8/23/19
Wahington Post – Giống như một cuộc họp mặt kỳ nghỉ hàng năm với mục tiêu chính là trải qua suốt cả ngày mà không có vụ lộn xộn nào nổ ra trong gia đình, một trong những mục tiêu chính của Pháp với tư cách là chủ nhà của hội nghị thượng đỉnh Nhóm G7 vào cuối tuần này là để giảm thiểu khả năng Tổng thống Trump sẽ làm nổ tung nó.
Photo WP
Theo các quan chức của Hoa Kỳ và các quan chức G-7 khác, các đề tài cần thảo luận một cách cẩn trọng bao gồm một số vấn đề lớn nhất mà các nền kinh tế lớn của thế giới đang phải đối mặt – bao gồm thương mại, hệ thống luật lệ quốc tế đã điều khiển thế giới dân chủ trong nhiều thập niên và biến đổi khí hậu.
Vừa rồi, Trump đã làm đảo lộn lịch trình, kêu gọi vào phút cuối cho một cuộc họp đặc biệt vào sáng Chủ nhật để thảo luận về nền kinh tế toàn cầu. Các quan chức chính quyền cao cấp cho biết ông sẽ đối chiếu sự tăng trưởng của Hoa Kỳ với sự ảm đạm kinh tế của Châu Âu và nhấn mạnh vấn đề tạo công ăn việc làm và thông điệp thương mại công bằng của ông.
Các quan chức chính quyền cấp cao nói với các phóng viên trong một cuộc gọi ngắn gọn hôm thứ Năm rằng Trump đã lên kế hoạch thẳng thắn trình bày về vấn đề gắn bó giữa các quốc gia G-7 bao gồm thương mại, thuế dịch vụ kỹ thuật số và nghĩa vụ chi tiêu của NATO.
Nhiều nhà lãnh đạo thế giới đổ lỗi cho cuộc chiến thương mại của Trump với Trung Quốc và các mối đe dọa của ông đối với châu Âu và Nhật Bản vì sự thu hẹp lớn trong đầu tư và chi tiêu, và thất vọng với những gì họ coi là cố gắng khai thác điểm yếu ở nơi khác để yêu cầu thay đổi mà ông nghĩ sẽ có lợi cho các công ty Hoa Kỳ.
Ông Trump từ chối đồng ý với quan điểm chung về mối đe dọa khí hậu và một chương trình nghị sự để đối đầu với nó đã làm bùng nổ hai cuộc họp G-7 đầu tiên mà ông tham dự, ở Ý vào năm 2017 và ở Canada vào năm ngoái.
Pháp hy vọng sẽ bỏ qua hầu hết vấn đề đó, đưa cuộc thảo luận thực chất về môi trường vào các cuộc họp vào thứ Hai sẽ bao gồm các nhà lãnh đạo không phải là G-7 từ Châu Phi và các nơi khác.
Trừ khi có sự hòa hợp bất ngờ giữa các nhà lãnh đạo G-7, sẽ không có một thông cáo chung. Một trong những quan chức châu Âu cho biết, chúng tôi sẽ không tập trung vào thông cáo chung nếu nó không thuận lợi.
Thay vào đó, Pháp đang lên kế hoạch ban hành các tuyên bố của các nhà lãnh đạo về các vấn đề riêng biệt và tập trung tìm kiếm sự đồng thuận về các cuộc khủng hoảng hiện nay như Hồng Kông, Libya, Syria và khủng bố. Sẽ có một nỗ lực, với rất ít hy vọng thành công, để tìm ra một nền tảng trung gian giữa các biện pháp trừng phạt tối đa của Trump đối với Iran và mong muốn của Châu Âu để bảo vệ thỏa thuận hạt nhân Iran.
Một khi vấn đề của các quốc gia như Đan Mạch bùng nổ, bạn chỉ cần cố gắng vượt qua hội nghị thượng đỉnh mà không bị thiệt hại, một nhà ngoại giao G-7 nói, khi đề cập đến việc Trump hủy bỏ trong tuần này về chuyến đi được lên kế hoạch sau khi chính phủ Đan Mạch từ chối bán Greenland cho Mỹ.
