Luật chống trừng phạt sẽ cung cấp cơ sở pháp lý cho Trung Quốc để phản ứng trước các đòn cấm vận nước ngoài. Người đang có thị thực cũng có thể bị trục xuất.
Trung Quốc thông qua luật chống trừng phạt
Ngày 10/6, Trung Quốc đã thông qua luật chống trừng phạt, tạo cơ sở pháp lý cho các quyết định trả đũa nhằm vào những cá nhân và gia đình của họ cùng những tổ chức liên quan tới động thái áp cấm vận nước ngoài đối với Trung Quốc.
Luật được thông qua tại phiên bế mạc của Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc Trung Quốc (NPCSC) và có hiệu lực cùng ngày.
Tam Yiu-chung, đại biểu của Hong Kong tại NPCSC, cho biết: Theo luật mới, Quốc vụ viện Trung Quốc và các cơ quan của mình sẽ chịu trách nhiệm điều phối các biện pháp trừng phạt trả đũa.
"Những biện pháp này có thể áp dụng đối với các tổ chức và cá nhân, cũng như mở rộng tới cả vợ/chồng, thân nhân của các cá nhân đó, cũng như các cơ quan mà họ trực thuộc", ông Tam nói.
Đại biểu của Hong Kong tại NPCSC cũng tiết lộ, theo Điều 6 của luật mới, các biện pháp trả đũa của Bắc Kinh có thể bao gồm quyết định từ chối cấp thị thực hoặc nhập cảnh vào Trung Quốc. Đối với những người đang có thị thực, giới chức Trung Quốc có thể tuyên bố giấy tờ không có hiệu lực và trục xuất họ.
Tài sản của các cá nhân nêu trên có thể bị đóng băng hoặc thu giữ, và các cơ quan có thể bị hạn chế tiến hành giao dịch với những cá nhân/tổ chức trong diện áp dụng.
Luật chống trừng phạt của Trung Quốc cũng quy định cụ thể rằng: Trong nước, không ai được giúp các nước khác tiến hành những biện pháp chống Trung Quốc, mà thay vào đó, phải giúp chính quyền Trung Quốc thực thi các biện pháp trả đũa.
Những cá nhân và tổ chức bị ảnh hưởng bởi cấm vận có thể khiếu nại lên tòa án Trung Quốc đại lục.
Theo truyền thông Trung Quốc, động thái này nhằm cung cấp cơ sở pháp lý cho Trung Quốc để phản ứng trước các đòn cấm vận nước ngoài. Trung Quốc đã áp cấm vận trả đũa sau khi bị Mỹ, EU, Anh, Canada trừng phạt vì các vấn đề liên quan tới Hong Kong và Tân Cương.
Chủ tịch Nhân đại Trung Quốc Lật Chiến Thư trao đổi với các nhà lập pháp Trung Quốc. Ảnh: Xinhua
Sau khi luật mới được thông qua, Chủ tịch Nhân đại Trung Quốc Lật Chiến Thư tuyên bố: "Trung Quốc sẽ không từ bỏ lợi ích hợp pháp của mình. Và sẽ không ai ảo tưởng về chuyện để Trung Quốc ngậm trái đắng, thứ trái đắng làm tổn hại tới lợi ích của chính chúng ta".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nhấn mạnh: Quyết định thông qua luật mới cho thấy quyết tâm bảo vệ chủ quyền, cũng như lợi ích cốt lõi của Trung Quốc và sẽ không ảnh hưởng tới quan hệ của Bắc Kinh với các nước khác.
SCMP nhận định, luật mới là công cụ mạnh nhất tính đến hiện tại của Trung Quốc để phản ứng trước cấm vận nước ngoài, sau khi Bộ Thương mại Trung Quốc ban hành "chế độ chặn" hồi tháng 1, đề nghị các công ty Trung Quốc báo cáo những động thái hạn chế của nước ngoài đối với hoạt động kinh tế, thương mại.
Tuy nhiên, theo ông Tam, hiện chưa rõ liệu luật mới có áp dụng cho Hong Kong và Macau thông qua cơ quan lập pháp địa phương hay không.
Nguyên nhân là vì "thất vọng" với Biden?
Trung Quốc đã tăng tốc kế hoạch thông qua dự luật chống cấm vận sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden làm tiêu tan hy vọng của Bắc Kinh về khả năng Mỹ áp dụng lập trường chính sách mềm mỏng hơn đối với mình, SCMP dẫn nguồn thạo tin nhận định.
Theo nguồn tin của SCMP, các cuộc thảo luận về luật đã bắt đầu từ năm ngoái, trong giai đoạn cầm quyền của ông Donald Trump nhưng Trung Quốc vẫn tìm kiếm dấu hiệu Washington áp dụng một định hướng khác dưới chính phủ mới.
"Ý tưởng được đề xuất vào năm ngoái và công tác xây dựng luật chống cấm vận đã bắt đầu, nhưng mức độ tiến triển không nhanh bởi Trung Quốc đã đặt niềm tin vào Joe Biden", một cố vấn giấu tên của chính phủ Trung Quốc tiết lộ.
Học giả cố vấn cho chính phủ Trung Quốc về quan hệ quốc tế cho biết, Trung Quốc đã chờ xem liệu quan hệ giữa hai bên có khởi động lại sau giai đoạn căng thẳng dưới thời ông Trump hay không. Thế nhưng căng thẳng vẫn ở mức cao. Canada, Anh và EU còn theo bước Washington áp cấm vận lên Trung Quốc.
Bản thân ông Biden cũng ký một mệnh lệnh hành pháp cấm người Mỹ đầu tư vào các công ty Trung Quốc được cho là có liên quan tới các lĩnh vực công nghệ do thám và quân sự. Thượng viện Mỹ thì thông qua bộ luật cho phép áp cấm vận mới đối với các quan chức Trung Quốc liên quan tới tấn công mạng, đánh cắp tài sản trí tuệ và vi phạm nhân quyền.
"Hiện nay cảm nhận tương đối là thất vọng. Cấm vận và hạn chế vẫn được áp đặt và Trung Quốc ngày càng khó tự vệ hơn", nguồn tin của SCMP nói.
Tian Feilong, phó giáo sư tại Đại học Beihang cho biết Trung Quốc đã đợi xem hướng đi của ông Biden như thế nào.
"Lãnh đạo trung ương đã cân nhắc từ năm ngoái và cộng đồng học thuật cũng đưa ra đề xuất. Cơ quan lập pháp đã tiến hành nghiên cứu. Thời điểm (áp luật) chỉ dựa vào chính sách Trung Quốc của Biden", ông Tian phân tích.
Shi Yinhong, giáo sư quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc cho biết: "Trung Quốc cảm thấy cấm vận trả đũa ở mức độ chính sách là chưa đủ. Trung Quốc cần thông qua luật".
"Hiện tại không hề có dấu hiệu cho thấy cả hai bên có bất cứ bước đi nào để xoa dịu căng thẳng nghiêm trọng. Có thể dự đoán là: Tình trạng đối chọi giữa cấm vận và chống cấm vận, đối đầu giữa Trung Quốc và phương Tây sẽ tăng tiến và trở nên căng thẳng hơn", ông Shi nói.
Nhiều hiệp hội kinh doanh nước ngoài đã bày tỏ lo ngại về tình trạng chính trị hóa không gian kinh doanh và đề nghị tăng cường minh bạch về luật.
VietBF @ Sưu tầm
