Hoành tráng, đắt tiền, hiện đại... Đó là những từ  "có cánh" một thời dành cho 7 con tàu trị giá hàng ngh́n tỷ đồng, được  coi là “con cưng” của Vinashinlines. Nay 7 con tàu bỗng chốc trở thành 7  con nợ, phải “chôn chân” ở xứ người v́ làm ăn thua lỗ.
    Theo báo cáo t́nh trạng các tàu bị bắt giữ của Công ty  TNHH MTV Vận tải viễn dương Vinashin (Vinashinlines), ngoại trừ tàu  Hoàng Sơn, tổng nợ (gồm nợ lương và tiền ăn) công ty này phải cho thủy  thủ của 6 tàu đang neo tại nước ngoài tính đến ngày 2/1/2013 là gần 12,6  tỉ đồng.
 Dưới đây là thực trạng 7 tàu “con cưng” của Vinashinlines bị bắt giữ và lay lắt v́ nợ nần:
 1. Tàu Hoa Sen
 Tàu Hoa Sen cùng 9 thủy thủ đang neo tại nhà máy Xinya - Trung Quốc.  Tàu bị công ty Five Star Marine bắt giữ và đang đ̣i số tiền bồi thường  hơn 58.200 USD. 
 Năm 2007, Vinashin mua tàu Hoa Sen từ Ư với giá 60 triệu Euro  (tương đương với 1.300 tỉ đồng) nhằm mục đích khai thác vận tải du lịch  biển. Tuy nhiên, sau hàng chục chuyến hành hải toàn lỗ, Vinashin đă cho  dừng khai thác con tàu này. 
  
 

Tàu chở khách Hoa Sen có giá 1.300 tỉ đồng thời điểm Vinashin mua năm 2007
 Năm 2010, tàu Hoa Sen được chuyển giao từ Vinashin sang Vinalines. Ít  lâu sau, Vinashinlines cho một đối tác ở Trung Quốc thuê định hạn với  mức giá là 16.500 USD/tháng, nhưng phi vụ làm ăn này bất thành. Và từ  năm 2011 đến nay, tàu Hoa Sen bị đối tác Trung Quốc bắt giữ.
 Vinashinlines cho biết, trước ngày 1/1/2013, tàu Hoa Sen trong t́nh  trạng nhiều tháng không có nhiên liệu để chạy máy, cũng nhiều tháng  Vinashin không thu xếp được tài chính để cấp tiền ăn cho tàu nên thủy  thủ phải cầm cự duy tŕ sự sống. Ṭa án tại Dalian đă có thông báo sẽ  tiến hành phát măi tàu.
 2. Tàu Sea Eagle
 Tàu Sea Eagle được đóng năm 1981 tại Nhật với trọng tải hơn 65.000  DWT. Từ năm 2008, tàu Sea Eagle bị lưu giữ ở tỉnh Chiết Giang - Trung  Quốc, trên tàu hiện có 9 thủy thủ. Vinashinlines đang nợ tiền sửa chữa  của nhà máy Longshan. 
 Hiện tàu không c̣n khả năng tự vận hành, các giấy tờ đăng kư, đăng  kiểm của tàu đă hết hiệu lực từ lâu. Do không có nguồn thu nên  Vinashinlines không có khả năng thu xếp tài chính để chu cấp tiền nhiên  liệu, tiền sinh hoạt và trả lương cho thủy thủ. Riêng nước ngọt th́ tàu  vẫn được nhà máy Longshan hỗ trợ. 
 3. Tàu New Phoenix
 New Phonenix có trọng tải 9.606 DWT mang quốc tịch Panama, neo tại  Đại Liên - Trung Quốc từ tháng 9/2012 cùng với 15 thủy thủ. Tàu đang chờ  kế hoạch sửa chữa và cấp giấy chứng nhận đăng kiểm. 
 Gần đây, t́nh trạng tàu được xác nhận là không có nhiên liệu, nước  ngọt, thực phẩm do Vinashinlines không có tiền chuyển cho tàu và nợ  lương thủy thủ đă hơn 1 năm. Thủy thủ sống trên tàu rất khổ cực dưới  thời tiết lạnh giá (nhiệt độ xuống dưới -15 độ C) và phải đun nước đá  đóng băng để có nước uống
 4. Tàu Cái Lân 4
 Tài Cái Lân 4 được đóng tại Việt Nam vào năm 2006, tàu có trọng tải  gần 9.000 DWT. Tàu Cái Lân 4 bị bắt giữ tại cảng Kolkata - Ấn Độ từ đầu  năm 2012 cùng 22 thủy thủ do nợ hơn 163.300 USD tiền nhiên liệu của một  nhà cung cấp tại Singapore. 
 Cũng giống như các tàu khác, các thuyền viên trên con tàu này cũng  bị nợ lương nhiều tháng và phải chịu cảnh sống không nước ngọt, không  thực phẩm. 
  
