Theo như kể từ khi quân đội Myanmar lên nắm chính quyền vào tháng 2, các cuộc biểu tình đã tràn khắp đất nước - và phụ nữ đã đóng một vai trò nổi bật trong phong trào kháng chiến, khiến các phụ nữ ở nước này lại bị tra tấn, quấy rối tình dục và đe dọa cưỡng hiếp khi bị giam giữ.
Năm phụ nữ bị giam giữ vì phản đối cuộc đảo chính quân sự ở nước này hồi đầu năm nay nói rằng họ đã bị ngược đãi và tra tấn trong hệ thống nhà tù sau khi bị bắt.
Tên của họ đã được thay đổi trong bài sau đây để bảo vệ sự an toàn của họ.
Cảnh báo: phần này chứa các mô tả đáng lo ngại về lạm dụng.
Kể từ khi quân đội Myanmar nắm chính quyền vào tháng 2, các cuộc biểu tình đã tràn khắp đất nước - và phụ nữ đã đóng một vai trò nổi bật trong phong trào kháng chiến.
Các nhóm nhân quyền nói rằng mặc dù quân đội ở Myanmar trước đây đã sử dụng các thủ đoạn mất tích, bắt giữ con tin và tra tấn, nhưng bạo lực đã trở nên lan rộng hơn kể từ sau cuộc đảo chính.
Tính đến ngày 8 tháng 12, 1.318 thường dân đã thiệt mạng trong các cuộc đàn áp của quân đội đối với phong trào ủng hộ dân chủ, trong đó có 93 phụ nữ, theo tổ chức nhân quyền phi lợi nhuận Hiệp hội Hỗ trợ Tù nhân Chính trị (AAPP).
Ít nhất tám trong số những phụ nữ đó đã chết khi bị giam giữ, bốn người trong số họ bị tra tấn đến chết trong một trung tâm thẩm vấn.
Tổng cộng hơn 10.200 người đã bị giam giữ, trong đó có hơn 2.000 phụ nữ.
Nhà hoạt động dân chủ Ein Soe May đã bị bỏ tù gần sáu tháng - 10 ngày đầu tiên là tại một trong những trung tâm thẩm vấn khét tiếng của Myanmar, nơi cô cáo buộc mình đã bị tra tấn và làm nhục.
Soe May nói với BBC rằng vào một buổi sáng, khi đang làm biểu ngữ cho một cuộc biểu tình, cô đã bị bắt và bị nhốt vào thùng sau của một chiếc xe tải.
Những kẻ bắt giữ cô đã chất vấn cô, và với mỗi câu trả lời mà họ không thích, họ đánh cô bằng một cây gậy tre.
Soe May cho biết cô cũng nhiều lần bị ép cung cấp thông tin chi tiết về đời sống tình dục của mình.
Một người thẩm vấn đe dọa: "Các người có biết chúng tôi làm gì với những người phụ nữ ở đây không? Chúng tôi hãm hiếp và giết họ."
Sau đó cô bị tấn công tình dục trong khi bị bịt mắt. "Họ kéo chiếc áo mà tôi đang mặc xuống, họ chạm vào tôi, để lộ cơ thể của tôi", cô nói.
Theo Manny Maung, nhà nghiên cứu Myanmar tại Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW), các trung tâm thẩm vấn "có thể là bất cứ thứ gì từ các khu tạm giữ, một căn phòng trong doanh trại quân đội hoặc thậm chí là một tòa nhà công cộng bỏ hoang".
Điều này đã được chứng thực bởi một luật sư ở Myanmar, người đã nói chuyện với BBC, nhưng yêu cầu giấu tên vì sự an toàn của chính cô ấy. Cô cho biết cô đại diện cho một số người bị giam giữ, những người cũng đã báo cáo bị tra tấn và tấn công tình dục trong các cuộc thẩm vấn.
"Một trong những khách hàng của tôi đã bị nhận dạng nhầm nhưng vẫn bị bắt. Khi cô ấy giải thích rằng cô ấy không phải là người mà chính quyền buộc tội, cô ấy đã bị tra tấn bằng một thanh sắt cán liên tục trên ống chân cho đến khi bất tỉnh", luật sư nói.
Nhà tù Insein
Người phụ nữ sau đó "bị đưa đến một trung tâm thẩm vấn khác, nơi cô nói rằng một nam bảo vệ đã nói với cô rằng nếu cô ngủ với anh ta, anh ta sẽ thả cô ta ra", cô nói thêm.
Tuy không thể xác minh lời của Soe May, BBC đã nói chuyện với các nữ tù nhân khác, những người cũng cho biết họ đã bị tra tấn và tấn công tình dục trong các trung tâm thẩm vấn.
"Họ buộc tôi phải giơ ba ngón tay chào [biểu tượng của sự phản kháng ở Myanmar] trong hơn một giờ đồng hồ và một lính canh vuốt tóc để đe dọa tôi", một người bị giam giữ nói.
Một phụ nữ khác, người bị đưa đến trung tâm thẩm vấn ở thị trấn Shwe Pyi Thar, cho biết:
"Họ kéo các cô gái ra khỏi phòng. Một số cô gái quay lại với một số nút trên quần áo của họ bị cởi."
Hình ảnh trước và sau của một phụ nữ bị giam giữ, lộ khuôn mặt bị đánh đập dã man
BBC đưa lời khai của Soe May cho Thứ trưởng Bộ Thông tin Myanmar, Thiếu tướng Zaw Min Tun, người phủ nhận và bác bỏ đó là "tin giả".
Đầu năm nay, quân đội đã phát đi hình ảnh một nữ tù nhân. Khuôn mặt của cô ấy đã bị đánh đến mức cô ấy không thể nhận ra. Hình ảnh lan truyền mạnh mẽ.
Cô ấy vẫn đang ở trong tù, đối mặt với cáo buộc về vũ khí.
BBC hỏi Thiếu tướng Zaw Min Tun tại sao quân đội không giấu các vết thương.
Kiểu chào bằng ba ngón tay nổi lên như một biểu tượng chống đối chính quyền quân sự
Ông nói: "Điều đó có thể xảy ra khi các vụ bắt giữ được thực hiện. Họ cố gắng trốn thoát và chúng tôi phải bắt họ."
Nhà nghiên cứu Manny Maung của HRW nói với BBC rằng thường trong các nhà tù, khoảng 500 phụ nữ sẽ bị nhồi nhét trong những căn phòng chỉ đủ lớn cho tối đa 100 người bị giam giữ. Họ sẽ phải thay phiên nhau đi ngủ, vì họ không thể nằm xuống cùng một lúc.
Người phụ nữ bị đưa đến trung tâm thẩm vấn Shwe Pyi Thar cũng từng trải qua điều này trong tù.
Bà nói: "Những phụ nữ vừa đến từ trung tâm thẩm vấn có vết thương chưa lành, trong khi một số đang hành kinh và chỉ được phép tắm sau bảy ngày bị giam giữ.
Soe May đã được thả trong một lệnh ân xá cho hơn 5.000 tù nhân vào tháng 10.
Cô nói: "Tôi hiểu rằng luôn có khả năng tôi có thể bị bắt lại và tôi có thể chết, nhưng tôi muốn làm điều gì đó cho đất nước của mình."
"Mặc dù tôi không cảm thấy an toàn, nhưng tôi muốn tiếp tục là một phần của phong trào này."
