Ngày 8/2, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã đến thăm các vùng bị ảnh hưởng bởi trận động đất ngày 6/2 tại miền nam nước này để đánh giá thiệt hại, cũng như các nỗ lực cứu hộ và cứu trợ, trong bối cảnh số nạn nhân thiệt mạng trong động đất ở cả Thổ Nhĩ Kỳ và nước láng giềng Syria đã vượt quá 11 nghìn người.
Lực lượng cứu hộ tìm kiếm tại địa điểm của 1 tòa nhà bị hư hại sau trận động đất ở Kahramanmaras, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 8/2/2023. (Ảnh: Reuters)
Ông Erdogan đã ban bố tình trạng khẩn cấp ở 10 tỉnh và phái quân đội đến trợ giúp các địa phương bị ảnh hưởng. Hai ngày sau động đất, ông đã đến thành phố Kahramanmaras gần tâm chấn để tận mắt chứng kiến sức tàn phá do trận động đất mạnh gây ra. Đây là chuyến thăm thực địa đầu tiên của tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ tới khu vực bị tàn phá kể từ khi động đất xảy ra.
Phát biểu với các phóng viên trong tiếng còi cấp cứu liên tục vang lên sau khi đến thăm các lều tạm do Cơ quan Ứng phó thảm họa Thổ Nhĩ Kỳ (AFAD) dựng lên, ông Erdogan cho biết đã có vấn đề về đường sá, sân bay và nguồn cung nhiên liệu, nhưng cam kết mọi việc sẽ trở nên tốt hơn trong những ngày tới.
Tổng thống Erdogan thừa nhận có một số vấn đề đối với phản ứng ban đầu được cho là khá chậm chạp của chính quyền trước thảm họa động đất làm rung chuyển miền nam nước này, đồng thời cho biết các hoạt động bình thường đã được nối lại.
"Vào ngày đầu tiên, chúng tôi gặp một số vấn đề nhưng sau đó sang ngày thứ hai và hôm nay tình hình đã được kiểm soát", Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh.
Ông Erdogan cũng công bố số liệu về ca tử vong vì động đất ở nước này đã tăng lên 8.574 người. Trong khi đó, số liệu từ AFAD cho biết số người bị thương là trên 38 nghìn người.
Ông Erdogan thông tin thêm rằng chính phủ đặt mục tiêu xây dựng nhà ở cho người dân bị mất chỗ ở do động đất tại 10 tỉnh bị ảnh hưởng trong vòng 1 năm tới, đồng thời khuyến cáo người dân chỉ nên tiếp nhận thông tin chính thức từ chính quyền.
Mang sức tàn phá mạnh nhất trong nhiều thập kỷ qua, trận động đất có độ lớn 7,8 đã tàn phá các bệnh viện, sân bay và đường sá, đồng thời đánh sập hơn 6.400 tòa nhà ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Tại nước láng giềng Syria, nơi đã bị tàn phá bởi 11 năm xung đột, con số tử vong được xác nhận đã tăng lên hơn 2.500 chỉ sau 1 đêm, nâng tổng số người thiệt mạng trong trận động đất đã tàn phá cả một vùng phía nam Thổ Nhĩ Kỳ và miền bắc Syria lên con số hơn 11 nghìn người.
Tuy nhiên, số thương vong dự kiến sẽ còn tăng lên khi hàng trăm tòa nhà bị sập ở nhiều thành phố đã vùi lấp nhiều người dân vẫn còn đang ngủ khi trận động đất xảy ra vào sáng sớm ngày thứ hai.
Nhiều gia đình ở miền nam Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đã trải qua đêm thứ hai trong cái lạnh cóng khi lực lượng cứu hộ trong tình trạng quá tải vẫn nỗ lực tìm kiếm, đào bới… để giải cứu những người còn mắc kẹt ra khỏi đống đổ nát.
Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, khoảng 13,5 triệu người dân nước này đã bị ảnh hưởng trong một khu vực kéo dài khoảng 450km từ Adana ở phía tây đến Diyarbakir ở phía đông.
