Khi trong nhà không còn sự tôn trọng, chỉ là những người xa lạ

[goodidea]

Trong một mái nhà, điều quý giá nhất không phải là tường gạch cao hay bàn ăn rộng, mà là ánh mắt biết lắng nghe nhau và giọng nói biết nhường nhịn nhau.
Thế nhưng, có những gia đình – vẫn gọi nhau là “ba mẹ – con cái” suốt mấy chục năm – mà chưa từng thực sự lắng nghe nhau như hai con người.



Cha mẹ vẫn quen quát con bằng giọng của bề trên, không cần lý lẽ, chỉ cần “nghe lời”.
Con cái lớn lên, học được bao điều ở trường, ngoài xã hội, mà mỗi lần nói điều gì khác với cha mẹ – thì đều bị gạt ngang: “Mày sống được mấy năm mà đòi dạy tao?”
Cứ thế, một cái nhà – dù vẫn đầy đủ thành viên – lại thiếu vắng thứ cần nhất: sự tôn trọng.
⸻
Nhiều người lớn thường nhầm lẫn giữa quyền làm cha mẹ với đặc quyền áp đặt.
Họ quên mất rằng: con cái không phải là bản sao của mình. Chúng là một con người, với suy nghĩ, cảm xúc và giới hạn riêng biệt.
Việc sinh ra một đứa trẻ không trao cho ta quyền kiểm soát nó trọn đời.
Cũng có những người trẻ khi đã trưởng thành, thành đạt ngoài xã hội – lại quên mất rằng cha mẹ cũng có tổn thương, có tự ái, có lúc vụng về.
Chỉ vì thấy cha mẹ lẩm cẩm, nói dai, hay quên… mà gắt gỏng, bực bội, làm tổn thương người đã hy sinh cả một đời vì mình.
⸻
Gia đình – nếu không xây bằng tình thương và sự tôn trọng – thì dù có sống chung, cũng chỉ như người trọ chung nhà.
Tôi từng chứng kiến một bà cụ sống với vợ chồng con trai, ngày nào cũng nấu cơm, trông cháu, dọn dẹp nhà cửa… nhưng suốt mười năm chưa từng nghe một lời cảm ơn. Chỉ cần nấu mặn hơn một chút là bị trách, quên lấy áo mưa cho cháu là bị mắng.
Người con trai vẫn tự hào: “Mẹ tôi ở cùng tôi, tôi có hiếu lắm!”
Nhưng hiếu đâu chỉ là cho ăn ở. Hiếu là biết nghĩ cho lòng mẹ – không để người từng hy sinh vì mình phải nuốt nước mắt trong im lặng.
Cũng có những người cha – suốt một đời làm lụng, chưa từng nói lời ngọt ngào – nhưng chỉ cần con làm sai, ông sẵn sàng la to giữa mâm cơm, đập bàn bỏ đi.
Ông vẫn nghĩ mình nghiêm khắc là tốt. Nhưng đâu biết mỗi lần ông gắt, là thêm một khoảng cách hình thành giữa cha và con.
⸻
Sự tổn thương trong gia đình thường không đến từ một biến cố. Nó đến từ những điều rất nhỏ – lặp đi lặp lại mỗi ngày:
– Những câu nói bâng quơ nhưng đầy tính khinh miệt: “Thằng này dốt như mẹ mày!”, “Biết gì mà cãi?”, “Tao là cha mày!”
– Những lần im lặng không giải thích, không xin lỗi, chỉ bỏ đi rồi để mọi người tự hiểu.
– Những mâm cơm ăn trong lạnh lẽo, nơi tiếng chén đũa nhiều hơn tiếng hỏi han.
– Những câu chuyện chỉ có chê bai, chỉ trích, không một lời khích lệ, không một lời ngợi khen.
Từng chút, từng chút như thế, tình thân mòn dần. Người thân thành… người dưng trong lòng nhau.
⸻
Tôn trọng nhau trong gia đình – không phải điều gì lớn lao. Nó bắt đầu từ những điều rất nhỏ:
– Khi con nói, hãy lắng nghe như thể bạn đang nghe một người bạn quý trọng.
– Khi cha mẹ mệt mỏi, đừng nói “có vậy mà cũng than”, mà hãy nói: “Con thấy rồi, để con phụ một tay.”
– Khi bất đồng, đừng hơn thua đúng sai, mà hãy cố gắng hiểu nhau hơn.
– Khi yêu thương, hãy nói ra. Khi thấy sai, hãy góp ý bằng sự tử tế.
⸻
Có những người, ra ngoài cả xã hội tôn trọng – nhưng về nhà lại buông lời vô tâm với người thân nhất.
Có những người nói chuyện với bạn bè nhẹ nhàng, lịch sự – nhưng nói với cha mẹ thì cụt lủn, khó chịu.
Có những người chỉ biết thể hiện lòng tốt ngoài phố – nhưng lại để sự nóng nảy và lạnh nhạt ở lại trong nhà.
Nhưng bạn biết không, gia đình – mới là nơi quyết định nhân cách của một người.
Tôn trọng trong gia đình không chỉ giúp giữ được hòa khí. Nó dạy con cái biết yêu quý bản thân và người khác. Nó giúp cha mẹ già đi trong thanh thản. Và giúp chúng ta – mỗi người – không phải ân hận khi một ngày nào đó, có người thân không còn nữa để mình nói lời tử tế.
⸻
Viết cho những người từng khóc sau một bữa cơm gia đình.
Viết cho những ai từng nói “mẹ không hiểu con” rồi bỏ đi trong im lặng.
Viết cho những người làm cha mẹ – nhưng vẫn đang loay hoay học lại cách yêu thương con bằng sự tôn trọng.
Nếu bạn còn một mái nhà – hãy gìn giữ nó bằng cách cư xử với nhau như những con người – chứ không phải như những vai diễn mặc định.
Thương chưa đủ – phải biết tôn trọng.

VietBF@sưu tập