Theo như sau khi chính quyền Washington mới đây đă thực hiện các cuộc không kích chưa từng có nhằm vào ba cơ sở hạt nhân của Iran trong đêm thứ Bảy sang Chủ nhật 22/06 vừa qua, khiến Iran lên tiếng đe dọa Hoa Kỳ sẽ gánh chịu «hậu quả nặng nề», đồng thời cảnh báo khả năng «mở rộng chiến tranh» tại Trung Đông sau các cuộc oanh tạc vào cơ sở hạt nhân.
Lănh tụ tối cao Iran, giáo chủ Ali Khamenei phát biểu trên truyền h́nh ngày 18/06/2025. via REUTERS - Wana News Agency
Hăng tin AFP trích dẫn phát ngôn viên quân đội Iran, Ebrahim Zolfaghari, tuyên bố hành động của Mỹ đă "mở rộng phạm vi mục tiêu hợp pháp của các lực lượng vũ trang Iran" và có thể dẫn đến "sự mở rộng của chiến tranh trong khu vực". Trước đó Akbar Velayati, cố vấn cấp cao của Lănh tụ tối cao Ali Khamenei, tuyên bố Hoa Kỳ "không c̣n chỗ đứng ở Trung Đông" và dọa sẽ tấn công các căn cứ quân sự Mỹ trong khu vực.
Tehran cảnh báo khả năng trả đũa, không chỉ nhắm vào Israel mà c̣n nhắm vào lực lượng Mỹ tại khu vực.
Hiện nay quân đội Mỹ có hơn 40.000 binh sĩ được triển khai tại ít nhất 19 địa điểm trên khắp Trung Đông, phần lớn được tăng cường từ sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel hôm 7/10. Theo Teheran, toàn bộ các căn cứ và binh sĩ này có thể trở thành mục tiêu cho một cuộc tấn công đáp trả sắp tới. T́nh h́nh tiếp tục đẩy khu vực vào nguy cơ xung đột lan rộng nghiêm trọng.
Trong khi đó, quân đội Israel xác nhận đă tấn công một số cơ sở hạ tầng quân sự tại Kermanshah, phía tây Iran, vào sáng nay, đánh dấu ngày thứ 11 của cuộc xung đột trực tiếp giữa hai quốc gia.
Hôm nay, quân đội Nhà nước Do Thái c̣n đă thực hiện một cuộc tấn công với quy mô chưa từng có nhắm vào các mục tiêu ở Teheran, trong đó có trụ sở an ninh nội bộ của Lực lượng Vệ binh Cách mạng và trụ sở của Basij (lực lượng dân quân t́nh nguyện Hồi giáo)" và nhà tù Evin.
Phía Iran đă báo cáo thiệt hại tại một số khu vực của nhà tù Evin, nơi giam giữ người phương Tây, tù nhân chính trị và các nhân vật đối lập.
Sáng nay, Israel cũng cho biết đă tiếp tục tấn công vào cơ sở làm giàu chất uranium của Iran ở Fordo, vốn đă bị Hoa Kỳ oanh kích vào đêm thứ Bảy. Truyền thông Israel đưa tin các cuộc tấn công này chỉ gây hư hại đến con đường dẫn tới nhà máy, nhằm ngăn chặn việc tiếp cận cơ sở này:
Từ sáng nay, Israel tiến hành nhiều chiến dịch tấn công vào thành phố Kermanshah ở phía tây Iran, gần biên giới Irak. Đây là nơi có các căn cứ quân sự. Trong đêm, quân đội Israel cũng đă tiến hành các cuộc không kích vào những khu phố phía đông Teheran và cả một căn cứ của Vệ Binh Cách Mang Iran, nằm cách thủ đô vài chục cây số về phía đông.Các cuộc tấn công cũng nhắm vào các cơ sở quân sự, đặc biệt là các căn cứ tên lửa ở Tabriz, Dezful và Ahvaz .
Đây là lần đâu tiên Israel tấn công vào các vị trí xa như vậy trên lănh thổ Iran, tức là ở cách Israel 2200 cây số.
Từ khi Mỹ mở cuộc tấn công, cách nay hơn một ngày, Teheran chưa có hành động đáp trả nào, dù họ liên tục đưa ra lời đe dọa. Đặc biệt, lănh tụ tối cao Iran, giáo chủ Ali Khamenei, không có phát biểu nào. Tất nhiên mọi quyết định đáp trả đều phải được nhân vật lănh đạo số một này thông qua.
Ngoài ra, chỉ huy quân đội Iran tuyên bố liên tục rằng Iran sẽ đáp trả tội ác của Israel và Mỹ, chẳng hạn như đóng eo biển Ormuz, như Quốc Hội đă yêu cầu, hoặc đánh vào các lợi ích của Mỹ trong vùng. Nhưng từ 24 giờ qua, không có cuộc tấn công mới nào của Iran nhắm vào Israel, trong khi từ đầu các cuộc tấn công của Israel, Iran vẫn đều đặn mỗi ngày tiến hành 2 cuộc oanh kích đáp trả.
