Áp lực của Tổng thống Mỹ Trump khiến Ukraine chỉ còn những lựa chọn tồi

[Cupcake01]

Đó là tình thế khó khăn mà nhà lãnh đạo Ukraine phải đối mặt khi ông tới Washington để đối thoại với tổng thống Mỹ ngày 18/8. Sau cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska mà không đạt được thỏa thuận ngừng bắn, ông Trump không để cho ông Zelensky nhiều dư địa để xoay xở.

Chuyến đi gợi lại cuộc gặp tại Nhà Trắng hồi tháng 2, nơi xảy ra cuộc cãi vã gay gắt giữa ông Zelensky với ông Trump và Phó Tổng thống JD Vance, dẫn đến việc Mỹ ngừng hỗ trợ quân sự. Lần này, một nhóm các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ cùng đi với ông Zelensky đến Washington, nhưng chưa biết sự hậu thuẫn này có thay đổi được điều gì không.

Chuyến đi của họ chắc chắn nhằm tìm kiếm sự rõ ràng từ ông Trump về những đảm bảo an ninh mà Mỹ sẵn sàng cung cấp cho Ukraine. Một số lãnh đạo trong nhóm có quan hệ cá nhân gần gũi với ông Trump, bao gồm Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte và Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb.

Không chỉ muốn giữ chân ông Trump, ông Zelensky còn muốn hiểu rõ về những yêu cầu mà nhà lãnh đạo Nga đưa ra tại cuộc gặp ông Trump, ấn định thời điểm cho một cuộc gặp ba bên và thúc đẩy Mỹ hướng tới các lệnh trừng phạt Nga cứng rắn hơn, Bloomberg dẫn nguồn tin nắm được tình hình cho biết.

Sau cuộc gặp tại Alaska ngày 15/8, ông Trump có vẻ đang đứng về phía Nga khi từ bỏ yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức như một tiền đề để tiến tới đàm phán. Thay vào đó, ông Trump cho biết sẽ thúc giục ông Zelensky nhanh chóng tiến tới một kế hoạch hòa bình.

"Tổng thống Putin có rất nhiều yêu cầu. Sẽ mất thời gian để xem xét tất cả, không thể làm điều này dưới áp lực của vũ khí", ông Zelensky phát biểu tại cuộc họp báo chung với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ngày 17/8 tại Brussels. Ông cho rằng cần phải có một lệnh ngừng bắn để "nhanh chóng đạt được thỏa thuận cuối cùng".

Một điều rủi ro với Kiev là Tổng thống Mỹ thể hiện cởi mở với yêu cầu của ông Putin về việc Ukraine phải từ bỏ những vùng đất rộng lớn ở miền đông đất nước, nơi quân đội Nga và lực lượng ủng hộ Nga nỗ lực giành kiểm soát kể từ năm 2014.

Sau khi gặp ông Putin, ông Trump nói với các nhà lãnh đạo châu Âu, rằng Mỹ có thể đóng góp vào bất kỳ đảm bảo an ninh nào và Nga sẵn sàng chấp nhận điều đó. Tuy nhiên, chưa rõ lãnh đạo Nga và Mỹ đã bàn bạc về kiểu đảm bảo an ninh nào và Mỹ sẵn sàng chấp nhận điều gì.

"Chúng tôi đã đạt được thỏa thuận rằng Mỹ và các quốc gia khác có thể áp dụng ngôn ngữ tương tự Điều 5 cho Ukraine", Đặc phái viên tổng thống Mỹ Steve Witkoff cho biết trong cuộc phỏng vấn với CNN ngày 17/8. Điều 5 trong Hiến chương NATO quy định về trách nhiệm phòng thủ tập thể.

Nhiều lo ngại

Ông Trump cũng đang chịu áp lực. Ông từng hứa rằng sau khi nhậm chức, ông sẽ nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột đã bước sang năm thứ tư.

Việc ông Zelensky từ chối nhượng lãnh thổ là quan điểm được đa số người dân Ukraine đồng tình. Tuy nhiên, mức độ ủng hộ đã giảm bớt khi tình hình chiến trường diễn biến ngày càng bất lợi với Kiev.

Ông Zelensky cũng đang chịu sức ép trong nước. Vào cuối tháng 7 vừa qua, ông phải đối mặt với cuộc khủng hoảng chính trị đầu tiên kể từ khi cuộc xung đột nổ ra, khi hàng ngàn người xuống đường phản đối việc ông thay đổi các thể chế chống tham nhũng. Cuối cùng, ông Zelensky chấp nhận nhượng bộ và khôi phục quyền độc lập của các cơ quan chuyên điều tra quan chức cấp cao.

Trong khi đó, người châu Âu lo ngại rằng, trao cho Nga những điều khoản có lợi sẽ khiến Mátxcơva hành động quyết liệt hơn với châu lục.

Với việc cùng ông Zelensky đến gặp ông Trump tại Nhà Trắng, các lãnh đạo châu Âu muốn thể hiện sự ủng hộ dành cho nhà lãnh đạo Ukraine khi ông đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ phía Mỹ.

Ngoài Chủ tịch Ủy ban châu Âu von der Leyen, Tổng thư ký NATO và Tổng thống Phần Lan, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Ý Giorgia Meloni cũng sẽ tham gia cuộc gặp tại Nhà Trắng.

Tổng thống Macron cho rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần duy trì sức mạnh quân sự của Ukraine, sự tham gia của châu Âu và hỗ trợ của Mỹ, bao gồm hoạt động huấn luyện và hậu cần.

"Một số quốc gia đã sẵn sàng làm điều đó. Chúng tôi sẽ trình bày điều này và hỏi Mỹ xem họ sẵn sàng tham gia lực lượng này đến mức nào”, ông Macron nói với các phóng viên ngày 17/8.


VietBF@ Sưu tập