Heather Conley, giám đốc chương trình châu Âu tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế, cho biết, người châu Âu đang ngày càng tách mình ra khỏi Hoa Kỳ khi họ đấu tranh để đối phó với cách tiếp cận ngoại giao độc đáo của Trump. Nếu cần tạo ra tổ chức sáu cộng một, họ sẽ làm điều đó. Nếu điều đó đang hướng đến các thay đổi khác, linh hoạt hơn để thực hiện các lợi ích của họ, họ sẽ làm điều đó, cô nói.
Tại Canada năm ngoái, chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau đã bàn qua bàn lại về việc liệu có bản thông cáo chung hay không, và chuẩn bị một số lựa chọn khác, theo Peter M. Boehm, nhà ngoại giao cao cấp người Canada từng làm cho Trudeau .
Trump đã được thuyết phục để ký một thông cáo dài chỉ sau khi Hoa Kỳ được đưa ra một đoạn riêng nói về khí hậu, tách biệt với những gì những người khác tán thành. Nhưng sau khi rời cuộc họp sớm, Trump đã rút chữ ký của mình khỏi toàn bộ tài liệu, thông qua một dòng tweet được gửi từ Air Force One.
Sau đó, ông nói với các phụ tá ông nghĩ rằng hội nghị thượng đỉnh Canada là một sự lãng phí thời gian – đặc biệt là một cuộc thảo luận dài về ô nhiễm nhựa trong các đại dương, và đề xuất hỗ trợ cho một sáng kiến làm sạch bãi biển.
Trump rời Washington vào tối thứ Sáu để dự hội nghị thượng đỉnh ở Biarritz, trên Vịnh Biscay gần biên giới Tây Ban Nha, và các nhà lãnh đạo lần đầu tiên gặp gỡ chính thức trong bữa tối tối thứ bảy. Cuộc họp, bao gồm Anh, Đức, Ý, Nhật Bản, Canada, Pháp và Hoa Kỳ, là lần thứ 45 kể từ khi nhóm được thành lập năm 1975. Nga gia nhập năm 1998, và đó là Nhóm G8 trong 14 năm cho đến khi người Nga thôn tính Crimea năm 2014.
Nhiệm vụ tổ chức họp G7 được luân phiên giữa các thành viên và năm tới Hoa Kỳ sẽ chịu trách nhiệm thiết lập chương trình nghị sự.
Một quan chức chính quyền cấp cao cho biết Trump muốn khoe khoang về nền kinh tế Hoa Kỳ và không quan tâm đến nhiều vấn đề khác liên quan đến G-7.
Trump đã lên lịch các phiên họp song phương riêng biệt với tất cả các nhà lãnh đạo thành viên, ngoại trừ Ý, chính phủ cánh hữu đã sụp đổ trong tuần này. Ông cũng sẽ gặp Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, người sẽ tham dự các cuộc họp nhóm mở rộng vào thứ Hai, cùng với các đối tác từ Ai Cập, Rwanda, Nam Phi, Burkino Faso, Senegal, Úc và Chile.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã cố gắng chống lại những xung đột, ông đã gửi cố vấn ngoại giao trưởng của mình, Emmanuel Bonne, để tham khảo ý kiến với toà Bạch Ốc vào tuần trước, và nói chuyện với Trump qua điện thoại hôm thứ Ba.
John Kirton, giám đốc nhóm nghiên cứu G7 tại Đại học Toronto, cho biết ông là người lạc quan, tin rằng Macron có thể đối phó với một tổng thống Mỹ không thể đoán trước và thậm chí có thể tìm cách thích ứng với Trump về biến đổi khí hậu.
Những người khác có kỳ vọng thấp hơn nhiều. Trump đã phàn nàn nhiều lần với các phụ tá cao cấp về việc phải tham dự, các quan chức toà Bạch nói và thấy cuộc gặp theo kế hoạch của ông với thủ tướng mới của Anh, ông Vladimir Johnson – được coi là một đồng minh tiềm năng trên trường thế giới – là điểm sáng duy nhất.
Một nhà ngoại giao G-7 khác cũng nói rằng Trump thích chia rẽ các quốc gia thành viên như đề nghị gần đây của ông rằng Nga sẽ được chấp nhận lại vào G7, mặc dù đã từ chối đảo ngược việc sáp nhập Crimea. Trump đã đưa ra đề nghị tương tự ngay trước hội nghị thượng đỉnh Canada.
Nguyễn Dương
