Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ tự tay "đốt cháy" quan hệ với Mỹ, kết quả vẫn trắng tay

[therealrtz]

Dưới thời lãnh đạo của ông Erdogan, Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng rời xa Mỹ và NATO - những mối đe dọa an ninh chính của Moscow, và ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào Nga.



XA LÁNH MỸ, NGẢ THEO NGA

Sau cuộc gặp với nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin vào tuần trước, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã lặng lẽ rời khu nghỉ dưỡng Sochi mà không có một tuyên bố chính thức nào về các cuộc thảo luận giữa hai bên.

Ông Erdogan không phải là người dễ dàng bỏ lỡ cơ hội thể hiện vị thế quốc tế của mình bất cứ khi nào có thể. Vì vậy, hội nghị trên được dự đoán là đạt ít kết quả nhất trong các cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo từ nhiều năm nay.

Hội nghị thượng đỉnh Sochi được tổ chức nhằm mục đích hoạch định bước đi tiếp theo trong mối quan hệ ngày càng sâu sắc giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Nga. Ngay trước thềm chuyến công du tới khu nghỉ dưỡng ở Biển Đen, ông Erdogan đã công khai nói về mối quan hệ với Tổng thống Mỹ Joe Biden và xu hướng đang rạn nứt giữa hai nước.

“Thành thật mà nói, tôi không thể nói rằng chúng tôi đang có một tiến trình lành mạnh trong quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ”, Tổng thống Erdogan phát biểu với các phóng viên khi tham dự cuộc họp tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York.

Ngược lại, ông Erdogan nói lên mối quan hệ chặt chẽ giữa Ankara và Moscow: “Tất nhiên chúng tôi sẽ đạt được một quyết định quan trọng trong mối quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ - Nga”.

RA VỀ "TAY TRẮNG"

Thế nhưng, sau hội nghị thượng đỉnh ở Sochi, không có quyết định quan trọng nào được đưa ra. Tổng thống Putin và người đồng cấp Erdogan gặp gỡ nhau chỉ có sự tham gia của phiên dịch.

Cuộc thảo luận của họ kéo dài ba giờ, chắc chắn là không dài lắm nếu tính cả thời gian phiên dịch. Ông Putin miêu tả cuộc hội đàm giữa họ là “hữu ích” còn ông Erdogan gọi đó là “hiệu quả”.

Diễn giải theo ngôn ngữ ngoại giao thì điều đó nghĩa là chẳng có gì thực chất đã đạt được trong cuộc họp giữa hai bên.

Với Tổng thống Putin, điều đó chẳng có vấn đề gì. Người Nga đã thu nhận được hầu hết những gì mà họ muốn từ Thổ Nhĩ Kỳ. Dưới thời lãnh đạo của ông Erdogan, Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng rời xa Mỹ và NATO - những mối đe dọa an ninh chính của Moscow, và ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào Nga.

Nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ chạy bằng khí đốt tự nhiên của Nga. Ngành du lịch của họ cũng ngày càng phụ thuộc vào du khách Nga.

Trên chuyến bay trở về nước, Tổng thống Erdogan nói với các phóng viên rằng ông muốn mua thêm khí tài quân sự của Nga, gồm cả tàu chiến, máy bay chiến đấu và tàu ngầm.

Ông cũng nhắc lại quyết tâm mua tổ hợp phòng thủ tên lửa S-400 thứ hai, hành động sẽ chỉ khiến các đồng minh NATO xa lánh hơn và kéo theo các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ.

Tất cả những động thái trên chỉ mang lại lợi ích cho Nga trong khi ông Erdogan chẳng gặt hái được gì để giải tỏa mối lo lắng cấp bách nhất của Ankara, một liên quan tới Syria và một là về giá khí đốt.

Thổ Nhĩ Kỳ đã tỏ ra hoảng hốt trước sự leo thang gần đây trong cuộc tấn công của liên quân Nga - Syria vào Idlib, nơi có các phiến quân do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn.

Idlib nằm trên tuyến biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ, nơi sinh sống của 4 triệu người dân nên chính phủ của ông Erdogan luôn lo ngại một làn sóng người tị nạn mới chạy trốn khỏi các cuộc giao tranh.

Theo Cao ủy LHQ về người tị nạn, Thổ Nhĩ Kỳ đã là nơi tập trung nhiều người tị nạn nhất thế giới với hơn 3,7 triệu người.

Sự bất mãn ngày càng tăng của người Thổ Nhĩ Kỳ về sự hiện diện của quá nhiều người nước ngoài là một trách nhiệm chính trị đối với ông Erdogan trong khi uy tín của ông lại đang giảm sút vì nền kinh tế yếu kém.

Về khí đốt, Thổ Nhĩ Kỳ đang đàm phán để Gazprom cung cấp 8 triệu mét khối vào thời điểm giá đang tăng mạnh do nhu cầu của Trung Quốc. Khi mùa Đông đang đến gần, Ankara rất muốn có được các hợp đồng mới và đã hy vọng cuộc gặp giữa ông Erdogan với nhà lãnh đạo Putin sẽ mang lại những điều khoản thuận lợi.

Thế nhưng tại Sochi, ông Putin đề cập tới những điều mơ hồ về sự hợp tác “khá thành công” giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga ở Syria và Libya còn không đưa ra lời hứa nào về Idlib.

Tương tự như vậy, ông Putin cũng nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ có thể cảm thấy “hoàn toàn tin tưởng” vào nguồn cung cấp khí đốt từ Nga nhưng không đảm bảo về giá cả.

Khi đã tự tay “đốt cháy” các mối quan hệ của mình với Mỹ, ông Erdogan đặt kỳ vọng nhiều hơn vào Tổng thống Putin. Tuy nhiên, hội nghị thượng đỉnh của họ cho thấy nhà lãnh đạo Nga đã có được người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ bất cứ khi nào ông ấy muốn. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi ông Erdogan lặng lẽ rời khỏi Sochi.

VietBF @ Sưu tầm