Khủng hoảng chưa từng thấy, Iran có nguy cơ phải sơ tán toàn bộ thủ đô 10 triệu dân

[Cupcake01]

Tiêu điểm

Iran cảnh báo nguy cơ phải sơ tán thủ đô Tehran vì thành phố này có thể sẽ trở thành nơi không thể sinh sống nếu hạn hán tiếp tục kéo dài.
Bối cảnh

Iran đang trải qua cuộc khủng hoảng chưa từng thấy, đặc biệt tại thủ đô Tehran – nơi có hơn 10 triệu dân. Cuộc khủng hoảng nước diễn ra sau những đợt nắng nóng kỷ lục và mất điện luân phiên.
Họ nói gì – Họ nghĩ gì

Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian: Đến tháng 12 mà không có mưa, chính phủ sẽ phải phân phối nước theo định mức. Nếu sau đó vẫn không có mưa thì sẽ chẳng còn chút nước nào. Người dân sẽ phải sơ tán khỏi Tehran.

Ông Mohammadreza Kavianpour, người đứng đầu Viện Nghiên cứu Nước Iran: Lượng mưa năm ngoái thấp hơn 40% so với mức trung bình 57 năm qua, và dự báo tình trạng khô hạn sẽ tiếp tục đến cuối tháng 12.

Ông Mehdi Chamran, Chủ tịch Hội đồng Thành phố Tehran: Trước đây, người dân thường ra sa mạc để cầu mưa. Có lẽ chúng ta không nên bỏ qua truyền thống đó.

Ông Reza, 53 tuổi, người dân Iran: Áp lực nước thấp đến mức ban ngày gần như không có nước. Tôi đã lắp bồn chứa nhưng không biết có thể cầm cự được bao lâu.
Đáng chú ý

Tình trạng trầm trọng

Thủ đô Tehran phụ thuộc vào 5 hồ chứa lấy nước từ các con sông bên ngoài thành phố. Tuy nhiên, lượng nước chảy vào đã giảm mạnh. Các hồ chứa, vốn từng có thể trữ gần 500 triệu mét khối nước, hiện chỉ còn khoảng 250 triệu — giảm gần một nửa. Với mức tiêu thụ hiện tại, lượng nước này có thể cạn kiệt trong vòng hai tuần.

Cuộc khủng hoảng không chỉ giới hạn ở Tehran. Trên toàn quốc, 19 đập lớn — chiếm khoảng 10% tổng số đập của Iran — đã gần như cạn kiệt.

Giới chức cho biết biến đổi khí hậu đã làm trầm trọng thêm vấn đề, khi nhiệt độ tăng cao thúc đẩy quá trình bốc hơi và mất nước ngầm.

Công ty Nước và Nước thải Quốc gia Iran bác bỏ thông tin về việc phân phối nước theo định mức tại Tehran, nhưng xác nhận rằng việc giảm áp lực nước vào ban đêm đang được áp dụng và có thể giảm xuống mức bằng 0 ở một số khu vực

Nguyên nhân khủng hoảng

Cuộc khủng hoảng nước sau mùa hè nắng nóng gay gắt không chỉ do lượng mưa thấp. Hàng thập kỷ quản lý sai lầm — như xây dựng quá nhiều đập, khoan giếng trái phép và canh tác nông nghiệp kém hiệu quả — đã làm cạn kiệt nguồn dự trữ nước của Tehran, Reuters dẫn nguồn chuyên gia cho biết.

Chính phủ của ông Pezeshkian thì cho rằng có nhiều nguyên nhân, gồm cả "chính sách của các chính phủ tiền nhiệm, biến đổi khí hậu và tình trạng tiêu dùng quá mức".

Nỗ lực của Iran

Vào tháng 7 và tháng 8, chính phủ đã ban hành các kỳ nghỉ khẩn cấp để giảm tiêu thụ nước và năng lượng, đóng cửa một số tòa nhà công cộng và ngân hàng khi nhiệt độ vượt quá 50 độ C ở một số khu vực.

Hiện Iran đang thực hiện các biện pháp để bảo tồn nguồn nước còn lại, bao gồm giảm áp lực nước ở một số khu vực và chuyển nước từ các hồ chứa khác về Tehran. Tuy nhiên, đây chỉ là các giải pháp tình thế.

Người dân được khuyến khích lắp đặt bồn chứa, máy bơm và các thiết bị khác để tránh gián đoạn nghiêm trọng.
Tác động

Theo Reuters, việc phải đối mặt với tình trạng thiếu nước kéo dài càng làm gia tăng áp lực lên các gia đình và cộng đồng, làm tăng nguy cơ bất ổn.

Cuộc khủng hoảng đặt ra thách thức lớn đối với giới lãnh đạo Iran. Năm 2021, tình trạng thiếu nước đã dẫn đến các cuộc biểu tình bạo lực tại tỉnh Khuzestan ở miền nam nước này.