Nhượng bộ phe cực hữu đảng Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ, ông McCarthy đã đánh đổi những gì?

[Hanna]

Ứng viên Kevin McCarthy đã đồng ý nhiều yêu cầu từ phe bảo thủ của đảng Cộng hòa để đổi lấy số phiếu cần thiết cho chức chủ tịch Hạ viện Mỹ. Động thái này khả năng cao sẽ ảnh hưởng đến chính đảng của ông, cũng như khiến ghế chủ tịch của ông luôn bị đe dọa.
Ngày 6-1, sau 4 ngày bầu chọn và 15 vòng bỏ phiếu, ông Kevin McCarthy nhận được đủ số phiếu bầu cần thiết để đắc cử Chủ tịch Hạ viện Mỹ, trở thành thành viên quyền lực nhất của đảng Cộng hòa, theo hãng tin Reuters.

Do đảng Cộng hòa chỉ nắm 222 ghế tại Hạ viện (chỉ hơn đảng Dân chủ 10 ghế), nên để đạt được chiến thắng này, ông McCarthy đã nhượng bộ rất nhiều yêu cầu của các thành viên phe bảo thủ từ đảng của mình. Thậm chí, ông đã đồng ý với một quy tắc mà trong đó bất kỳ thành viên nào ở Hạ viện cũng có thể khởi động cuộc biểu quyết phế truất ông bất cứ lúc nào.Trong khi ông McCarthy khẳng định các nhượng bộ không thể làm suy yếu quyền lực của mình, tờ The New York Times nhận định điều này sẽ cản trở quá trình điều hành Hạ viện của nghị sĩ này.

Ảnh hưởng lớn đến đảng Cộng hòa

Để đổi lấy sự ủng hộ từ các đảng viên bảo thủ, ông McCarthy chấp thuận đề xuất của phe cực hữu, trong đó cắt giảm sâu chi tiêu của chính phủ để đạt được ngân sách liên bang cân bằng trong 10 năm, bắt đầu từ tháng 10. Ông cũng cam kết với phe phản đối rằng ông sẽ ra sức ép lớn hơn đối với các ủy ban chủ chốt, theo Reuters.

Theo The New York Times, nhượng bộ của ông McCarthy đối với phe phản đối cũng đi kèm với các cải cách tài khóa, cắt giảm chi tiêu sâu, và có thể bao gồm các chương trình an sinh xã hội và Medicare - chương trình bảo hiểm y tế quốc gia ở Mỹ. Điều này sẽ làm tăng nguy cơ lưỡng đảng mâu thuẫn ở quốc hội, do Tổng thống Joe Biden và các đảng viên đảng Dân chủ từng tuyên bố sẽ không bao giờ chấp nhận những đề xuất như vậy.

Ông McCarthy cũng đồng ý không can thiệp vào các cuộc bầu cử sơ bộ trong tương lai của đảng Cộng hòa, ngay cả khi điều đó có thể tạo ra lợi thế cho các ứng viên mà ông ủng hộ.
Ông cho phép phe bảo thủ thông qua quyết định khi nhận được sự đồng thuận của ⅓ số đảng viên Cộng hòa ở Hạ viện. Nhượng bộ này của ông Carthy sẽ tạo điều kiện phe phản đối ngăn chặn bất kỳ dự luật nào mà họ không thích ngay từ khi mới được đề xuất, bằng cách liên kết với các đảng viên Dân chủ - những người gần như chắc chắn sẽ phản đối hầu hết các dự luật của đảng Cộng hòa.

Ngoài ra, phe cực hữu cũng có quyền yêu cầu sửa đổi các luật mà họ không tán thành, hoặc gây khó khăn về mặt quy trình để khiến nó khó được thông qua. Điều này sẽ gây áp lực lên các khoản chi tiêu và bất kỳ luật nào nhằm tăng giới hạn nợ liên bang.

Hiện quốc hội Mỹ cần thông qua hàng chục dự luật để đảm bảo chính phủ có đủ tiền và tăng giới hạn vay theo luật định để Bộ Tài chính tài trợ cho khoản nợ liên bang. Nếu không thể thông qua luật tài trợ, chính phủ sẽ đóng cửa. Nếu không thể tăng trần nợ, chính phủ có thể vỡ nợ.

Ghế chủ tịch của ông McCarthy luôn bị đe dọa

Phe bảo thủ chỉ trích ông McCarthy - cựu lãnh đạo phe thiểu số của đảng Cộng hòa Hạ viện kể từ năm 2019. Phe này cho rằng ông mềm mỏng và quá cởi mở để thỏa hiệp với Tổng thống Biden và các đảng viên Dân chủ, những người đang kiểm soát Thượng viện.

Nhằm phá vỡ thế bế tắc trong suốt 15 vòng bầu chọn chủ tịch Hạ viện, ông McCarthy cũng chấp thuận yêu cầu khó nhằn của các đảng viên bảo thủ, trong đó có một điều khoản được gọi là “kiến nghị rời ghế”.

Theo đó, điều khoản cho phép bất kỳ nhà lập pháp nào tại Hạ viện được quyền đề xuất bỏ phiếu phế truất chính ông McCarthy khỏi ghế chủ tịch. Điều khoản này đã gây khó khăn cho nhiều người tiền nhiệm của ông. Năm 2019, Chủ tịch Hạ viện khi đó là bà Nancy Pelosi đã loại bỏ điều khoản này.

Theo The New York Times, sự hồi sinh của điều khoản đồng nghĩa ông McCarthy có thể bị phế truất ngay lập tức nếu ông "chọc giận" phe cực hữu.