Lloyd Blankfein – Vua không ngai trên phố Wall

Lloyd Blankfein là CEO tài giỏi và Goldman Sachs của ông cũng là công ty thành công nhất Phố Wall.

Dù muốn hay không, Lloyd Blankfein vẫn đang nổi lên như hình ảnh tiêu biểu cho “giới ngân hàng tham lam”.

Goldman Sachs là một tổ chức có tiếng thích tiến hành các thương vụ sinh lời một cách kín đáo, tức ở trong bóng tối.

Ngân hàng này đã bị Ủy ban chứng khoán Mỹ buộc tội lừa đảo và đang bị Cơ quan dịch vụ tài chính Anh điều tra.

Goldman Sachs – và CEO của nó – cũng bị các chính trị gia ở cả hai bờ Đại Tây Dương tấn công dồn dập, gần đây nhất là Tiểu ban điều tra Thượng viện Mỹ.

Vậy người đàn ông đang cầm lái giữa giông tố là ai?

Khát vọng

Chuyện đời Lloyd Blankfein giống như một giấc mơ Mỹ.

Giống như người sáng lập Goldman cùng vị CEO huyền thoại Sidney Weinberg, Blankfein sinh ra trong một gia đình Do Thái thuộc tầng lớp lao động.

Cậu bé Lloyd lớn lên trong một căn hộ thuộc dự án nhà ở công cộng ở Đông New York, một trong những khu dân cư nghèo nhất ở quận Brooklyn. Trong một cuộc phỏng vấn cho tờ New York Times, ông kể về công việc đầu tiên ở tuổi 13, bán đồ uống tại SVĐ Yankee:

"Một chai nước ngọt có giá 25 cent và tôi nghĩ mình có 10-11% hoa hồng, tôi nhớ mình đi dọc sân và ai đó ở khán đài phía trên sẽ giơ tay nói “Cho tôi một chai soda”.

"Và tôi nhớ cái khay đó nặng không tả được, mà mình thì đi leo từng ấy đường chỉ để kiếm 2,75 cent? Bạn biết không? Tôi từng leo từng ấy đường chỉ vì 2,75 cent."

Hãy để mắt tới biên lợi nhuận chính xác ấy, nó cho thấy một tư duy tài chính đáng gờm mà gần đây đã giúp Lloyd Blankfein kiếm được gần 70 triệu đôla/năm, một kỷ lục đối với bất kỳ ông chủ nào trên Phố Wall.

Sự thăng tiến của ông khởi đầu bằng học bổng tại Havard giúp ông kiếm được việc tại một công ty luật. Nhưng sau 3 năm ông quyết định chuyển sang ngành tài chính.

Ông nộp đơn xin việc tại Goldman Sachs, Morgan Stanley và Dean Witter nhưng đều bị từ chối, vì thế năm 1981, ông gia nhập J Aron, một công ty giao dịch vàng kém danh tiếng.

Đồng nghiệp cũ Martha Gifford nhớ lại ông từng là một luật sư trẻ chăm chỉ trước khi chuyển nghề:

"Chắc chắn anh ấy không phải loại người muốn dấu xuất thân của mình, ai làm việc với anh cũng hiểu được hoàn cảnh gia đình vừa là cơ sở, vừa là động lực cho những khát vọng của Lloyd," bà nói.

Thành công

Gia nhập J Aron ắt là chính xác, vì đến tháng 10 năm đó đó công ty này được Goldman Sachs mua lại và Lloyd Blankfein gia nhập công ty ông muốn vào nhất.

Nhờ trí thông minh tuyệt vời cùng kỹ năng ngoại giao sắc bén, Blankfein lọt vào mắt xanh của Mark Winkelman, người được Goldman phái sang lãnh đạo J Aron.

Winkelman cất nhắc Blankfein lên đứng đầu 6 giao dịch viên, và sau đó là toàn bộ bộ phận giao dịch hối đoái.

Ngay lập tức Blankfein đã chứng minh năng lực xuất sắc của mình khi thiết kế một giao dịch trị giá 100 triệu đôla cho phép vị khách theo đạo Hồi tuân theo lời huấn thị cấm cho vay lấy lại trong kinh Koran. Đây cũng là giao dịch lớn nhất Goldman từng thực hiện cho đến thời điểm đó.

Năm 1998, trên cương vị đồng lãnh đạo bộ phận sản phẩm có thu nhập cố định, hối đoái và hàng hóa, Blankfein đứng đầu mảng đem lại nhiều lợi nhuận nhất công ty.

Ông lên chức CEO năm 2006 khi người tiền nhiệm Henry Paulson từ chức để lên làm Bộ trưởng Tài chính cho chính quyền Bush.

Công ty mà ông được thừa hưởng đã là một cỗ máy kiếm tiền đáng gờm. John Arlidge của tờ Sunday Times gần đây tới văn phòng của Blankfein để thực hiện một cuộc phỏng vấn hiếm hoi:

"Cái thúc đẩy Lloyd và những người như ông là tiền và cảm giác rằng mình đang làm việc tốt.

"Họ rất, rất, rất tin vào chủ nghĩa tư bản, và vai trò của ngân hàng trong việc tạo ra của cải. Kiếm ra tiền là dấu hiệu của thành công, đó là cách để chứng minh anh là người giỏi nhất, và đó cũng là bằng chứng cho thấy anh đang làm việc tốt."

