‘Đại gia mất tích’, cựu đại biểu Quốc Hội Đặng Thị Hoàng Yến, đang sống ở Houston, nay có tên mới là Maya Dangelas đâm đơn kiên cựu Thủ Tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng ra tòa quốc tế, bởi lá đơn duy nhất của cựu đại biểu Quốc Hội Đặng Thị Hoàng Yến nằm trong một vụ kiện mang tính quốc tế đến ông Nguyễn Tấn Dũng.
Bà Đặng Thị Hoàng Yến. (Hình: commons.wikimedia.or g)
Văn bản do văn phòng Luật Sư Charles H. Camp, P.C ở Houston, tiểu bang Texas đưa ra, thay thế cho thông cáo báo chí, ghi rõ đây là vụ kiện giữa nguyên đơn là Dr. Maya Dangelas, tiến hành thủ tục tố tụng trọng tài (Arbitration) khởi kiện chống lại (Against) cựu Thủ Tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng.
Điều thú vị, trong văn bản của văn phòng Luật Sư Charles H. Camp cho biết, Dr. Maya Dangelas cũng chính là bà Đặng Thị Hoàng Yến, nguyên đại biểu Quốc Hội CSVN khóa 13, người được truyền thông tại Việt Nam mô tả là “đại gia mất tích.”
Cũng theo thông báo này, bà Yến, chủ tịch Công Ty Cổ Phần Năng Lượng Tân Tạo, khởi kiện chống lại ông Nguyễn Tấn Dũng, vì khiến công ty của bà bà thiệt hại $2.5 tỷ về lợi nhuận và đầu tư trong thời gian ông Dũng còn tại vị.
“Công ty của tôi lẽ ra thu hàng tỷ Mỹ kim từ dự án nhiệt điện Kiên Lương. Số tiền này là cơ hội của việc làm và giáo dục cho người nghèo ở Việt Nam và Hoa Kỳ. Đối với tôi, thủ tục tố tụng trọng tài này không chỉ là một câu chuyện pháp lý, mà nó là ý nghĩa của cuộc đời tôi.” Theo lời bà Yến được văn phòng Luật Sư Charles H. Camp trích dẫn trong bản thông báo.
Khơi lại chuyện xưa
Theo thông báo của Trọng Tài (Notice of Arbitration), khi còn làm thủ tướng, vào ngày 15 Tháng Bảy, 2007, ông Nguyễn Tấn Dũng đồng ý thực hiện một dự án đầu tư cho khu công nghiệp, nhà máy điện và cảng biển nước sâu ở Quận Kiên Lương với Công Ty Cổ Phần Đầu Tư Công Nghiệp Tân Tạo (ITA).
Chín năm sau khi hợp đồng trên được thực hiện, ông Nguyễn Tấn Dũng ra quyết định dỡ bỏ dự án. Hành động này vi phạm trực tiếp đến quyền hạn và các thỏa thuận giữa ITA và chính phủ Việt Nam.
Ông Nguyễn Tấn Dũng khi đương chức thủ tướng CSVN trong chuyến thăm Đức, năm 2014. (Hình: Getty Images)
Sự kiện này, truyền thông trong nước từng loan tin.
Năm 2016, trang báo mạng “Bất Động Sản” tại Việt Nam ghi nhận: “Nhiệt điện Kiên Lương là một trong những dự án quy mô lớn nhất của ITA thuộc Tập Đoàn Tân Tạo, do bà Đặng Thị Hoàng Yến làm chủ tịch. Dự án có quy mô 4,400-5,200 MW, vốn đầu tư gần $7 tỷ.”
“Được chính phủ phê duyệt vào Tháng Giêng, 2008, dự án Nhiệt điện Kiên Lương dự kiến khởi công cuối năm 2009 và đến 2013 đi vào hoạt động.
Đến năm 2018, trên tờ Sputnik Việt Nam đăng một bài viết tên: “Bế tắc dự án nhiệt điện tỷ đô: Do quyết định của nguyên Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng?”
Trong đó, ghi rõ: “Ngay sau khi ký biên bản ghi nhớ phát triển dự án, trong lúc Công Ty Cổ Phần Năng Lượng Tân Tạo đang tích cực triển khai dự án thì ngày 29 Tháng Mười Hai, 2016, nguyên Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng đã bất ngờ quyết định rà soát loại bỏ dự án nhiệt điện Kiên Lương 1 khỏi quy hoạch điện VII.”
Cũng theo Sputnik Việt Nam, “khi ngừng dự án Kiên Lương 1, tập đoàn Tân Tạo đã chịu rất nhiều sức ép từ đối tác là các nhà đầu tư nước ngoài.”
Theo TEC, chính quyết định loại bỏ dự án Kiên Lương 1 ra khỏi quy hoạch điện VII điều chỉnh là nguyên nhân chính dẫn đến việc dự án không thể triển khai được.
Văn phòng Luật Sư Tony Buzbee, một trong 4 đại diện pháp lý của bà Đặng Thị Hoàng Yến cho biết: “Hồ sơ khởi kiện này nhằm yêu cầu cựu Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng chịu trách nhiệm về hành động của mình ở phương diện bộ máy chính quyền (cũ) và cả cá nhân của ông ta, gây ra việc thân chủ của tôi mất các khoản tiền đầu tư và lợi nhuận.”
