Thông tin về bác sĩ, cựu binh Mỹ Sam Axelrad sau 46 năm  lưu giữ phần xương cánh tay đã phẫu thuật cắt bỏ của một  người lính  Bắc Việt, nay muốn trả lại cho chủ nhân của nó, làm rung động trái tim  của những người yêu chuộng hoà bình. Chúng tôi đã tìm được chủ nhân của  phần xương cánh tay mà vị bác sĩ Mỹ muốn tìm.
                           |  | 
                      | Bác sĩ Sam Axelrad và ông Nguyễn Quang Hùng lúc ở bệnh xá An Túc năm 1966 (ảnh tư liệu). | 
      
  Tìm người trong ảnh cho cựu binh Mỹ
 Bác sĩ Sam Axelrad, cựu binh Mỹ từng phục vụ ở chiến  trường Trung Trung bộ những năm 1966-1967 kể rằng vào ngày 27-10-1966  tại một quân y viện ở An Túc-Bình Định (nay là An Khê, Gia Lai) ông đã  phẫu thuật, cắt cánh tay cho một người lính bên kia chuyến tuyến.
  Năm 1967 ông giải ngũ, về Mỹ, mang theo hàng trăm kỷ  vật chiến tranh, trong đó có xương cánh tay, cùng hình ảnh cuộc phẫu  thuật cho lính Bắc Việt ngày nào.
  Nay bác sĩ Sam Axelrad đã 74 tuổi, muốn tìm và trả lại một phần thân thể cho người lính bên kia chiến tuyến năm xưa.
  Bác sĩ  Sam Axelrad đau đáu những ngày cuối đời ở  Houston, Texas, Mỹ: “Tôi cũng không còn sống được bao lâu nữa. Tôi không  muốn giao kỷ vật này cho các con cháu. Nó cần được trả lại cho chủ của  nó hoặc gia đình anh ấy”. 
 Những giấy tờ mà ông còn giữ lại cho thấy tên của người  lính ấy là Nguyễn Quang Hùng, quê ở Hà Nội. Ông nói với người thân rằng  muốn biết Nguyễn Quang Hùng đã được an toàn và việc tìm lại người lính  ấy sẽ giúp ông sống thanh thản trong những năm tháng cuối đời. 
 Sau khi thông tin này được chuyển tải trên các phương tiện truyền thông, chị Đông,  ở An Khê, Gia Lai gần bệnh viện An Túc ngày nào đã gọi điện cho chúng tôi. Ngày hôm sau chúng tôi tìm đến.
  Chị Đông nói, có biết ông Nguyễn Quang Hùng, người  lính Việt Cộng được Mỹ phẫu thuật cắt cánh tay 46 năm trước. Ngày đó chị  là cô bé 8 tuổi, gia đình ở gần bệnh xá An Túc. Năm 1966 khi lính Mỹ  đưa một người lính miền Bắc về đây điều trị vết thương, đám trẻ con như  chị rủ nhau đi xem nên chị nhớ rõ. Sau ngày giải phóng, ông Hùng đã lập  gia đình ở Song An, An Khê. Chị biết nhà ông nhưng chưa lần nào đến.
 Trưa 14-11, chị Đông đưa chúng tôi tìm đến căn nhà nhỏ ở  tổ 4 phường Ngô Mây, An Khê, nằm bên Quốc lộ 19 đoạn từ thị xã An Khê  về Bình Định. Khi chủ nhà bước ra, tất cả chúng tôi đều ồ lên kinh ngạc.  Đúng người trong ảnh rồi! Người đàn ông gầy còm kia sau ngót nghét nửa  thế kỷ vẫn còn những nét rất giống với tấm ảnh ông chụp khi xưa cùng vị  bác sĩ người Mỹ.       
 
Tình người trong cuộc chiến
 Ông  Hùng nhớ lại buổi tối hôm đó, khi Tiểu đội của ông rơi vào ổ phục kích của quân Mỹ: Hôm ấy ông được lệnh lợi  dụng thời tiết mưa gió, đột nhập dò xét tin tức quân Mỹ đóng ở Cát Sơn,  Phù Cát.
  
