Y tế toàn cầu lâm vào cảnh hỗn loạn sau khi Trump cắt viện trợ ngoại quốc

[nguoiduatinabc]

Sau khi chính quyền ông Donald Trump quyết định chấm dứt phần lớn các khoản viện trợ ngoại quốc tại Cơ Quan Phát Triển Quốc Tế Hoa Kỳ USAID, y tế toàn cầu liền lâm vào tình cảnh hỗn loạn.

Trong quyết định chấm dứt viện trợ được công bố vào Thứ Tư, 26 Tháng Hai, Hoa Kỳ sẽ chấm dứt các khoản tài trợ cho chương trình điều trị và phòng ngừa HIV, bệnh lao, bại liệt, sốt rét, Ebola cùng nhiều bệnh tật khác. Các tổ chức cho biết các chương trình hỗ trợ dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh ở các quốc gia đang phát triển cũng bị đình chỉ, The Hill đưa tin.

Gần 5,800 đề án do USAID tài trợ đã bị chấm dứt, làm tiêu tan hy vọng khởi động lại các hợp đồng từng bị đóng băng.

“Đây là một hành động liều lĩnh và đơn phương làm mạng sống của hàng triệu người trên khắp thế giới bị tước đoạt,” Hội Đồng Y Tế Toàn Cầu GHC, một liên minh gồm có các tổ chức bất vụ lợi và các công ty được Hoa Kỳ tài trợ theo chính sách viện trợ ngoại quốc cho biết trong một tuyên bố.

GHC là một trong những tổ chức bất vụ lợi phản đối quyết định đóng băng viện trợ ngoại quốc.

Ngay khi Trump nhậm chức, chính quyền tổng thống đình chỉ gần như toàn bộ nguồn viện trợ ngoại quốc, nói rằng các khoản tài trợ cần phải được đánh giá trong 90 ngày nhằm bảo đảm tuân thủ các chính sách do chính quyền đề ra.

Quyết định đóng băng khiến hàng ngàn nhân viên cứu trợ nhân đạo mất việc cũng như gây ra tình trạng chậm trễ đe dọa tới tính mạng trong việc cung ứng thức ăn và thuốc men cho các khu vực nghèo đói trên khắp thế giới.

Vài ngày sau, Bộ Ngoại Giao cũng ban hành lệnh đình chỉ viện trợ ngoại quốc do Bộ Ngoại Giao và USAID tài trợ, hoặc thông qua Bộ Ngoại Giao và USAID, trong đó có cả các khoản tài trợ hiện thời. Chính quyền Trump quyết định chấm dứt viện trợ nhưng không hề cảnh cáo trước, tức thì làm mọi thứ hỗn loạn.

Sau đó, Bộ Ngoại Giao cũng ban hành các hành động miễn trừ nhằm cho phép một số chương trình “cứu mạng” nhất định tiếp tục vận hành, gồm có Kế Hoạch Cứu Trợ Khẩn Cấp Của Tổng Thống về Phòng Chống AIDS PEPFAR. Nhưng chính phủ áp dụng các quyết định miễn trừ không đồng đều và các tổ chức được miễn trừ cho biết họ vẫn chưa nhận được tiền tài trợ.

Nhưng trong đêm Thứ Tư, chính quyền Trump cho biết họ đã hoàn tất “một đánh giá có thiện chí, có tính chất cá nhân” liên quan tới 6,300 khoản tài trợ tại USAID trong vòng chưa tới một tháng.

Bộ Ngoại Giao cho biết họ đã miễn trừ các nguồn viện trợ quan trọng cho chương trình điều trị y tế cứu sinh, trong đó có cả các nguồn viện trợ hoạt động theo lệnh miễn trừ từ lệnh đóng băng tài trợ trước đó, nhưng các tổ chức y tế cho biết điều này không đúng.

Thí dụ, Quỹ AIDS Nhi Khoa Elizabeth Glaser EGPAF ba trong số các thỏa thuận chính tại USAID được Bộ Ngoại Giao chấp thuận theo lệnh miễn trừ nhằm tiếp tục phục vụ chương trình cứu sinh cũng bị chấm dứt.

Các đề án cứu sinh tham gia hỗ trợ hơn 350,000 người đang điều trị HIV, gồm có gần 10,000 trẻ em và hơn 10,000 thai phụ nhiễm HIV ở Lesotho, Eswatini và Tanzania.

Ủy Ban Cứu Hộ Quốc Tế IRC cho biết 46 chương trình tại USAID và Bộ Ngoại Giao cũng bị hủy bỏ, trong đó có cả kinh phí cho các trung tâm hỗ trợ dinh dưỡng đang hoạt động nhằm giúp đỡ trẻ em suy dinh dưỡng trầm trọng. Những chương trình này cũng hoạt động theo một lệnh miễn trừ.

Chương trình HIV/AIDS chung tại Liên Hiệp Quốc cho biết nguồn tài trợ từ chính phủ Hoa Kỳ cũng bị chấm dứt.

Các chuyên gia y tế toàn cầu cho biết việc rút bớt nguồn viện trợ sẽ gây ra tác động vô cùng thảm khốc, cả trên phương diện sức khỏe lẫn bộ mặt của Hoa Kỳ trên toàn thế giới.

Riêng bệnh sốt rét, quyết định rút bớt nguồn viện trợ đồng nghĩa với việc các chương trình cung ứng mùng chống muỗi cho nôi trẻ em sẽ dừng lại, tức là sẽ không có nhiều trẻ sơ sinh được bảo vệ trước tình trạng sốt rét, dẫn tới gia tăng các trường hợp nhiễm sốt rét từ đó làm tăng số trẻ em thiệt mạng.

Jocelyn Wyatt, tổng giám đốc tổ chức cứu trợ Alight, cho biết bà phải chấm dứt các chương trình dành cho hàng triệu người tha phương cầu thực ở Sudan, Somalia và Nam Sudan.

Wyatt cho biết Alight là đơn vị cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe lớn nhất tại Sudan, phục vụ 2.1 triệu người. Tổ chức này hoạt động theo lệnh miễn trừ trong thời gian đóng băng tài trợ trước đó, nhưng tuần này cũng phải đóng cửa 33 phòng mạch tại quốc gia Bắc Phi.