Trong bối cảnh xu hướng chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh ngày càng rõ rệt, các hãng xe hơi đang tăng cường đầu tư mạnh mẽ vào việc phát triển cơ sở hạ tầng trạm sạc. Động thái này không chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng mà còn để khẳng định vị thế tiên phong trong cuộc đua công nghệ với mục tiêu bảo vệ môi trường.
Thị trường xe điện tại Việt Nam đã ghi nhận những bước phát triển khá nhanh chóng. Bên cạnh VinFast, một số hãng xe khác trên thị trường như Hyundai, Audi, BMW, Mercedes-Benz, Porsche và Volvo, bên cạnh Wuling, MG và sắp tới là BYD cũng đưa về Việt Nam các mẫu xe thuần điện để giới thiệu đến khách hàng trong nước.
Mục tiêu hướng tới tương lai xanh
Với sự gia tăng đáng kể của xe điện trên đường phố, nhu cầu về các trạm sạc công cộng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Theo báo cáo từ Hiệp hội Xe điện Quốc tế (IEA), số lượng xe điện trên toàn cầu dự kiến sẽ đạt 145 triệu vào năm 2030, tăng mạnh so với con số 11 triệu vào năm 2020. Đồng nghĩa với việc các hãng xe phải nhanh chóng mở rộng mạng lưới trạm sạc để đảm bảo sự tiện lợi cho người dùng và thúc đẩy sự chuyển đổi sang sử dụng năng lượng sạch.
Tại Việt Nam, VinFast là hãng xe điện duy nhất phát triển hạ tầng trạm sạc với quy hoạch 150.000 cổng sạc ôtô, xe máy điện lại đa dạng các điểm trong nội đô và trên đường cao tốc, trạm dừng nghỉ… đạt mật độ cách nhau khoảng 3,5km tại 80 thành phố trên cả nước. Hãng cho biết, cũng đang đầu tư mở rộng thêm. Các hãng xe điện khác chỉ đưa ra lựa chọn sạc tại nhà hoặc tại đại lý, còn trạm sạc của các bên thứ ba chưa đủ hiện hữu.
Các hãng xe đang nhanh chóng mở rộng mạng lưới trạm sạc để đảm bảo sự tiện lợi cho người dùng và thúc đẩy sự chuyển đổi sang sử dụng năng lượng sạch.
Các hãng xe lớn như Tesla, BMW, và Volkswagen đang không ngừng mở rộng mạng lưới trạm sạc của mình. Chẳng hạn như Tesla, đã đầu tư mạnh vào việc phát triển hệ thống Supercharger, với hơn 30.000 trạm sạc trên toàn thế giới. Trong khi đó, Volkswagen cũng không kém cạnh khi hợp tác với các công ty năng lượng để triển khai hàng ngàn trạm sạc tại châu Âu và Bắc Mỹ.
Hay như mới đây, Porsche vừa công bố triển khai mạng lưới sạc nhanh DC tại Việt Nam cùng đối tác Charge, cụ thể, sẽ cung cấp 17 địa điểm sạc nhanh mới trên toàn quốc trong vòng ba năm tiếp theo. Đồng thời, 2 trạm sạc công suất cao đang có tại trung tâm Porsche Sài Gòn (quận 7, TP.HCM) và Porsche Studio ở quận Ba Đình (TP Hà Nội) cũng sẽ được tích hợp vào ứng dụng sạc Charge+, giúp mở rộng mạng lưới sạc nhanh dành cho khách hàng sử dụng xe điện tại Việt Nam nói riêng và khu vực Đông Nam Á nói chung.
Bên cạnh các trạm sạc do hãng xe triển khai, hiện thị trường Việt Nam còn ghi nhận một số đơn vị tư nhân vận hành trạm sạc dùng chung, bao gồm Eboost, EV One, EverCharge, EVN, DatCharge, Rabbit EVC hay VuPhong Energy,….