                           |  | 
                      | Ông Nguyễn Quang Hùng (phải) hiện nay. | 
      
  Đơn vị ông định vượt qua một con suối, thì bất ngờ rơi  vào ổ phục kích. Ngay loạt đạn đầu, ông bị thương cánh tay phải. Đồng  đội liền đánh lạc hướng địch để ông và một chiến sĩ khác lần theo dòng  nước trốn thoát. 
 Vài cơ sở của ta giúp ông một ít lương  thực, một túi thuốc men, chứ không thể chở che ông trước sự bao vây, bố  ráp của kẻ thù. 
 Các ông tìm đến một kho lúa bỏ hoang ven suối ẩn náu.  Vết thương trên tay ông bị vỡ xương, nhiễm trùng, dần dần từng mảng thịt  bong ra hôi thối. Ông bắt đầu mệt lả và sốt cao, cháo không ăn được.
  Trưa 26-10-1966 ông nghe có tiếng súng nổ lớn dần, Sức khỏe không cho phép ông  lê đi nửa bước. Người đồng đội để lại túi thuốc cho ông rồi nhanh chóng  ẩn náu, tránh cuộc truy càn.
 Lính Mỹ phát hiện ra ông, ngay lập tức cho trực thăng  hạ xuống bốc lên đưa ra một cánh đồng trống rồi đưa về Hòn Một, Phù Cát,  Bình Định. Sáng hôm sau, chúng đưa ông về Hòn Cong (nay là An Khê, Gia  Lai) phẫu thuật cắt bỏ cánh tay đã bị thối rữa. 
 Do chỗ thịt thối bị nhiễm trùng sâu không lên da non,  một tháng sau ông lại được đưa lên phẫu thuật, cắt sâu thêm 10 cm nữa.  Lúc này vết thương mới chịu lành.
 Rơi vào tay địch, ông nghĩ, họ muốn giết thì giết, muốn  bắn thì bắn không còn cách nào khác. Ông không biết tiếng Mỹ, còn người  Mỹ cũng chẳng biết tiếng Việt. Một người Việt phiên dịch đã giúp ông  khai rằng mình là y tá đi phục vụ cho Trung đoàn 18 và bị thương. Họ tên  phải khai thật, cứ nói đại là ở Hà Nội, bởi giọng Bắc không lẫn với  người Nam được. 
 Ông Hùng cho biết: Do bên cạnh ông có túi thuốc, không  có súng đạn gì, lại nằm điều trị vết thương quá lâu, dần dần họ cũng  “lơ” không để tâm đến tù binh tàn phế này nữa. 
 
còn tiếp...
	Quote:
	
	
		| Đặc nhiệm Mỹ 45 năm vẫn ở vùng núi Việt Nam 
 
   Bộ phim tài liệu Unclaimed (Không đòi hỏi)  của  nhà làm phim nổi tiếng Michael Jorgensen chính thức công chiếu từ  ngày  30/4 tại Mỹ và Canada, nhưng trong những ngày qua đã bắt đầu gây  sốc. |  |   | John Hartley Robertson, ảnh chụp năm 1966. 
 |  Theo thông tin trên báo chí Mỹ, Canada, nhà làm phim  Michael  Jorgenson phát hiện cựu binh Robertson, năm nay đã 76 tuổi, đang  sống  trong một ngôi làng nhỏ ở vùng núi phía Bắc Việt Nam. Robertson  sinh  tại Alabama, gia nhập lực lượng Mũ nồi xanh Mỹ và máy bay của anh  bị  bắn rơi tại vùng biên giới Lào năm 1968. Theo nhà làm phim Jorgenson  và  các đoạn phim rò rỉ với báo chí, cựu binh Robertson do sống quá lâu ở   vùng núi Việt Nam nên không thể nói được tiếng Anh, nhưng vẫn nhớ ngày   sinh của mình, nhớ tên vợ con mình ở Mỹ.
 Trong phim, cựu binh  Robertson cho biết ông bị bộ đội  Việt Nam bắt giữ sau khi máy bay rơi,  rồi được trả tự do và kết hôn, có  con với nữ y tá người Việt đã chăm  sóc mình.
 