 

Tàu Cái Lân 4 đóng tại Việt Nam năm 2006
 5. Tàu New Horizon
 New Horizon là tàu chở hàng đóng tại Nhật Bản năm 1986 với trọng tải  9.606 DWT. Tàu New Horizon bị ṭa án bắt giữ tại cảng Karachi cùng 20  thủy thủ do hàng hóa bị hư hại trong quá tŕnh vận chuyển và bị khiếu  kiện số tiền đền bù là 500.000 USD. Sau khi thuê giám định lại, số tiền  bồi thường được giảm xuống c̣n 105.000 USD, tuy nhiên do Vinashinlines  không có tiền thanh toán nên tàu bị bắt giữ. Chính quyền cảng Karachi đă  đuổi tàu ra khỏi khu neo trong t́nh trạng không có nhiên liệu để chạy  máy lạnh thực phẩm. Do Vinashinlines không nhanh chóng giải quyết nên  New Horizon bị ṭa án tại Karachi phát măi kể từ ngày 2/1/2013.
 6. Tàu Diamond Way 
 Tàu Diamond Way được đóng năm 1988 tại Nhật Bản với trọng tải 13.266  DWT. Tàu đang được cho thuê định hạn nhưng người thuê tàu cắt hợp đồng  v́ phải chờ tàu sửa chữa quá lâu tại Jebel Ali - UAE (Các Tiểu vương  quốc Ả rập thống nhất). Trên tàu hiện có 19 thủy thủ. Chính quyền cảng  đang gây sức ép với tàu, phía ṭa án Pakistan thông báo nếu không sớm  giải quyết tranh chấp th́ sẽ thực hiện phát măi theo luật. 
 Do phải sống trong t́nh trạng không thực phẩm, nước ngọt, nhiên liệu  nên thủy thủ tàu Diamond Way đă nhiều lần gửi điện báo, gửi thư về Việt  Nam kêu cứu. 
 Vinashinlines đă làm việc với chính quyền cảng và Cục lănh sự quán  Việt Nam tại UAE để thu xếp cho 9 thủy thủ về nước trong đợt 1 nhưng do  không lo được chi phí hồi hương cho anh em nên đă có công văn đề nghị  Cục lănh sự quán Việt Nam tại UAE hỗ trợ. 
  
 
 Tàu Diamond Way giờ đă han gỉ
 7. Tàu Hoàng Sơn 28
 Hoàng Sơn 28 được đóng năm 1980 tại Nhật Bản với trọng tải 31.503 DWT. Tàu đang neo tại Ấn Độ. 
 Trao đổi với PV Dân trí, đại diện Vinalines cho biết hiện  tàu Hoàng Sơn 28 vẫn có thể cho thuê chạy định mức nên anh em thủy thủ  trên tàu vẫn có tiền ăn và chi phí sinh hoạt. 
  
  
    | Hiện Vinashinlines  đang quản lư đội tàu gồm 16 chiếc, trong số đó chỉ có 2 tàu đang cho  thuê định hạn, cho thuê tàu trần là Great Ccean (630 triệu/tháng) và  Vinashin Liner 1 (1,1 tỷ đồng/tháng), tuy nhiên doanh thu của các tàu  này đều phải cấn trừ công nợ chứ không được mang về két của  Vinashinlines. Các tàu c̣n lại  của Vinashinlines đều đang chờ kế hoạch sửa chữa, khai thác. Đặc biệt,  có 6 tàu đang trong t́nh trạng bị bắt giữ và lưu giữ ở nước ngoài do  tranh chấp hàng hóa và hợp đồng khai thác, nợ nhà cung cấp nhiên liệu,  vật tư.
 Theo  Vinashinlines, v́ toàn bộ doanh thu hiện nay đều đă phải cấn trừ nợ với  người thuê tàu nên không có tiền để duy tŕ hoạt động sản xuất kinh  doanh cũng như hỗ trợ cho các thủy thủ đoàn trên tàu đang bị bắt giữ và  chờ kế hoạch khai thác.
 Những lời cầu viện  của các thủ thủy từ nước ngoài liên tục được gửi về Việt Nam. Họ chia  sẻ rằng cuộc sống ở nơi đất khách quê người vô cùng khó khăn và mệt mỏi.
 Được biết, số tiền  ứng vay 200 tỉ đồng của Chính phủ vừa được giải ngân nên đă giúp  Vinashinlines có nguồn để gửi tiền ăn và chi phí sinh hoạt hàng tháng  cho các thủy thủ, lộ tŕnh bán tàu dự kiến đến hết tháng 6/2013.
 
 | 
 
 Quỳnh Anh