Bất chấp cuộc không kích của Hoa Kỳ nhằm vào ba cơ sở hạt nhân tại Iran, chính quyền Iran khẳng định các bộ phận thiết yếu của chương tŕnh hạt nhân của họ vẫn nguyên vẹn. Ali Shamkhani, cố vấn của lănh tụ tối cao Ali Khamenei, hôm qua cho biết Iran vẫn đang giữ được kho dự trữ uranium làm giàu, nhưng nhấn mạnh cuộc chiến vẫn chưa kết thúc, đồng thời nói bóng gió đến những bất ngờ mới có thể xảy ra trong những ngày tới.
Chiến dịch « Búa Đêm » của Hoa Kỳ
Trong một cuộc họp báo hôm qua, lănh đạo Lầu Năm Góc Pete Hegseth đă tŕnh bày rơ về chiến dịch quân sự mang tên “Búa Đêm” của Hoa Kỳ, tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Iran. Chiến dịch này được giữ bí mật và chỉ có những người tham gia được biết.
Cụ thể, quân đội Hoa Kỳ đă huy động 125 máy bay, trong đó 7 oanh tạc cơ tàng h́nh B-2, từ các căn cứ ở Hoa Kỳ, bay trong 18 giờ, với nhiều lần được tiếp nhiên liệu, để đến được Iran. Ngoài ra, một tàu ngầm mang tên lửa dẫn đường và các loại máy bay t́nh báo, giám sát và trinh sát cũng được triển khai.
Để thực hiện chiến dịch này, Hoa Kỳ đă dùng chiến thuật đánh lạc hướng. Lầu Năm Góc nhấn mạnh “hệ thống tên lửa pḥng không của Iran” không phát hiện được máy bay Mỹ trong suốt thời gian thực hiện nhiệm vụ.
Cuộc tấn công, được tổng thống Donald Trump phê duyệt, diễn ra vào đêm thứ bảy sáng Chủ Nhật vào khoảng 2 giờ sáng ở Iran. Máy bay B-2 dẫn đầu phi đội và thả hai quả bom phá boongke GBU-57 xuống nhà máy làm giàu uranium Fordo, nằm sâu trong ḷng đất dưới một ngọn núi. Lực lượng Hoa Kỳ đă thả xuống Iran tổng cộng 14 quả bom GBU-57, mỗi quả nặng 13 tấn. Quan chức Hoa Kỳ cho biết đây là lần tiên loại vũ khí này được sử dụng trong một chiến dịch quân sự. Quân đội Mỹ cũng sử dụng một tàu ngầm phóng hơn hai chục tên lửa hành tŕnh Tomahawk vào các cơ sở hạ tầng quan trọng ở Ispahan.
Trong cuộc họp báo, bộ trưởng Quốc Pḥng Hoa Kỳ Hegseth nhấn mạnh tổng thống Trump muốn ḥa b́nh và Iran nên chọn con đường này. Trả lời báo giới, ông Hegseth cảnh báo Teheran “không nên trả đũa Hoa Kỳ”, “lực lượng Mỹ đă vào vị trí để tự vệ và sẽ hành động nếu cần thiết”. Ông Hegseth cũng khẳng định chiến dịch này không nhằm “thay đổi chế độ ở Iran”, mà là “xóa bỏ các đe dọa từ chương tŕnh hạt nhân của Iran. »
Tuy nhiên, trên mạng xă hội Truth Social của ông hôm qua, tổng thống Trump đă đề cập đến khả năng “thay đổi chế độ ở Iran », nếu như chế độ thần quyền ở Teheran không c̣n khả năng “ làm cho Iran vĩ đại trở lại”.
Tổng thư kư LHQ cảnh báo « bước ngoặt nguy hiểm » với khu vực
Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc hôm qua, 22/06/2025, đă họp khẩn về t́nh h́nh chiến tranh tại Trung Đông. Tổng thư kư Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres cảnh báo « một bước ngoặt nguy hiểm » với khu vực, và « một ṿng xoáy trả thù không có lối thoát ».
Theo AFP, Nga, Trung Quốc và Pakistan vận động cho một dự thảo nghị quyết kêu gọi « ngừng bắn », « lên án với những lời lẽ mạnh mẽ nhất các cuộc tấn công nhắm vào các cơ sở hạt nhân dân sự » tại Iran. Tuy nhiên, nghị quyết chắc chắn sẽ không được thông qua, chủ yếu do lá phiếu phủ quyết của Mỹ, thành viên thường trực Hội đồng Bảo an.
« Tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, trong họp phiên họp khẩn hôm qua, đại sứ Iran đă cáo buộc Hoa Kỳ phát động một ‘‘cuộc chiến’’ chống lại Iran ‘‘với những lư do vô lư và bịa đặt’’. Tương tự như đại sứ Iran, các đồng cấp Nga, Trung Quốc, Pakistan và Algerie đều tức giận trước sự can thiệp của Mỹ vào Iran với chiến dịch ‘‘Midnight Hammer’’.
