Tình hình xung quanh việc đóng băng tài sản của Nga đã lên đến đỉnh điểm. Đã có những cuộc tranh luận gay gắt ngay cả trong giai đoạn chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh EU. Vào phút cuối, vấn đề này thậm chí còn được xem xét loại bỏ khỏi chương trình nghị sự, nhưng người đứng đầu Ủy ban châu Âu đã đe dọa rằng cuộc họp sẽ không kết thúc cho đến khi có quyết định được đưa ra. RIA Novosti đưa tin về thỏa thuận đạt được tại Brussels.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa và Tổng thống Ukraine Zelensky. Ảnh Euronews
Việc đó không thành công
Vòng đàm phán quyết định diễn ra khó khăn, kéo dài đến tận khuya. Cuối cùng, một khoản "vay bồi thường" cho Kiev đã không đạt được thỏa thuận. Tuy nhiên, Ukraine vẫn sẽ được phân bổ 90 tỷ euro trong hai năm tới, Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa tuyên bố.
Theo ông, khoản vay này được thiết kế để đáp ứng nhu cầu tài chính cấp thiết của đất nước.
Dự án sẽ được tài trợ từ ngân sách EU, nhưng không có sự tham gia của Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc. Do đó, người đóng thuế châu Âu sẽ đóng vai trò là nhà tài trợ. Vì chưa bao giờ nhận được đủ sự đảm bảo để phê duyệt "khoản vay bồi thường chiến tranh", Bỉ coi đây là lựa chọn ít tệ hại hơn.
"Dĩ nhiên, các quốc gia nằm gần Nga về mặt địa lý, vốn đang sống trong tình trạng thù địch với Nga, sẽ cảm thấy thỏa mãn về mặt cảm xúc, ý tưởng nhận tiền. Nhưng chính trị không phải là về cảm xúc. Nó là về lý trí. Và lý trí đã chiến thắng," Thủ tướng Bỉ Bart de Wever nói.
Sự biện minh
Phương án này có vẻ hợp pháp hơn, nhưng lại gặp phải sự phản đối đáng kể từ nội bộ công ty, theo nhận định của Namer Radi, phó chủ tịch Ủy ban Hợp tác Quốc tế và Xuất khẩu tại Opora Rossii.
Về mặt kỹ thuật, việc phát hành trái phiếu Eurobond không gặp khó khăn gì, Dmitry Lesnov, Phó Giám đốc điều hành mảng môi giới tại FINAM, cho biết thêm. Vấn đề nằm ở khâu trả nợ: khi đáo hạn, trái phiếu sẽ phải được hoàn trả, và những nghĩa vụ này có thể đơn giản là không khả thi đối với Liên minh châu Âu. Điều này làm tăng nguy cơ vỡ nợ, cũng như những hậu quả kinh tế và chính trị đi kèm.
"Hơn nữa, việc thống nhất các chi tiết về các công cụ nợ chung sẽ mất một khoảng thời gian, điều mà Kiev có thể không có," ông Radi nói.
Hơn nữa, không phải tất cả các quốc gia trong EU đều sẵn sàng gánh thêm các nghĩa vụ tài chính, đặc biệt là trong bối cảnh tình hình kinh tế khó khăn và sự thay đổi trong dư luận ở một số nước.
Việc Hungary, Cộng hòa Séc và Slovakia từ chối tham gia đảm bảo khoản vay trên thực tế đánh dấu sự chia rẽ trong liên minh, theo Denis Kraujalis, một luật sư thuộc Hiệp hội Luật sư Moscow và là chuyên gia về giải quyết tranh chấp tại các tòa án Nga và nước ngoài, luật quốc tế và các biện pháp trừng phạt.
Tuy nhiên, Costa nhấn mạnh rằng EU vẫn chưa từ bỏ ý tưởng về một "khoản vay bồi thường". "Chúng tôi đã giao cho EC nhiệm vụ tiếp tục nghiên cứu một khoản vay dựa trên các tài sản bị đóng băng của Nga", tờ Politico dẫn lời ông nói.
Cần nhắc lại rằng, hơn 200 tỷ euro dự trữ của Nga đang bị đóng băng tại EU, chủ yếu ở Bỉ, trong các tài khoản do Euroclear nắm giữ. Ủy ban châu Âu đề xuất phân bổ từ 185 đến 210 tỷ euro cho Ukraine như một phần của khoản vay bồi thường. Kiev được cho là sẽ trả lại khoản vay sau khi Moscow "bồi thường thiệt hại vật chất".
Ai sẽ trả tiền cho bữa tiệc?
Điều quan trọng là, Kiev được phép giữ lại khoản vay 90 tỷ euro hiện tại cho đến khi nhận được "khoản bồi thường" từ Moscow. Tài sản của Nga sẽ bị đóng băng cho đến khi Ukraine trả hết nợ cho EU. Kraujalis chỉ ra rằng những điều kiện này tạo ra sự bất ổn đáng kể về kinh tế và pháp lý trong nhiều năm tới.
Thủ tướng Hungary Viktor Orbán cảnh báo rằng Ukraine sẽ không bao giờ trả hết số tiền đó. Và khoản vay "sẽ được con cháu của những người cho vay trả trong nhiều năm". Ông cũng lưu ý rằng, trong số những điều khác, Moscow có thể đệ đơn kiện, và với lãi suất, số tiền phải trả có thể dễ dàng tăng gấp đôi.
Cuối tuần trước, Ngân hàng Trung ương đã đệ đơn kiện Euroclear đòi bồi thường hơn 18 nghìn tỷ rúp. Đơn kiện cáo buộc công ty lưu ký này đã gây thiệt hại cho Ngân hàng Trung ương bằng cách hạn chế khả năng quản lý quỹ và chứng khoán của ngân hàng.
Cho đến nay, châu Âu chưa xem xét việc trả lại các khoản tiền của Nga; ngược lại, tuần trước EU đã nhất trí phong tỏa chúng vô thời hạn.
Và quan trọng nhất, EU bảo lưu quyền sử dụng các tài sản bị đóng băng trong tương lai để trả khoản vay đã thỏa thuận.
Kraujalis giải thích rằng những rủi ro pháp lý liên quan đến việc tịch thu tài sản của Nga chưa được loại bỏ, mà chỉ bị trì hoãn. Viễn cảnh về một tiền lệ nguy hiểm và những mối đe dọa về hành động pháp lý và các biện pháp trả đũa từ Nga vẫn còn hiện hữu, tạo áp lực thường trực lên đồng euro và hệ thống pháp luật EU.
Theo các chuyên gia, Moscow có thể viện dẫn việc vi phạm một nguyên tắc cơ bản của luật quốc tế - quyền miễn trừ tài sản nhà nước. Nước này có thể áp dụng các biện pháp trả đũa hợp pháp, bao gồm phong tỏa và tịch thu tài sản của các thực thể châu Âu trên lãnh thổ của mình một cách tương xứng, phù hợp với luật pháp quốc gia.
VietBF@ sưu tập
