Theo như lời của Tổng thống Ukraine Zelensky đề nghị các nghị sĩ Mỹ nhớ tới các cuộc tấn công nhằm vào Trân Châu Cảng trong Thế chiến II và cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9 khi cân nhắc lời khẩn cầu trợ giúp của ông, sau lời phát biểu được ông Zelensky đưa ra trong bối cảnh nước Mỹ đứng trước sức ép tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có bài phát biểu trực tuyến trước Quốc hội Mỹ ngày hôm nay, 16/3, mở đầu bằng những phát ngôn ca ngợi lòng dũng cảm của người dân Ukraine, đồng thời khẳng định: Vận mệnh của Ukraine đang được định đoạt.
"Hiện nay, vận mệnh của đất nước chúng tôi đang được định đoạt. Vận mệnh của nhân dân chúng tôi, liệu người Ukraine có được tự do, liệu họ có thể bảo vệ được nền dân chủ của chính mình", ông Zelensky nói.
Ông Zelensky kêu gọi Washington "hành động thêm" trong giai đoạn mà ông gọi là "đen tối nhất" của Ukraine.
"Trong giai đoạn đen tối nhất của đất nước chúng tôi, của toàn thể châu Âu, tôi kêu gọi các bạn hành động thêm nữa", nhà lãnh đạo Ukraine cho rằng cần có thêm những gói trừng phạt mới, liên tục, hàng tuần cho tới khi Nga ngừng chiến dịch quân sự của mình.
Đề nghị lập vùng cấm bay và phương án khác
Tổng thống Ukraine đề nghị các nghị sĩ Mỹ nhớ tới các cuộc tấn công nhằm vào Trân Châu Cảng trong Thế chiến II và cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9 khi cân nhắc lời khẩn cầu trợ giúp của ông.
"Hãy nhớ về Trân Châu Cảng, về buổi sáng kinh hoàng ngày 7/12/1941 khi bầu trời của các bạn đen kịt những chiếc máy bay lao tới tấn công. Hãy nhớ về chuyện đó. Hãy nhớ về ngày 11/9, một ngày khủng khiếp năm 2001, khi kẻ xấu tìm cách biến những thành phố của các bạn, những vùng lãnh thổ độc lập thành chiến trường. Khi những người vô tội bị tấn công, bị tấn công từ trên không", ông Zelensky nhấn mạnh.
"Cũng như không ai lường trước được, các bạn đã không thể ngăn chặn được nó. Đất nước của chúng tôi ngày nào cũng trải qua chuyện này".
Ông Zelensky cũng viện dẫn phát ngôn nổi tiếng của mục sư Martin Luther King khi đề nghị được hỗ trợ quân sự: "Tôi có một ước mơ - là những từ mà ai trong số các bạn cũng biết. Ngày hôm nay, có thể nói rằng tôi có một mong mỏi, tôi cần bảo vệ vùng trời của chúng tôi. Tôi cần quyết định của các bạn, sự trợ giúp của các bạn - một điều có ý nghĩa y hệt, đem lại cảm xúc y hệt khi các bạn nghe những từ: Tôi có một ước mơ".
Nhà lãnh đạo Ukraine đồng thời nhắc lại một lần nữa đề nghị thiết lập vùng cấm bay trên không phận Ukraine, kèm với những phương án khác trong trường hợp đề xuất này không thể thực hiện được.
Theo đó, ông Zelensky hối thúc Quốc hội Mỹ cung cấp thêm vũ khí để hỗ trợ Ukraine trong bối cảnh chiến dịch quân sự của Moscow vẫn tiếp diễn. Phản ứng trước sự quan ngại của Tổng thống Mỹ Joe Biden và nhiều nghị sĩ Mỹ về khả năng xung đột leo thang nếu thiết lập vùng cấm bay, ông Zelensky đề nghị Washington viện trợ thêm máy bay và các hệ thống phòng không.
"Thiết lập vùng cấm bay phía trên không phận Ukraine để bảo vệ người dân có phải là một đòi hỏi quá lớn lao không?", ông Zelensky đặt ra câu hỏi, "Nếu đề nghị điều này là quá nhiều thì chúng tôi có một phương án khác. Các bạn biết những hệ thống phòng không mà chúng tôi cần, như 300 và các hệ thống tương tự".
"Các bạn biết tình thế phụ thuộc đến mức nào vào chiến trường, vào năng lực sử dụng máy bay. Máy bay có thể giúp Ukraine, giúp châu Âu và các bạn biết rằng những chiếc máy bay ấy tồn tại, các bạn sở hữu chúng. Nhưng chúng hiện diện trên Trái đất, chứ không phải trên bầu trời Ukraine. Chúng không bảo vệ người dân của chúng tôi".
Ông Zelensky cũng cho rằng cần có "những tổ chức mới, liên minh mới" để ngăn chặn cuộc tấn công: "Chúng tôi đề xuất thành lập một tổ chức... một liên minh gồm những nước đáng tin cậy có sức mạnh và sự tỉnh táo để ngăn chặn những cuộc xung đột ngay lập tức, cung cấp hỗ trợ cấp thiết trong 24 giờ, kể cả vũ khí nếu cần".
Kết thúc bài phát biểu trước Quốc hội Mỹ, Tổng thống Ukraine chuyển từ tiếng Ukraine sang tiếng Anh và đưa ra lời khẩn cầu tới Tổng thống Mỹ Joe Biden.
"Ngày nay, làm lãnh đạo của đất nước là chưa đủ... Làm lãnh đạo của thế giới có nghĩa là lãnh đạo của hòa bình. Hòa bình trên đất nước các bạn không chỉ phụ thuộc vào một mình bạn và nhân dân của bạn, mà còn phụ thuộc vào những người đứng bên bạn, những người có sức mạnh. Sức mạnh là sự dũng cảm và sẵn sàng chiến đấu vì mạng sống của người dân và công dân thế giới. Vì nhân quyền, vì sự tự do, vì quyền được sống một cách đường hoàng và từ giã cuộc đời khi đến lúc, chứ không phải khi một ai khác mong muốn như vậy".
Người Ukraine đang bảo vệ Ukraine, bảo vệ giá trị của châu Âu và cả thế giới, ông Zelensky khẳng định.
"Tôi thấy cuộc đời chẳng còn ý nghĩa gì nếu không thể ngăn cản chết chóc. Và đó là vấn đề mấu chốt của tôi khi lãnh đạo những con người Ukraine vĩ đại, lãnh đạo đất nước tôi. Tôi xin nói với Tổng thống Biden rằng: Ông là lãnh đạo của một đất nước, đất nước tuyệt vời của ông. Tôi mong ông sẽ là lãnh đạo thế giới. Làm lãnh đạo thế giới có nghĩa là lãnh đạo của hòa bình".
Theo ghi nhận của phóng viên CNN, trong suốt bài phát biểu của ông Zelensky, khán phòng tĩnh lặng đến mức "có thể nghe được tiếng ghim rơi", một số người dùng điện thoại để ghi hình và âm thanh của video không lớn. Phóng viên CNN nhận xét: "Không quá hùng hồn nhưng mềm mỏng và cảm xúc".