Các nhà lănh đạo Pháp, Đức và Anh đă kêu gọi Iran ‘‘không thực hiện thêm các hành động có thể gây bất ổn cho khu vực’’. Trong cuộc họp tại New York, đại sứ các nước nói trên đă nhắc lại quan điểm này, đồng thời gợi ư Iran nên tuân thủ các quy định quốc tế liên quan đến chương tŕnh làm giàu hạt nhân của nước này.
Vài phút trước đó, tổng thư kư Antonio Guterres đă cảnh báo về ‘‘ṿng xoáy trả đũa không lối thoát’’ và mô tả cuộc không kích của Mỹ là một ‘‘bước ngoặt nguy hiểm’’. Liên Hiệp Quốc dự kiến sẽ có hành động trả đũa từ các lực lượng ủy nhiệm của Iran, như quân Houthi ở Yemen, hoặc các nhóm vũ trang ở Irak.
Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế AIEA Rafael Grossi xác nhận ông không thể đánh giá mức độ thiệt hại do các cuộc không kích của Mỹ gây ra, nhưng cũng nhắc lại Hội đồng Bảo an có thể yêu cầu AIEA cử các thanh tra viên mới đến các địa điểm này. »
Hôm nay, trong cuộc họp khẩn tại Áo sau vụ tấn công của Hoa Kỳ, lănh đạo AIEA, Rafael Grossi đă kêu gọi cho phép các thanh tra của cơ quan này quay trở lại Iran để đánh giá t́nh h́nh về kho uranium của nước này, đặc biệt là liên quan đến 400 kg uranium được làm giàu đến 60 %.
Về cơ sở hạt nhân ở Fordo, ông Grossi cho biết có thể nh́n thấy hố bom tại đó, « do lượng thuốc nổ được sử dụng » và do độ nhạy cực cao của máy ly tâm với các rung chấn, có thể đă có những thiệt hại đáng kể, nhưng hiện không ai có thể đánh giá đầy đủ t́nh h́nh thực tế.
C̣n cơ sở ở Ispahan trước khi bị Hoa Kỳ tấn công cũng đă chịu thiệt hại từ các cuộc oanh kích của Israel, các lối vào đường hầm, nơi chứa uranium làm giàu, đă bị hư hại. Ông Grossi cũng cho biết Iran đă gửi cho cơ quan này một báo cáo về các biện pháp đặc biệt nhằm bảo vệ các thiết bị và vật liệu hạt nhân vào ngày 13/06, khi Israel tấn công.
Ngoại trưởng Iran đến Matxcơva gặp tổng thống Nga
Hôm nay, ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi gặp tổng thống Nga Vladimir Putin. Teheran hy vọng đối tác chiến lược toàn diện Nga sẽ có phản ứng khi đồng minh bị Hoa Kỳ tấn công vào cơ sở hạt nhân.
Tiếp ngoại trưởng Iran tại Matxcơva, tổng thống Nga Putin đă chỉ trích các cuộc không kích của Hoa Kỳ là “hành động xâm lược vô cớ” và cho biết Nga sẽ “nỗ lực giúp đỡ người dân Iran”.
Về phần ḿnh, ông Araghchi nói với tổng thống Nga rằng “Iran đang tự vệ hợp pháp và gửi lời chào của lănh tụ tối cao Ali Khamenei đến ông Putin ”. Lănh đạo ngoại giao Iran cũng khẳng định “Nga hiện đang ở phía lẽ phải của lịch sử và luật pháp quốc tế”.
Đang “bận rộn” với cuộc chiến ở Ukraina, lănh đạo Nga không nói cụ thể là sẽ giúp đỡ Iran như thế nào. Phát ngôn viên của điện Kremkin Dmitri Peskov chỉ nói rằng “tùy thuộc vào việc Iran cần ǵ, chúng tôi đă đề xuất làm trung gian đàm phán”. Ông Peskov cũng nói thêm là cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào Iran không ảnh hưởng đến quan hệ song phương giữa Matxcơva và Washington.
Iran kỳ vọng nhiều vào đồng minh Nga. Hai bên đă kư thỏa thuận đối tác chiến lược toàn diện từ tháng 01/2025, nhưng thỏa thuận này không bao gồm hiệp ước pḥng thủ chung. Nga thân Iran nhưng cũng là đối tác của Irael.
Ông Putin đă đề xuất làm trung gian đàm phán trong chương tŕnh hạt nhân Iran, nhưng tổng thống Hoa Kỳ đă bác bỏ đề xuất đó.
Thông tín viên RFI ở Matxcơva cho biết truyền thông Nga đưa tin rộng răi về diễn biến ở Trung Đông, nhưng lập trường ngoại giao của điện Kremlin khá cẩn trọng, dường như Nga vẫn muốn làm trung gian đàm phán để giải quyết căng thẳng tại Trung Đông.
