Việc sinh con trong giới hoàng gia châu Âu là sự kiện bán công khai thì ở Nga, chuyện này riêng tư hơn.
Tuy nhiên, những nguyên tắc vẫn rất nhiều và có cái khá bất tiện cho các hoàng hậu cũng như vương công phu nhân.
Hầu hết nữ hộ sinh hoàng gia là người Đức. Ảnh: Novochag.ru - Rbth.com
Trước mặt thái thượng hoàng
Năm 1669, Hoàng hậu Maria Miloslavskaya (1624 – 1669) qua đời ở tuổi 45, sau khi sinh người con thứ 13 được 5 ngày. Theo các tư liệu sử, trước thời Sa hoàng Peter I (1672 – 1725), các hoàng hậu Nga sinh con rất thường xuyên, gần như mỗi năm một đứa. Mật độ sinh đẻ này khiến cả mẹ lẫn con gặp nhiều nguy hiểm, dễ xuất hiện trường hợp trẻ sơ sinh chết non và người mẹ chết yểu.
Ngay cả sau thời Sa hoàng Peter I, các hoàng hậu Nga vẫn bị áp lực phải sinh nhiều con. Năm 1832, các ngự y phải cấm Hoàng hậu Alexandra (1798 – 1860) và Sa hoàng Nicholas I (1796 – 1855) quan hệ vợ chồng, vì sức khỏe của hoàng hậu mới 34 tuổi, sau khi sinh đứa con thứ 7, không thể cho phép mang thai thêm bất cứ lần nào nữa.
Nếu ở các hoàng cung châu Âu khác, việc sinh nở của hoàng hậu là sự kiện bán công khai, có sự tham dự của đông đảo các quý tộc thì ở Nga, đây là sự kiện khá riêng tư. Người chứng kiến chỉ có hoàng tộc, gói gọn trong những cá nhân thân cận nhất là hoàng đế, thái hậu và đặc biệt không thể thiếu thái thượng hoàng.
Năm 1868, khi Vương công phu nhân Maria Feodorovna (1847 – 1928) trở dạ, bên cạnh bà là cả bố chồng, Sa hoàng Aleksandr II (1818 – 1881) lẫn chồng, Vương công Aleksandr III (1845 – 1894). Mỗi người nắm chặt một bên tay bà, háo hức chờ sự ra đời của đứa trẻ.
“Chúa đã gửi đến cho chúng tôi một bé trai và chúng tôi đặt tên cho nó là Nicholas. Không bút mực nào có thể diễn tả nổi niềm hân hoan của tôi vào lúc đấy. Tôi ôm chầm lấy người vợ đáng yêu đang hết sức vui mừng của mình, cùng nàng ấy chia sẻ niềm hạnh phúc vô tận và khóc như đứa trẻ con”, Vương công Aleksandr III viết trong nhật ký. Tuy nhiên, ông đã nhớ sai về thái độ của vợ. Thay vì vui vẻ, Feodorovna chỉ thấy vô cùng xấu hổ, bởi một trong hai người nắm tay bà, theo dõi từ đầu đến cuối là bố chồng.
Về sau, Feodorovna cố ý giấu nhẹm thời gian sinh con dự kiến. Ngày 22/11/1878, bất chấp cơn đau đẻ hành hạ, bà nhẫn nhịn chịu đựng, giữ mặt không đổi sắc suốt bữa trưa dùng cơm với Sa hoàng Aleksandr II. Chỉ một tiếng rưỡi sau khi ngự thiện kết thúc và Sa hoàng rời đi, bà hạ sinh con trai thứ 3 là Mikhail (1878 – 1918).
Hộ sinh ngoại quốc
Kể từ thời Sa quốc Muscovy (1547), hoàng cung Nga tuân thủ tập tục tặng quà cho hoàng hậu vừa sinh con. Sa hoàng chính là người tặng và món quà phải thật xa hoa. Năm 1822, Sa hoàng Nicholas I (1769 – 1855) không chỉ tặng cho hoàng hậu vừa mới sinh con chiếc vương miện ngọc lam gắn các ngọc trai hình quả lê, mà còn tự tay trồng cây sồi trong vườn hoàng cung để ghi nhớ.