Nhưng bất chấp thành công nổi bật của ông, Arlidge còn miêu tả một con người tương đối khiêm nhường:

"Ông ăn nói nhỏ nhẹ, hài hước và hấp dẫn, ông là người mà bạn sẽ muốn ăn tối cùng, ông vẫn sống với người phụ nữ đầu tiên ông kết hôn. Ông có một số căn nhà khá đẹp, nhưng không có du thuyền, cũng chẳng máy bay.

"Nếu ngồi cạnh ông trên trên tàu điện ngầm, thực sự bạn sẽ không nghĩ rằng mình đang ngồi cạnh ông vua của Phố Wall."

“Nhờn”

Financial Times chọn Lloyd Blankfein làm nhân vật của năm 2009.

Biên tập viên Lionel Barber nói con người này có quá nhiều điểm đáng ngưỡng mộ: “Lloyd Blankfein là một người vô cùng thông minh."

Nhưng ông tin rằng vụ kiện chống lại Goldman Sachs (trong đó ngân hàng này kiếm lời từ thiệt hại của khách hàng khi đặt cược vào việc giá bất động sản giảm, trong khi lại bán các khoản đầu tư sinh lời khi thị trường lên giá) đã động tới cái cách là Lloyd Blankfein điều hành công ty:

"Ông sợ rằng Goldam Sachs sẽ kẹt vào sự chia rẽ giữa mảng môi giới và các mảng kinh doanh chính, tức để mảng tư vấn khách hàng và quản lý tài sản độc lập với việc đầu tư ro bằng vốn của chính mình, sau đó sẽ bị các đối thủ cạnh tranh vượt qua.

"Do đó, ông cố tình chủ động khuyến khích việc xung đột lợi ích vì ông nghĩ điều đó là cần thiết đối với sự tồn tại và phát triển của ngân hàng.

"Những xung đột lợi ích ấy nay đã bị hé lộ và Goldman Sachs và Lloyd Blankfein đã có phần nào đó đã “nhờn”."

Goldman Sachs phủ nhận mình đã làm bất kỳ điều gì sai trái.

Công việc của Chúa

Nhiều người biết Blankfein nói ông nghĩ nhiều về việc làm điều thiện.

Từ cửa sổ văn phòng mình ông nhìn xuống khu Đông New York, quang cảnh ấy nhắc ông rằng nhiều giấc mơ Mỹ vẫn chưa thành hiện thực.

Kathy Wilde mời Lloyd Blankfein gia nhập một nhóm từ thiện có tôn chỉ làm New York được tốt đẹp hơn:

"Anh ấy nói về việc trường mình từng học đã bị đóng cửa… vì trong vòng 35 năm vừa qua hệ thống giáo dục công ở thành phố New York đã xuống cấp quá trầm trọng, thật là thảm họa.

"Làm thế nào để cải thiện điều đó là việc khiến anh ấy cực kỳ hăng say."

Nhưng Lloyd Blankfein hiện đang trong tầm ngắm của công chúng nên làm việc thiện cũng không giúp gì nhiều cho hình ảnh của ông.

Các quy tắc nay đã khác và ông hiểu điều đó. Ông cho rằng giới ngân hàng “đang làm công việc của Chúa”, một cụm từ được các báo giăng làm tít lớn trên khắp toàn cầu.

"Khi nói giới ngân hàng, chính ông cũng là một trong số đó, “đang làm công việc của Chúa,” ý ông muốn nhấn mạnh rằng họ có một mục đích vị xã hội,” John Arlidge nói.

"Câu đó nửa đùa mà cũng nửa thật, ông biết rằng mình đang dùng một cụm từ khá nhạy cảm, nhưng ông dùng chúng vì muốn đặc biệt nhấn mạnh rằng ngân hàng, đặc biệt là Goldman, đang làm điều tốt."

Lionel Barber cho rằng câu nói này đã bị hiểu sai:

"Lloyd là một người New York cực kỳ thông tuệ, ông ấy đang cố tự trào lộng bản thân mình thôi, nhưng dù sao thì ông cũng rất tiếc vì đã nói câu đó."

Người có vô số tay trong

Ở Goldman Sachs, Lloyd Blankfein nổi tiếng vì những thư thoại ông gửi đi nhằm củng cố tinh thần nhân viên. Trong một thư thoại gần đây mà giới báo chí kiếm được, dường như ông rất lạc quan trước các cáo buộc chống lại Goldman Sachs.

Người ta cũng nói rằng ông đã gõ cửa nhiều nhân vật trong mạng lưới quyền lực nổi tiếng của Goldman.

"Họ là những tay trong siêu hạng," Lionel Barber nói. "Tôi không có ý nói cái gì là phi pháp ở đây cả. Tôi chỉ đang nói về cái mạng lưới của họ, vì họ thông minh, và vì họ có thể nắm giữ quá nhiều vị trí trong chính quyền.

"Mạng lưới này rất hùng mạnh, không chỉ ở Washington, mà trên toàn thế giới, nên bất kỳ khi nào Lloyd cần đến “tình bằng hữu”, ông ấy cũng có thừa."

Minh Tuấn
Theo Economist