Từ sau khi nhà chức trách phát hiện bi kịch buôn lậu người nghiêm trọng nhất trong lịch sử nước Mỹ hiện đại vào ngày 27/6, danh tính một số người trong số 53 nạn nhân đã bắt đầu được hé lộ. Hai ngày sau, bà nhận tin hàng chục người di cư chết trên một chiếc xe tải ở Mỹ, khiến Karen Caballero bỗng cảm thấy “tức ngực bất thường” sau khi mất liên lạc với các con.
Điều bà Caballero lo sợ đã trở thành hiện thực.
Con trai bà Alejandro Caballero (23 tuổi) cùng vợ Margie Paz Grajera (24 tuổi) và em trai Fernando Caballero (18 tuổi) nằm trong số 53 người di cư chết trên chiếc xe tải bị bỏ lại tại thành phố San Antonio, gần biên giới Mexico - Mỹ.
Họ chết khi bị mắc kẹt trên thùng xe không có hệ thống thông khí, trong lúc nhiệt độ lên tới 40 độ C.
Hiện trường vụ 53 người chết trên xe container tại thành phố San Antonio, bang Texas (Mỹ), gần biên giới Mỹ - Mexico. Ảnh: New York Times.
“Làm sao một người mẹ bảo vệ con quá mức như tôi lại có thể để điều này xảy ra?”, bà Caballero nói với BBC, thêm rằng mình chưa có thời gian để khóc vì nhận được quá nhiều cuộc gọi từ người thân, bạn bè và phóng viên.
Nhưng những ai cho rằng “người phụ nữ này không đau khổ” đã nhầm, bà Caballero nói. “Thực tế là tôi phải vững tâm vì còn phải xử lý mọi việc. Là một người mẹ, tôi vẫn phải mang các con tôi về nhà”.
Kết hôn bằng nhẫn cưới gấp từ giấy
Từ sau khi nhà chức trách phát hiện bi kịch buôn lậu người nghiêm trọng nhất trong lịch sử nước Mỹ hiện đại vào ngày 27/6, danh tính một số người trong số 53 nạn nhân đã bắt đầu được hé lộ.
Những cái tên cùng câu chuyện đời của họ thể hiện đây hầu hết là những người nghèo khó tới từ tứ xứ. Họ mang theo hy vọng về một khởi đầu mới và những cơ hội mới.
Con trai Alejandro của bà Caballero gặp vợ tương lai Margie trong lúc cùng theo học một trường tôn giáo tại trị trấn Las Vegas, cách thủ đô Tegucigalpa của Honduras 200 km, người mẹ kể.
“Chúng kết hôn trong đám cưới ở trường với những chiếc nhẫn cưới gấp từ giấy. Hai đứa khi ấy 17 và 18 tuổi”, bà Caballero nói.
Lên đại học, Margie theo học ngành kinh tế còn Alejandro theo đuổi ngành marketing. Mỗi ngày, cặp vợ chồng trẻ bắt xe buýt đi hơn 100 km từ làng mình tới San Pedro Sula để kịp giờ lên lớp. Hai người ở lại San Pedro Sula để tìm việc làm nhưng chỉ tìm được việc trực tổng đài.
Một nhóm di dân vượt sông tới bang Texas từ thành phố Piedras Negras, Mexico vào tháng 5. Ảnh: New York Times.
Bà Caballero nhớ lại cảnh con trai và con dâu cùng nhau ăn mừng khi mua được chiếc tủ lạnh đầu tiên. Mỗi thứ đồ gia dụng hoặc nội thất hai người mua được càng củng cố niềm tin rằng họ đã quyết định đúng khi theo học đại học và gắng sức xây dựng sự nghiệp.
Nhưng thu nhập của đôi vợ chồng trẻ giảm mạnh giữa khó khăn kinh tế do Covid-19 gây ra, khiến họ không còn khả năng trả tiền thuê nhà. Họ “có mục tiêu” nhưng không thể tìm được việc dù có bằng đại học, bà Caballero nói.
Khi tài chính của gia đình đi xuống, con trai út của bà Caballero, Fernando, buộc phải bỏ học giữa lúc phong tỏa. “Nếu người có học còn không tìm được việc ở đây, một đứa không học như con sẽ như thế nào?”, Fernando hỏi mẹ.