Trong thông báo của văn phòng Luật Sư Charles H. Camp cho biết, theo quy định của Ủy Ban Luật Thương Mại Quốc Tế của Liên Hiệp Quốc (United Nations Commission on International Trade Law – UNCITRAL) thì phương thức trọng tài sẽ được áp dụng cho tranh chấp này. Nơi trọng tài giải quyết được đề nghị là Paris, bởi vì nơi đây được thế giới nhìn nhận là một địa điểm hàng đầu về trọng tài quốc tế.
Nguyễn Tấn Dũng sẽ xuất hiện ở Paris?
Điều đó cũng chính là câu trả lời mà bà Amanda Orr, phát ngôn nhân của nhóm luật sư đại diện pháp lý cho bà Đặng Thị Hoàng Yến cho nhật báo Người Việt biết.
“Paris đã được đề xuất là nơi diễn ra tòa trọng tài vì nó được công nhận trên toàn thế giới với vai trò nổi bật và hàng đầu về trọng tài quốc tế. Nó cũng được công nhận là một cơ quan tài phán thân thiện với trọng tài, nơi các tòa án hỗ trợ trọng tài trong suốt quá trình tố tụng và cả khi phán quyết được đưa ra. Tòa Trọng Tài Paris là nơi trung lập cho các bên, giữa nguyên đơn mang quốc tịch Hoa Kỳ và bị đơn mang quốc tịch Việt Nam nhằm giải quyết tranh chấp hiện tại.”
Dự án nhiệt điện Kiên Lương. (Hình: cafef.vn)
Vụ kiện này, vô hình trung làm cho mọi người nhớ đến vụ án vua “chả giò” Trịnh Vĩnh Bình, Việt kiều Hà Lan đã thắng kiện chính phủ Việt Nam trong vụ kiện ‘thế kỷ’ đòi bồi thường $1.25 tỷ vào Tháng Tư vừa qua.
Nơi diễn ra vụ kiện cũng chính là Tòa Trọng Tài Quốc Tế ở Paris, Pháp.
Thế nhưng, bị đơn trong vụ kiện của “vua chả giò” là chính phủ Việt Nam và phiên tòa có đại diện hợp pháp của các lãnh đạo CSVN.
Lần này, bà Đặng Thị Hoàng Yến kiện cựu Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng, người mà theo nhiều nguồn tin “biết chuyện” cho biết là đang bị “giam lỏng tại gia.”
Như vậy ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ hiện diện tại phiên tòa bằng cách nào?
Phát ngôn nhân của nhóm luật sư đại diện pháp lý cho bà Đặng Thị Hoàng Yến trả lời nhật báo Người Việt: “Ông ta (Nguyễn Tấn Dũng) có thể lựa chọn xuất hiện hoặc không tại phiên tòa, nhưng cho dù có hay không, vụ kiện vẫn diễn ra.”
Một vấn đề pháp lý khác của vụ này cũng đáng được lưu ý. Đó là, năm 2017, tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Kiên Giang, Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc chính là người đã chỉ đạo: “Thủ tướng đồng ý với kiến nghị của UBND tỉnh Kiên Giang thu hồi chủ trương đầu tư dự án nhiệt điện Kiên Lương 1 của Tân Tạo.”
Lý do được đưa ra là “Dự án để quá lâu mà không làm thì thu hồi, bất cứ nhà đầu tư nào cũng vậy.”
Như vậy, thủ tục tố tụng trọng tài mà bà Đặng Thị Hoàng Yến khởi kiện chống lại cá nhân cựu Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng, liệu có đúng luật tố tụng?
Điều này được bà Amanda Orr cho biết: “Tùy thuộc vào việc ông Nguyễn Tấn Dũng có quyết định cho luật sư bào chữa của ông triệu tập đương kim thủ tướng [Nguyễn Xuân Phúc] hoặc hệ thống chính quyền hiện tại của đương kim thủ tướng, hay không.”
Một sự kiện như “đại gia mất tích” Đặng Thị Hoàng Yến khởi kiện cựu Thủ Tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng không thể không gây bàn tán trong dư luận.
Cộng đồng mạng cũng không bỏ lỡ dịp để “khơi” lên những tình tiết “nóng bỏng.” Chẳng hạn như mối liên hệ “đặc biệt” giữa bà Đặng Thị Hoàng Yến và cựu Chủ Tịch Nước CSVN Trương Tấn Sang.
Một luật sư giấu tên, cư ngụ ở Houston, Texas cho biết theo ông, đây là trò “con kiến kiện củ khoai.”
“Bởi lẽ ở chế độ CSVN, cương vị thủ tướng có thể nói là bất khả xâm phạm. Thêm vào đó, ai cũng biết bà Yến là phe Trương Tấn Sang. Trong nước, Nguyễn Tấn Dũng đang thất thế, cho đó Trương Tấn Sang chỉ có thể liên minh với Nguyễn Phú Trọng để phụ hồi lại điều gì đó.” (Cát Linh)