Ngoài ra, hoàng cung còn tuân theo một tập tục dân gian là thắp nến sau khi đứa trẻ cất tiếng khóc chào đời. Đích thân sa hoàng sẽ thắp lửa lại cho 2 ngọn nến mà vợ chồng ông đã nâng trên tay trong lễ cưới ở nhà thờ, sau đó lấy chiếc áo mà mình đã mặc vào tối hôm trước làm tã, quấn cho đứa bé.
Theo Bản tin Chính phủ (Pravitelstvenniy Vestnik) của Nga, quá trình mang thai của hoàng hậu và vương công phu nhân được các ngự y theo dõi chặt chẽ. Khi thời điểm sinh nở đến, các ngự y và bà đỡ phụ trách hộ sinh, giúp họ đẻ con an toàn.
Kể từ thời Sa hoàng Peter I, toàn bộ ngự y và bà đỡ phụ trách hộ sinh phải là người nước ngoài. Năm 1798, Học viện Y học – Phẫu thuật St. Petersburg có Khoa Hộ sinh. Năm 1843, trong cung điện có 4 nữ hộ sinh và 1 ngự y khoa sản.
Bên cạnh hoàng hậu lúc lâm bồn luôn có cả thái thượng hoàng. Ảnh: Novochag.ru
Hầu hết các nữ hộ sinh trong Cung điện St. Petersburg là người Đức. Nổi tiếng nhất là Quý bà Hesse, người đỡ đẻ cho tất cả con cái của Sa hoàng Nicholas I. Bên cạnh tiền lương cao ngất ngưởng, các nữ hộ sinh trong hoàng cung còn được tặng quà và thưởng thêm sau mỗi ca đỡ đẻ thành công. Tổng tiền của họ có thể lên tới hàng chục nghìn rúp/năm, trong khi một quan chức lớn mới được trả lương 5 nghìn rúp/năm.
Phòng sinh của hoàng hậu, vương công phu nhân là phòng ngủ của họ ở dinh thự hoàng gia, đa phần là trong Cung điện St. Petersburg. Kể từ giữa thế kỷ XIX, ngự y thường cho họ một liều nhỏ thuốc chloroform để giảm đau.
Như ở bất kỳ hoàng cung nào, hoàng cung Nga cũng có chuyện cướp con, bỏ mặc mẹ. Khi Sa hoàng Yekaterina II (1729 – 1796) còn trẻ, bà được gả cho Sa hoàng Peter Fyodorovich (1728 – 1762) và sớm mang thai. Người có mặt trong lúc Yekaterina II sinh con đầu lòng là Thái hậu Elizaveta Petrovna (1709 – 1762). Ngay sau khi đón được cháu, bà cho gọi linh mục đến đặt tên và lệnh cho người đỡ đẻ bế đứa bé, theo mình đi chỗ khác.
“Thái hậu vừa rời gót, Sa hoàng cũng đi theo. Suốt cả 3 tiếng đồng hồ, ta bị bỏ mặc một mình. Mồ hôi túa ra, ta phải đánh tiếng nhờ phu nhân Vladislavova thay quần áo và khăn trải giường cho, nhưng bà ấy lại trả lời rằng không dám làm. Rất nhiều lần, ta cố gọi mụ đỡ nhưng không nghe thấy ai trả lời. Ta chỉ muốn xin có một chút nước thôi, nhưng xung quanh vẫn là sự im lặng”, Yekaterina II viết lại.
Phải 40 ngày sau, bà mới được nhìn mặt đứa con và thời gian cũng chỉ vài phút. Sau này, khi đã là đại đế, Yekaterina II cũng xử sự giống hệt Thái hậu Petrovna, lạnh lùng cướp 2 cháu trai mới sinh từ con dâu là Maria Feodorovna (1847 – 1928).
Vietbf @ Sưu tầm