Ở Syria, trận động đất còn gây thương vong đến tận các địa phương ở xa tâm chấn về phía nam như Hama.
Các quan chức viện trợ bày tỏ mối quan ngại đặc biệt về tình hình ở Syria, nơi nhu cầu nhân đạo đang lớn hơn ở bất kỳ thời điểm nào kể từ khi nổ ra cuộc xung đột gây chia rẽ đất nước và làm phức tạp các nỗ lực cứu trợ.
Tại thị trấn Jandaris ở miền bắc Syria, nhân viên cứu hộ và người dân cho biết hàng chục tòa nhà đã bị sập. Đứng chung quanh đống đổ nát của tòa nhà 32 căn hộ, người thân của những người sống trong tòa nhà cho biết họ không thấy ai còn sống. Việc thiếu thiết bị hạng nặng để di chuyển các tấm bê-tông lớn đang cản trở nỗ lực cứu hộ.
Ủy ban châu Âu ngày 8/2 cho biết, Syria đã yêu cầu sự hỗ trợ từ Liên minh châu Âu (EU) để ứng phó với thảm họa.
“Sáng sớm hôm nay, chúng tôi đã nhận được yêu cầu hỗ trợ từ chính phủ Syria thông qua cơ chế bảo vệ dân sự”, Cao ủy châu Âu về ứng phó khủng hoảng Janez Lenarcic nói với các phóng viên.
Ông Lenarcic cho biết các quốc gia thành viên EU được khuyến khích đóng góp hỗ trợ theo yêu cầu.
Một quốc gia có thể yêu cầu hỗ trợ thông qua Cơ chế bảo vệ dân sự của EU khi quy mô của trường hợp khẩn cấp hoặc thảm họa vượt quá khả năng ứng phó của đất nước.
Sau khi được kích hoạt, Trung tâm Điều phối ứng phó khẩn cấp của EU sẽ điều phối các hoạt động này, với nguồn hỗ trợ tài chính do các quốc gia thành viên EU và 8 quốc gia tham gia cơ chế này cung cấp.
Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết, nước này sẽ cung cấp viện trợ nhân đạo khẩn cấp trị giá 30 triệu nhân dân tệ (4,4 triệu USD) cho Syria. Trong đó, 2 triệu USD viện trợ khẩn cấp sẽ đến dưới dạng hỗ trợ tài chính và được sử dụng để mua hàng cứu trợ khẩn cấp. Bà Mao Ninh đồng thời nói thêm rằng Trung Quốc sẽ đẩy nhanh các dự án viện trợ lương thực hiện có đối với Syria.
Trước đó, Trung Quốc đã cam kết cung cấp đợt viện trợ khẩn cấp đầu tiên trị giá 40 triệu nhân dân tệ cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Bên cạnh đó, theo đài truyền hình nhà nước CCTV, 1 đội cứu hộ do Trung Quốc cử đến đã đến sân bay Adana của Thổ Nhĩ Kỳ vào sáng sớm ngày 8/2.
CCTV cho biết thêm, đội cứu hộ gồm 82 thành viên mang theo 20 tấn vật tư, thiết bị y tế và cứu hộ khác, cùng 4 chó cứu hộ.
Nhóm này sẽ hợp tác với chính quyền địa phương, đại sứ quán Trung Quốc tại Thổ Nhĩ Kỳ, Liên hợp quốc và các cơ quan khác trong các nhiệm vụ như thiết lập 1 sở chỉ huy cứu hộ tạm thời, tìm kiếm cứu nạn và cung cấp hỗ trợ y tế.
Ngoài ra, CCTV cũng đưa tin, các đội cứu hộ dân sự với số lượng khoảng 52 người từ các tỉnh Quảng Đông, Giang Tô, Giang Tây và Chiết Giang cũng đang hướng tới các khu vực bị ảnh hưởng bởi động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ để tiến hành công tác cứu hộ.
