Mỹ thúc ép Ukraine chấp nhận thỏa thuận "kinh hoàng", không có điều khoản đảm bảo an ninh

[PinaColada]

Chính quyền Trump đã đề xuất một thỏa thuận khoáng sản mới, mở rộng hơn với Ukraine, theo ba người quen thuộc với các cuộc đàm phán đang diễn ra và bản tóm tắt về dự thảo đề xuất được Reuters dẫn lại.

Các nguồn tin cho biết Mỹ đã sửa đổi đề xuất ban đầu của mình và không đưa ra bất kỳ đảm bảo an ninh nào trong tương lai cho Ukraine nhưng yêu cầu nước này phải đóng góp vào một quỹ đầu tư chung toàn bộ thu nhập từ việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên do các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân quản lý trên khắp lãnh thổ Ukraine.

Các điều khoản do Washington đưa ra vượt xa thỏa thuận được thảo luận trong những ngày trước cuộc họp gây tranh cãi tại Phòng Bầu dục vào tháng trước giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Một trong những nguồn tin cho biết Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đã dẫn đầu các cuộc đàm phán cho Mỹ. Theo bản tóm tắt, đề xuất không đề cập đến việc Mỹ tiếp quản các nhà máy điện hạt nhân của Ukraine - điều mà ông Trump đã nói đến.

Ông Trump đã nói rằng một thỏa thuận khoáng sản sẽ giúp đảm bảo một thỏa thuận hòa bình bằng cách trao cho Mỹ cổ phần tài chính trong tương lai của Ukraine. Ông cũng coi đây là cách để Mỹ kiếm lại một phần trong số hàng chục tỷ USD mà họ đã trao cho Ukraine dưới dạng viện trợ tài chính và quân sự kể từ khi chiến tranh bùng nổ.

Người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia James Hewitt từ chối xác nhận các điều khoản của đề xuất mới nhất, nhưng cho biết thỏa thuận này sẽ củng cố mối quan hệ giữa Mỹ và Ukraine.

“Thỏa thuận khoáng sản mang đến cho Ukraine cơ hội hình thành mối quan hệ kinh tế lâu dài với Mỹ, đây là nền tảng cho an ninh và hòa bình lâu dài", ông Hewitt cho biết.

Bộ ngoại giao Ukraine hiện chưa đưa ra bình luận về vụ việc.

Một phiên bản trước đó của thỏa thuận đã đề xuất một quỹ đầu tư chung, trong đó Ukraine sẽ đóng góp 50% số tiền thu được từ lợi nhuận của việc khai thác tài nguyên thiên nhiên do nhà nước sở hữu trong tương lai. Thỏa thuận này cũng nêu ra các điều khoản rằng Mỹ và Ukraine sẽ cùng nhau phát triển tài nguyên khoáng sản của Ukraine.

Ông Zelensky nói với các phóng viên vào thứ Ba tuần này rằng Mỹ đã đề xuất một thỏa thuận mới “lớn” và các quan chức Ukraine vẫn đang xem xét các điều khoản của thỏa thuận này.

Đến hôm 27/3, ông Zelensky cho biết Mỹ “liên tục” thay đổi các điều khoản của thỏa thuận khoáng sản được đề xuất, nhưng nói thêm rằng ông không muốn Washington nghĩ rằng Kiev phản đối thỏa thuận này.

Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News đầu tuần này, ông Bessent cho biết Mỹ đã "chuyển một tài liệu hoàn chỉnh cho quan hệ đối tác kinh tế" và Washington hy vọng sẽ "tiến hành thảo luận đầy đủ và thậm chí có thể nhận được chữ ký vào tuần tới".

Đề xuất mới quy định rằng Mỹ là bên đầu tiên được trao quyền để mua các nguồn tài nguyên được khai thác theo thỏa thuận và thu hồi toàn bộ số tiền đã cấp cho Ukraine kể từ năm 2022 – ngoài lãi suất hàng năm là 4% – sau đó Ukraine mới được tiếp cận nguồn lợi nhuận của quỹ, theo bản tóm tắt.

Nếu được chấp thuận, quỹ đầu tư chung sẽ có một hội đồng gồm 5 người, 3 người do Mỹ bổ nhiệm và 2 người do Ukraine bổ nhiệm, và các khoản tiền tạo ra sẽ được chuyển đổi thành ngoại tệ và chuyển ra nước ngoài, theo bản tóm tắt. Quỹ sẽ do Tổng công ty Tài chính Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (DFC) quản lý.

Trong bài đăng trên Telegram, nhà lập pháp Yaroslav Zheleznyak từ đảng Holos của Ukraine, cho biết đây là một thỏa thuận “kinh hoàng” và chưa phải là thỏa thuận cuối cùng, “hy vọng phía Ukraine sẽ yêu cầu và đạt được những thay đổi đáng kể đối với thỏa thuận này”.

VietBF@ sưu tập