USA Vì sao “vượt biển” của họ Hồ là cứu nước, còn vượt biển của dân Việt sau 1975 là “Cali, đu càng”?

[Gibbs]

Có một câu hỏi không hề cảm tính, mà là câu hỏi về chuẩn kép: Vì sao có người rời khỏi Việt Nam thì được phong là “ra đi tìm đường cứu nước”, còn hàng triệu người khác rời khỏi Việt Nam thì bị chửi “Cali”, “đu càng”, “phản động”, “khát nước”? Cùng là rời khỏi quê hương, nhưng phán quyết đạo đức lại trái ngược hoàn toàn. Vậy chuẩn kép nằm ở đâu?

“Vượt biển” năm 1911: đi thì thành cứu nước
Năm 1911, Nguyễn Tất Thành rời Việt Nam trên tàu Amiral Latouche-Tréville, làm phụ bếp với những công việc nặng nhọc như lặt rau, rửa chén, lau sàn… Sự thật không thể chối là ông rời khỏi Việt Nam khi đất nước đang bị Pháp cai trị và sống, làm việc, hoạt động chính trị hơn 30 năm ở nước ngoài. Ông gia nhập Đảng Cộng sản Pháp (1920), nhận lương bằng đồng Franc, và về sau nhận các nguồn hỗ trợ từ Liên Xô, Trung Quốc. Nhưng sách giáo khoa không gọi đó là lưu vong hay “đu thuyền”, càng không gọi là phản động. Tất cả được đặt trong một câu trang trọng: “Ra đi tìm đường cứu nước”. Tại sao? Vì kẻ thắng cuộc có quyền đặt tên cho lịch sử, và khi đã đặt tên rồi, cái tên ấy biến thành “chân lý” được lặp đi lặp lại.

Vượt biển sau 1975: đi thì thành “tội đồ”
Sau 1975, hơn 2 triệu người vượt biên, vượt biển. Hàng trăm ngàn người chết ngoài biển hoặc dưới tay hải tặc Thái Lan. Họ là quân nhân, cán chính VNCH đi tù không án; là trí thức bị bịt đường sống; là tiểu thương bị đánh tư sản; là những gia đình không còn tự do, không còn tương lai. Họ không mang vũ khí, không kéo quân, không chống ai. Họ chỉ bỏ đi để giữ mạng sống. Thế nhưng, thay vì được nhìn như một cuộc tháo chạy sinh tồn, họ bị miệt thị bằng những nhãn dán: “khát nước”, “đu càng”, “Cali”, “lưu vong”, “phản động”. Cùng là rời khỏi Việt Nam, nhưng một bên được phong thánh, một bên bị nguyền rủa.

Chuẩn kép nằm ở đâu?
Chuẩn kép không nằm ở hành động. Nó nằm ở phe thắng – thua. Đúng phe thì rời quê hương thành “lý tưởng”, sai phe thì rời quê hương thành “phản bội”. Đây là kỹ thuật tuyên truyền: không cần tranh luận đúng sai, chỉ cần chia “ta” và “địch”, rồi đạo đức tự chạy theo quyền lực.

“Yêu nước” bị độc quyền: ai không ca ngợi đảng thì bị loại
Ở Việt Nam, “yêu nước” không phải khái niệm tự do. Nó bị độc quyền. Ai không đứng trong hệ tư tưởng của đảng thì tự động bị gạt khỏi danh sách “yêu nước”. Bạn có thể đóng thuế cả đời, có thể không chống phá, có thể chỉ nói sự thật. Nhưng chỉ cần bạn không ca ngợi đảng, bạn sẽ được “ưu ái” cho… dời hộ khẩu sang Cali. Khi đó, yêu nước không còn là trách nhiệm công dân, mà thành đặc quyền chính trị.

Vì sao họ phải chửi “Cali”?
Vì họ không phản biện được bằng lý lẽ. Vì họ sợ người trong nước nghe tiếng nói đối lập. Vì họ cần biến yêu nước thành một chiếc thẻ: ai có thẻ mới được nói, ai không có thẻ thì phải im. “Cali” không còn là địa danh. Nó trở thành công cụ bịt miệng. Khi không trả lời được câu hỏi, người ta chửi. Khi không thắng được bằng lý luận, người ta gắn nhãn.

Câu hỏi họ không bao giờ trả lời
Nếu một người “đu đáy thuyền” ra nước ngoài được gọi là “cứu nước”, thì tại sao người Việt ra nước ngoài để giữ mạng sống, tự do và nhân phẩm lại bị coi là tội đồ? Nếu rời quê hương vì lý tưởng thì được thờ, vậy rời quê hương vì không còn đường sống thì đáng bị nguyền rủa ở chỗ nào? Câu hỏi đó làm tuyên truyền nghẹn họng, vì nó lột ra sự thật: đạo đức trong hệ thống ấy không dựa trên hành động, mà dựa trên quyền lực.

Lịch sử không sợ so sánh
Yêu nước không phải do bạn ở trong nước hay ngoài nước, mà là bạn có quyền nói sự thật hay không. Chỉ có chế độ dựng lên bằng dối trá mới sợ sự thật, mới phải dùng “Cali”, “đu càng”, “phản động” như một cây dùi để gõ vào đầu người khác. Lịch sử không sợ so sánh. Chỉ có tuyên truyền giả dối mới sợ.