Phát hiện hố đen là 'cổng' nhìn ngược thời gian

[troopy]

Các nhà thiên văn học đã phát hiện một hố đen xa nhất và lâu đời nhất, nhiều khả năng hình thành vào thời bình minh vũ trụ cách đây hơn 13 tỉ năm.


Với kỹ thuật phổ học, các nhà thiên văn học có thể tách ánh sáng thành nhiều bước sóng để nghiên cứu các đặc điểm của hố đen

ảnh: Đại học Texas

Con "quái vật" khổng lồ, trọng lượng gấp 300 lần mặt trời, là hố đen lâu đời nhất và ở khoảng cách xa nhất so với trái đất, Đài NBC News đưa tin hôm 9.8.

Hố đen trên nằm ở trung tâm một thiên hà tên CAPERS-LRD-z9, cách trái đất hàng tỉ năm ánh sáng. Cả hố đen và thiên hà đều được cho hình thành cách đây khoảng 13,3 tỉ năm, tức chỉ 500 triệu năm sau sự kiện Big Bang tạo ra vũ trụ.

Theo báo cáo đăng trên chuyên san The Astrophysical Journal Letters, việc tìm ra hố đen lâu đời nhất, tính đến thời điểm này, có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về giai đoạn thời bình minh vũ trụ, cũng như cách các hố đen và thiên hà tiến hóa theo thời gian.

Trưởng nhóm nghiên cứu, tiến sĩ Anthony Taylor của Đại học Texas (Mỹ) cho hay ánh sáng mất thời gian để di chuyển trong không gian. Vì thế, việc quan sát các vật thể ở rất xa, như trường hợp hố đen lâu đời nhất, giống như đang nhìn ngược về quá khứ.

Bên cạnh tuổi đời đáng nể, hố đen này cũng gây ấn tượng vì trọng lượng khủng của nó. Ước tính hố đen nặng gấp 300 triệu lần mặt trời, với khối lượng tương đương phân nửa số sao của thiên hà CAPERS-LRD-z9.

Tiến sĩ Taylor cũng lưu ý hố đen cổ lớn gấp 10 lần so với siêu hố đen của Dải Ngân hà.

Nhóm của tiến sĩ Taylor đã phát hiện hố đen siêu nặng trong lúc quan sát những biên giới xa nhất của vũ trụ thông qua kính viễn vọng Không gian James Webb của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA).

Đội ngũ nghiên cứu đã áp dụng kỹ thuật gọi là phổ học, theo đó tách ánh sáng thành nhiều bước sóng và màu khác nhau, tương tự như cách lăng kính tách ánh sáng mặt trời thành các màu của cầu vồng.

Với phổ học, các nhà thiên văn học có thể tìm kiếm những dấu hiệu của các vì sao, thiên hà và những thiên thể của vũ trụ.

Trong những cuộc nghiên cứu tiếp theo, các chuyên gia hy vọng có thể tìm thêm những hố đen khác ở rìa vũ trụ, có tuổi đời bằng hoặc thậm chí lớn hơn hố đen của thiên hà CAPERS-LRD-z9.

VietBF@sưu tập