 Bộ phim tài liệu Unclaimed  bắt đầu với câu  chuyện một cựu binh Mỹ trong chiến tranh Việt Nam là  Tom Faunce, trong  chuyến cứu trợ thiên tai tới Đông Nam Á cách đây  nhiều năm (2008) đã  tình cờ phát hiện ra Robertson.
 Phát biểu trên  báo chí Canada, nhà làm phim Jorgenson  thừa nhận chính mình cũng hoài  nghi  khi  cựu binh Tom Faunce năm 2012  tìm đến gặp mình và kể câu  chuyện tình cờ gặp một cựu binh Mỹ khác tưởng  đã chết, nhưng hiện vẫn  còn sống ở Việt Nam là Robertson.
 Tuy nhiên, nhà làm phim này đã tin  sau khi  trực tiếp  sang Việt Nam để gặp người được cho là cựu binh  Robertson và hy  vọng có  thể giúp Robertson tái ngộ với gia đình mình  tại Mỹ.
 Nhà làm phim cũng đã liên hệ với Đại sứ quán Mỹ tại  Việt  Nam, quân đội Mỹ, người thân của cựu binh Robertson tại Mỹ. Tuy  nhiên,  bằng chứng đáng tin cậy nhất là xét nghiệm DNA với con của  Robertson  thì vẫn chưa thực hiện được.
 Theo cựu binh Tom Faunce, Robertson năm  2010 đã được  lấy dấu vân tay tại Đại sứ quán Mỹ, nhưng điều này chưa  đủ để chứng minh  người này là John Hartley Robertson và cũng không thể  bác bỏ.
 Bộ phim tài liệu cung cấp những thước phim xúc động về  nơi  sinh của Robertson, cảnh một người lính Mỹ từng được Robertson huấn   luyện năm 1960 vừa gặp lại ông tại Việt Nam và khẳng định đây đích thị   là Robertson. Phim cũng chiếu cảnh về cuộc gặp đầy nước mắt giữa người   chị gái duy nhất còn sống của Robertson là bà Jean Robertson-Holly, 80   tuổi. Cuộc hội ngộ diễn ra tháng 12/2012.
 “Bà Jean nói … ‘Không có  thắc mắc nào. Tôi chắc chắn đó  là nó trên video, khi  tôi ôm ghì đầu nó  và nhìn vào mắt nó tôi không  còn nghi  ngờ gì về việc nó là em trai  mình”, đạo diễn Jorgensen kể với  báo chí.
 
 Cũng theo đạo diễn việc xét nghiệm DNA giữa Robertson  với bà Jean là  không cần thiết vì bà khẳng định chắc chắn đó là em trai  mình. Việc xét  nghiệm DNA của Robertson với vợ và hai con ở Mỹ đã được  đề nghị. Vợ  con của Robertson đã đồng ý nhưng gần đây lại đột nhiên từ  chối. Theo  giải thích của nhà làm phim thì do ám ảnh chiến tranh và sự  việc trôi  qua quá lâu có thể hai con gái của Robertson nhất thời chưa  muốn biết  về người cha của mình.
 Hugh Tran, sỹ quan cấp cao cảnh sát Mỹ gốc  Việt ở  Edmonton, đã tháp tùng nhà làm phim Jorgensen và cựu binh Tom  Faunce  sang Việt Nam gặp cựu binh Robertson để làm phiên dịch. Theo  Hugh Tran,  cựu binh Robertson nói giọng như một người Việt bản địa,  không có dấu  hiệu nào của một người Mỹ qua giọng nói. “Để nói với các  bạn sự thật,  sau khi  tôi phỏng vấn ông ấy lần đầu tiên, tôi tin tới  90% rằng ông ấy  là cựu binh Mỹ mất tích trong chiến tranh Việt Nam”,  ông Tran chia sẻ.  Tuy nhiên, ông Tran thừa nhận mình vẫn còn một chút  hoài nghi.
 Theo bộ phim, cựu binh Robertson đang sống ở Việt Nam  và  không muốn rời đi, ông chỉ có một ước nguyện được gặp gia đình Mỹ một   lần trước khi  chết.
 | 
	
 Theo Tiền Phong