Mỹ và khoản tiền hàng chục tỷ đô la phải trả lại Libya

Thậm chí trước khi ông Gadhafi bị chết vào ngày 20/10, Bộ Tài chính Mỹ đã bắt đầu mở lại khoảng 37 tỷ USD tài sản bị đóng băng của Libya, để sẵn sàng trao trả cho chính phủ mới ở Tripoli.

Vào đầu năm nay, Mỹ đã đóng băng một phần khối tài sản của chính quyền ông Gadhafi trên khắp thế giới. Tổng khối tài sản ước tính lên tới 150 tỷ USD.

Ước tính chính quyền cũ của Libya có 150 tỷ USD tài sản ở nước ngoài.

Bên ngoài nước Mỹ, những tài sản này bao gồm từ đất đai đến cổ phiếu trong ngân hàng Italia UniCredit, nhà xuất bản Anh Pearson, cơ quan sở hữu tờ Financial Times và câu lạc bộ bóng đá Italia Juventus.

Vào tháng 9, Liên hợp quốc đã bật đèn xanh cho Mỹ mở 1,5 tỷ USD trong tài sản của Libya mà Mỹ nắm giữ để viện trợ nhân đạo cho Hội đồng chuyển tiếp quốc gia (NTC), cơ quan được công nhận là chính phủ mới của Libya vào tháng 7 vừa qua. Theo Bộ tài chính Mỹ, cho đến nay, 700 triệu USD đã được giải ngân.

“Chúng tôi vẫn liên hệ mật thiết với NTC, Bộ Ngoại giao Mỹ và các đối tác quốc tế của chúng tôi. Và chúng tôi cam kết sẽ mở các tài sản bị đóng băng khắp thế giới, theo đúng nguyện vọng của chính phủ Libya”, người phát ngôn Bộ tài chính Mỹ cho hay.

Tháng trước, Bộ tài chính cũng dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt đối với Libya. Đó là mở cửa cho các công ty, cá nhân Mỹ làm ăn với Tập đoàn dầu mỏ quốc gia Libya và các công ty khác ở nước này, miễn là các hợp đồng không mang lại lợi ích cho các thành viên liên hệ với chính quyền Gadhafi.

Câu hỏi làm gì với số tài sản bị đóng băng luôn là chủ đề bàn luận sôi nổi tại Quốc hội Mỹ, đặc biệt là trong bối cảnh thâm thủng ngân sách ngày một tăng cao. Một số nhà làm luật muốn dùng tài sản bị đóng băng của Libya để trả cho hoạt động quân sự của các nước NATO. Theo một báo cáo của Cơ quan nghiên cứu quốc hội vào ngày 29/9, một số khác lại muốn gắn tài sản bị đóng băng với hợp tác của Libya trong việc điều tra các cuộc tấn công khủng bố dưới thời ông Gadhafi.


Thượng nghị sỹ John McCain hôm qua cho hay, trong chuyến thăm của ông tới Tripoli vài tuần trước, giới chức chính phủ mới đã nói với ông rằng họ sẵn sàng đền trả cho Mỹ vì vai trò của nước này giúp chấm dứt chính quyền của ông Gadhafi. Cho tới nay, theo giới chức Lầu Năm Góc và Bộ Ngoại giao Mỹ, nước này đã tốn kém khoảng 1,2 tỷ USD cho chiến sự tại Libya.

“Rõ ràng là tiền của họ”, ông McCain khẳng định. “Họ sẽ sẵn sàng đền trả cho chúng ta và các đồng minh. Rõ ràng là họ sẽ là một nước rất giàu”.

Hội đồng chuyển tiếp quốc gia đã vận động suốt nhiều tháng qua để tài sản thuộc về Libya được giải ngân nhiều hơn.

Và giới phân tích tài chính quốc tế cho rằng, lấy Iraq là ví dụ, Mỹ sẽ cố gắng giải ngân các khoản tiền trên và nhiều khả năng số tiền sẽ dùng để tái thiết trước.

Phan Anh
Theo AP