Houthi ập vào đột kích các văn phòng LHQ tại Yemen, bắt giữ nhiều nhân viên

[Romano]

Tình hình tại Yemen tiếp tục căng thẳng khi ngày 31/8, lực lượng Houthi đã đồng loạt đột kích nhiều văn phòng của Liên hợp quốc (LHQ) tại thủ đô Sanaa, bắt giữ ít nhất 11 nhân viên nhân đạo.Theo người phát ngôn Chương trình Lương thực thế giới (WFP) Abeer Etefa, các tay súng Houthi xông vào trụ sở nhiều cơ quan LHQ, trong đó có WFP, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF). Nhiều nhân viên đã bị đưa ra bãi đỗ xe để thẩm vấn, một số bị áp giải đi.Người phát ngôn UNICEF Ammar Ammar xác nhận, một số nhân viên đã bị bắt giữ. Hiện cơ quan này đang “khẩn trương kiểm tra nhân sự tại Sanaa và các khu vực do Houthi kiểm soát”.

Trong một tuyên bố tối 31/8, Tổng thư ký LHQ António Guterres cũng xác nhận ít nhất 11 nhân viên của tổ chức đa phương này đang bị giam giữ “một cách tùy tiện”. Ông lên án việc Houthi đột nhập và tịch thu tài sản tại văn phòng WFP, đồng thời yêu cầu lực lượng này phải trả tự do cho toàn bộ nhân viên LHQ “ngay lập tức và vô điều kiện”.

Đặc phái viên LHQ về Yemen Hans Grundberg đã lên án các vụ bắt giữ nhân viên nhân đạo tại Sanaa và Hodeida, đồng thời nhấn mạnh phải tôn trọng, bảo vệ sự an toàn, phẩm giá và khả năng làm việc của các nhân viên cứu trợ.

Theo ông, ngoài số nhân viên vừa bị bắt giữ, lực lượng Houthi cũng đang giam giữ 23 nhân viên khác của LHQ, trong đó có một số người bị bắt từ năm 2021 và 2023. Đầu năm nay, nhóm này cũng từng bắt giữ 8 nhân viên LHQ, buộc cơ quan này phải thu hẹp hoạt động tại nhiều khu vực.

WFP cũng ra thông cáo khẳng định, “việc giam giữ tùy tiện nhân viên cứu trợ là điều không thể chấp nhận" và "sự an toàn của những người này là điều kiện tiên quyết để thực hiện công việc cứu sinh tại Yemen”.

Yemen đang trải qua một trong những cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới, với hơn 50% phụ thuộc vào viện trợ quốc tế. Cuộc tấn công của lực lượng Houthi nhằm vào các văn phòng và nhân viên của LHQ diễn ra chỉ 2 ngày sau vụ không kích của Israel hôm 28/8 nhằm vào một cuộc họp ban lãnh đạo Houthi tại Sanaa khiến nhiều quan chức cấp cao của lực lượng này thiệt mạng.

Lực lượng Houthi cho biết sẽ tiến hành lễ tang tập thể cho các quan chức thiệt mạng vào ngày 1/9 tại quảng trường Sabeen ở trung tâm Sanaa.Những diễn biến mới nhất tại Yemen đang khiến cộng đồng quốc tế hết sức quan ngại. Đặc phái viên LHQ Grundberg cảnh báo hậu quả từ việc Israel mở rộng tấn công các mục tiêu của Houthi và cho rằng Yemen "không thể trở thành chiến trường cho một cuộc xung đột địa chính trị rộng lớn hơn”.

Houthi là nhóm vũ trang Hồi giáo dòng Shiite, nổi lên ở Yemen từ những năm 2000 nhằm đối đầu với cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh, người điều hành đất nước từ năm 1990 cho đến khi từ chức năm 2012.

Năm 2014, Houthi kiểm soát thủ đô Sanaa, lật đổ chính quyền được quốc tế công nhận của Tổng thống Abd-Rabbu Mansour Hadi và khiến ông phải lưu vong ở nước ngoài.

Từ tháng 10/2023, sau khi bùng nổ cuộc xung đột Hamas-Israel, Houthi đã nhiều lần phóng tên lửa và thiết bị bay không người lái (UAV) vào Israel nhằm thể hiện sự ủng hộ đối với Hamas. Hầu hết các đòn tấn công của Houthi đều bị Israel đánh chặn và nước này cũng đã tiến hành các cuộc không kích đáp trả các mục tiêu của Houthi tại Yemen.

Ngoài ra, Houthi cũng tiến hành nhiều cuộc tấn công nhằm vào các tàu thuyền trên Biển Đỏ, nhất là những tàu thuyền có liên hệ với Israel. Các cuộc tấn công này được Houthi đẩy mạnh hơn, sau vụ các quan chức cấp cao thiệt mạng do đòn tấn công của Israel gần đây.