immodium hay Pepto Bismol. Có thể xin bác sĩ cho toa mua thuốc trụ sinh trị tiêu chảy để mang theo.
4. Viên thuốc iodide hay b́nh lọc nước xách tay dễ dùng trong trường hợp không có nước sạch.
5. Kem chống nắng
6. Thuốc rửa tay tẩy trùng (hand sanitizers)
7. Đồ dùng tránh muỗi cắn như: quần áo dài tay chân, nón đội, thuốc xịt giết những côn trùng bay được (flying insect spray) để trị muỗi trong pḥng, mùng có bôi thuốc permethrin.
8. Những thuốc khác: thuốc sốt và giảm đau như Acetaminophen hay Ibuprofen, thuốc trị dị ứng, thuốc ho, nghẹt mũi…
Về bệnh tiêu chảy khi đi du lịch
Du khách ở Việt Nam dễ mắc bệnh tiêu chảy nếu không quan tâm pḥng ngừa. Nguồn gây bệnh thường là nước uống và thức ăn. Khi ở Việt Nam, chỉ nên uống nước đóng chai có nhăn hiệu đáng tin cậy hoặc nước đă đun sôi, chỉ ăn những thức ăn đă nấu chín c̣n nóng và ăn những trái cây do chính tay ḿnh lột vỏ. Không dùng nước chấm, nước đá… v́ chúng có thể làm từ nước không sạch. Thận trọng khi uống sữa hay những thức ăn làm từ sữa. Không nên ăn đồ biển chưa được nấu thật chín.
Khi mắc bệnh, cần lấy lại lượng nước đă mất đi, do ói và tiêu chảy, bằng cách uống Pedialyte (nên đem theo) hoặc mua gói ORS (Oral Rehydration Salt, có bán ở các nhà thuốc) pha với nước đă đun sôi để uống. Sau đó có thể uống thuốc trụ sinh đă được BS cho toa mua từ trước nếu bệnh nặng hơn.
Những bệnh nhiễm trùng khác có ở Việt Nam
Những bệnh như sốt xuất huyết, chikungunya, filatiasis, viêm năo Nhật, dịch hạch, cúm gia cầm, vẫn c̣n hiện diện nhiều ở Việt Nam. Cần tránh bị côn trùng hay muỗi cắn cũng như tránh đến những nơi nuôi hay giết thịt gà vịt. Ngoài ra nên tránh tắm hay bơi lội nơi sông lạch ao hồ v́ có thể bị nhiễm những kư sinh trùng như schistosomiasis, leptosporosis.
Sau khi về nhà
Về đến nhà, nếu bạn thấy không khỏe, nên đến gặp bác sĩ ngay và nhớ nói ḿnh mới đi du lịch Việt Nam về, nói rơ những thương tích hay chuyện bị thú vật cắn, để bác sĩ có thể định bệnh đúng.
Nếu bạn đă đến viếng vùng có bệnh sốt rét, cần tiếp tục uống thuốc từ 7 ngày cho đến 4 tuần lễ sau, tùy theo loại thuốc. Bệnh sốt rét là một bệnh rất nguy hiểm. Nếu sau khi về nhà, bạn bị sốt cao hoặc triệu chứng giống như bị cúm, nên đi khám bệnh ngay.
(VienDongDaily)
Trước khi đi du lịch Việt Nam