Fernando quyết tâm tới Mỹ một mình, nhưng sau đó vợ chồng anh trai đồng ý đi cùng. Cả ba người tìm được người có thể đưa họ tới Mỹ dù họ không có visa.
Bà Caballero đi taxi cùng với lũ trẻ tới Guatemala để tiễn các con lên đường. Bốn mẹ con thăm thú thành phố Antigua trước khi khởi hành tới Mexico.
Trong suốt 20 ngày, bà Caballero liên lạc với các con thông qua WhatsApp để cập nhật tình hình cho mẹ. Nhưng rồi một ngày, các tin nhắn ngừng tới.
Texas đang trải qua đợt hạn hán và làn sóng nhiệt cực đoan vào tháng 5. Ảnh: Reuters.
Xung quanh danh tính và bối cảnh dẫn đến cái chết của những người đi cùng ba con của bà Caballero còn là những nghi vấn. Ba người đã bị bắt giữ vì dính líu tới bi kịch, nhà chức trách Mỹ cho biết.
Ngày 29/6, văn phòng khám nghiệm pháp y hạt Bexar của Mỹ cho biết đã “xác định danh tính tiềm năng” đối với đa số nạn nhân trong bi kịch, bao gồm 27 công dân Mexico, 14 người Honduras, 7 người Guatemala và 2 người El Salvador. Trong số nạn nhân có 40 nam giới và 13 nữ giới.
Trong số những người đã được xác định danh tính một phần là một công dân Honduran khác, Adela Betulia Ramirez, 28 tuổi, xuất thân từ thị trấn Omoa bên bờ biển.
Chị Ramirez rời địa phương vào ngày 26/5 với ý định tới Los Angeles, nơi mẹ, họ hàng và chồng chưa cưới đang sống.
Hai bé trai người Guatemala, Pascual Melvin Guachiac (13 tuổi) và Juan Wilmer Tulul (14 tuổi), cũng nằm trong số các nạn nhân, quan chức nước này cho biết hôm 29/6.
Guachiac và Tulul là hai anh em họ, bỏ nhà đi 2 tuần trước để tìm cách thoát khỏi cảnh đói nghèo, truyền thông Guatemala dẫn lời mẹ của Guachiac.
Pascual Melvin Guachiac (13 tuổi) và Juan Wilmer Tulul (14 tuổi). Ảnh: BBC.
Hôm 27/6, chỉ vài tiếng trước khi chiếc xe tải được phát hiện, người thân trong họ đã nói với gia đình Guachiac rằng hai cậu bé đang di chuyển tới San Antonio.
Trong số những người chết hụt trên chiếc xe tải là Jose Luis Vasquez Guzman, cựu lính lục quân 31 tuổi. Anh tới Mỹ từ Cerro Verde, một địa phương chuyên làm nông tại bang Oaxaca ở miền Nam Mexico.
Cerro Verde gần như không có sóng điện thoại nên thành viên gia đình thường phải đi tới thị trấn cách đó gần 60 km để biết được thông tin về người thân đang trên đường di cư.
Hôm 19/6, Guzman gọi điện về nhà để nói đã vượt biên vào Mỹ và đang trốn tại một căn nhà ở Texas. Từ đó, anh bặt vô âm tín cho tới khi được phát hiện trên xe trong tình trạng mất nước.
Hiện Guzman được điều trị tại bệnh viện địa phương. Chính quyền Oaxaca được cho là đang tìm cách làm visa nhân đạo cho mẹ của Guzman tới Mỹ để được ở bên giường bệnh của con trai.
Dù con đường vượt biên nổi tiếng là nguy hiểm, một số người vẫn kinh ngạc trước số phận người thân, trong đó có Noel Diaz, một người Mexico sinh sống ở Mỹ.
“Những người đưa em trai tôi tới đây đã nói dối”, ông Diaz nói với tờ El Universal khi tới lãnh sự quán Mexico ở Mỹ để làm thủ tục đưa thi thể về nước. “Họ không bao giờ nói nó ở trong xe tải, nhưng chúng tôi đã nghĩ đến điều ấy khi hay tin. Lẽ ra em tôi phải đến bằng cách thoải mái hơn”.