Theo các chuyên gia, khi nhu cầu sử dụng xe điện đang tăng mạnh, việc có các quy chuẩn về xây dựng trạm sạc xe điện sẽ đảm bảo đáp ứng tốt hơn nữa nhu cầu của người dân.
Trong khó khăn là những cơ hội
Trao đổi về vấn đề xây dựng các trạm sạc xe điện, ông Trần Quang Hà - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học - Công nghệ và Môi trường, Bộ Giao thông Vận tải - cho biết, căn cứ vào luật, nhu cầu và điều kiện thực tiễn, trạm sạc xe điện là xu hướng tất yếu. Về phía mình, Bộ Giao thông Vận tải đã sửa quy chuẩn trạm dừng nghỉ trên đường cao tốc. Theo đó, quy chuẩn trạm dừng nghỉ phải bố trí trạm sạc điện
Rõ ràng, các trạm sạc thông minh không chỉ cung cấp điện mà còn tích hợp các dịch vụ thông minh như thanh toán tự động, cập nhật tình trạng pin và hỗ trợ người dùng qua ứng dụng di động. Nissan và BMW đang tiên phong trong việc phát triển các trạm sạc thông minh này, giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm và sử dụng trạm sạc hơn.
Các hãng xe cũng đang hợp tác chặt chẽ với các nhà phát triển bất động sản và các khu đô thị để triển khai trạm sạc tại các khu dân cư, trung tâm thương mại và bãi đỗ xe công cộng. Điều này không chỉ giúp người dùng dễ dàng tiếp cận các trạm sạc mà còn thúc đẩy việc xây dựng các thành phố thông minh và thân thiện với môi trường.
Việc đầu tư vào trạm sạc xe điện mang lại nhiều lợi ích to lớn cho cả các hãng xe và người tiêu dùng. Đối với các hãng xe, việc phát triển mạng lưới trạm sạc giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng, tăng doanh số bán hàng và củng cố thương hiệu. Về mặt xã hội, sự gia tăng của các trạm sạc xe điện góp phần giảm thiểu khí thải CO2, bảo vệ môi trường và thúc đẩy sự chuyển đổi năng lượng bền vững, cũng như đem lại nhiều sự tiện lợi cho người dùng.
Mặc dù có nhiều tiềm năng, việc phát triển trạm sạc xe điện cũng đối mặt với không ít thách thức. Đầu tiên là chi phí đầu tư ban đầu khá lớn, đặc biệt đối với các trạm sạc nhanh và siêu nhanh. Tiếp nữa có thể kể đến là vấn đề quy hoạch và cấp phép xây dựng trạm sạc tại các khu vực công cộng. Đặc biệt là sự chênh lệch về tiêu chuẩn kỹ thuật giữa các quốc gia và các hãng xe, đòi hỏi sự hợp tác và thống nhất về quy chuẩn.
Bên cạnh đó là thách thức về thời gian sạc pin. Để khắc phục điều này, các hãng xe đang đầu tư vào công nghệ sạc nhanh, giúp giảm thời gian sạc xuống còn vài chục phút thay vì vài giờ: Porsche, với trạm sạc Turbo Charging, có thể sạc đầy 80% pin chỉ trong 15 phút, mang lại sự tiện lợi tối đa cho người sử dụng.
Để vượt qua những thách thức này, giới chuyên gia khuyến cáo, các hãng xe cần tìm kiếm sự hỗ trợ từ Chính phủ và các tổ chức quốc tế. Nhiều quốc gia đã bắt đầu triển khai các chính sách khuyến khích, như cung cấp ưu đãi thuế, trợ cấp và hỗ trợ tài chính cho các dự án phát triển trạm sạc. Bên cạnh đó, việc hợp tác quốc tế và thống nhất các tiêu chuẩn kỹ thuật cũng đang được đẩy mạnh nhằm tạo ra một hệ sinh thái xe điện toàn cầu thống nhất và hiệu quả.
