Công tố tòa quốc tế xin trát bắt cha con Gadhafi

TRIPOLI, Libya (CSM) - Trưởng công tố Tòa Án Hình Sự Quốc Tế, ICC, hôm Thứ Hai yêu cầu tòa cấp trát bắt giữ nhà lãnh đạo độc tài Muammar Gadhafi, con trai thứ và người em cột chèo, vì họ cùng chịu trách nhiệm “những cuộc tấn công toàn diện và có hệ thống,” khiến hằng ngàn thường dân Libya vô tội bị thiệt mạng, theo tin của báo Christian Science Monitor.

Một quân sĩ nổi dậy đi cạnh bức biếm họa ví lãnh tụ độc tài Gadhafi như Hitler, ở Benghazi, Libya hôm Thứ Hai. (Hình: AP/Rodrigo Abd)

Luis Moreno-Ocampo mà văn phòng ông ở The Hague, Hòa Lan, công bố tập hồ sơ dày 74 trang, nêu chi tiết những sai phạm của chế độ trong vụ nổi dậy của dân chúng bắt đầu từ ba tháng nay. Ông Luis nói chứng cớ cho thấy ông Gadhafi là người đích thân ra lệnh mở những cuộc tấn công vào người dân Libya không có vũ khí.

Văn phòng công tố còn “thu thập tài liệu cho thấy ba người họp bàn kế hoạch với nhau như thế nào, đồng thời chỉ đạo các cuộc hành quân,” qua những hành động như nổ súng bắn người biểu tình không võ trang, kể cả săn lùng, giam cầm và tra tấn những người tình nghi chống đối.

Dựa vào những tài liệu này cùng các điều tra khác, Tòa Án Quốc Tế trong tuần tới sẽ quyết định xem có nên cấp trát quốc tế để bắt giữ ba người có “trách nhiệm nhiều nhất” về cái chết của thường dân hay không.

Công tố viện còn tiếp tục điều tra những cáo buộc về hiếp dâm cùng các tội ác chiến tranh khác của họ.

Một khi trát được tòa cấp, ông Gadhafi sẽ khó có cơ hội xin sống tị nạn lưu vong ở một nước khác.

BBC News miêu tả Saif al-Islam, 38 tuổi, con thứ trong 9 người con của ông Gadhafi, là người có nhiều thế lực nhất trong đấu trường chính trị ở Libya, hơn hẳn mọi anh chị em trong gia đình.

Người cao ráo, có học thức và nói lưu loát tiếng Anh, Saif từng một thời được Tây phương xem như khuôn mặt có đầu óc cải cách dưới chế độ Gadhafi. Saif tốt nghiệp MBA ở trường Ðại Học Vienna năm 2008, và lấy tiến sĩ tại trường dạy về kinh tế ở Anh, London School of Economics (LSE).

Ông ta còn điều hành hai tổ chức Gadhafi International Charity và Development Foundation, đồng thời được nhiều người xem như có triển vọng thừa kế vai trò lãnh đạo của ông Gadhafi. Ðiều này ông Saif phủ nhận.

Ông Saif sở hữu một biệt thự ở London và có liên hệ với nhiều tai mắt chính trị ở Anh, kể cả hoàng gia. Ông ta từng gặp Quận Công Xứ York nhiều lần và nghe nói đã từng viếng thăm hai lâu đài Buckingham Palace và Windsor Castle.

Sau vụ biến động ở Libya, dây liên hệ của ông Saif với Anh Quốc bắt đầu bị xem xét lại chi li. Viện trưởng LSE, Howard Davies từ chức sau khi bị chỉ trích nhận tiền hiến tặng từ cơ sở (foundation) do ông Saif thành lập. Trường đại học này cũng bị điều tra về tính xác thực của luận án tiến sĩ của ông Saif al-Islam do trường này cấp.

Ngay sau khi vụ nổi dậy mới bùng lên, ông Saif đã miêu tả quân chống đối ở Benghazi là “lũ say và là quân vô lại.”

Chuẩn Tướng Abdullah al-Sanussi, người lấy em vợ của ông Gadhafi và cũng đứng đầu cơ quan tình báo Libya, là một trong những cố vấn tin cậy nhất của ông Gadhafi.

Ông này từng bị tố cáo vi phạm nhân quyền trong quá khứ, gồm vụ thảm sát hơn 1,000 phạm nhân tại nhà tù Abu Salim ở Tripoli năm 1996.

Sanussi không thể du hành ra nước ngoài sau khi bị Pháp xử khiếm diện vai trò đánh bom một phi cơ chở khách UTA của Pháp năm 1998. Phi cơ nổ tung trên không phận nước Niger, làm chết 170 người.

Ông này có tên trong danh sách đen các giới chức cao cấp Libya bị Bộ Ngân Khố Hoa Kỳ ra lệnh phong tỏa, nếu khám phá thấy trong phạm vi tài phán của Mỹ.

Từ khi cuộc nổi dậy bắt đầu, Chuẩn Tướng Sanussi bị tố ra lệnh tàn sát những người chống đối, đồng thời tuyển mộ lính đánh thuê ngoại quốc để bảo vệ cho chế độ Gadhafi. (TP)

Theo NV