Những ǵ đang xảy ra giữa Iran và Israel là kết quả trực tiếp từ sự kiêu ngạo, bất tài và bất cẩn của Trump
Donald Trump tuyên bố ḿnh là nhà lănh đạo sẽ chấm dứt chiến tranh. Nhưng bằng cách hủy bỏ thỏa thuận ngăn chặn hạt nhân Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) với Iran trong nhiệm kỳ đầu tiên và cho phép thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu điều hành Trung Đông một cách thô bạo trong nhiệm kỳ thứ hai, thay vào đó, vị tổng thống Cộng ḥa này lại thổi bùng ngọn lửa xung đột trên khắp khu vực.
Chính những lựa chọn của Trump đă đưa Israel và Iran, những thế lực quân sự hùng mạnh nhất Trung Đông, đến bờ vực chiến tranh toàn diện, với nguy cơ leo thang và lan rộng, gián đoạn kinh tế toàn cầu và thương vong hàng loạt.
JCPOA, được kư kết bởi Hoa Kỳ, Iran, Anh, Pháp, Đức, Nga, Trung Quốc và EU vào năm 2015, c̣n lâu mới hoàn hảo. Thỏa thuận này đă không thể kiềm chế được chương tŕnh vũ khí thông thường của Tehran và ư định trang bị vũ khí cho lực lượng dân quân xa về phía tây như Địa Trung Hải - nhưng đă thành công trong việc đóng băng chương tŕnh hạt nhân của Iran.
Khi thuyết phục Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2018, Netanyahu đă kích hoạt sự hồi sinh của chương tŕnh làm giàu uranium của Iran, dẫn đến cuộc khủng hoảng hiện tại. Khi làm như vậy, Trump và Netanyahu, thật trớ trêu, đă mạo hiểm vứt bỏ lợi thế chiến lược to lớn của Israel khi là cường quốc duy nhất sở hữu vũ khí hạt nhân ở Trung Đông.
Sự ám ảnh của thủ tướng Israel về việc phá hủy chế độ ở Tehran một phần là do mối thù của họ với nhà nước Do Thái, nhưng cũng v́ nó đại diện cho một sự đánh lạc hướng hữu ích về mặt chính trị như một con quỷ thuận tiện.
Tại sao Netanyahu lại phát động cuộc chiến của ḿnh vào lúc này, giữa lúc các cuộc đàm phán giữa Hoa Kỳ và Iran về việc hạ nhiệt căng thẳng hạt nhân? Manh mối nằm ở câu hỏi. Israel, hoặc ít nhất là nội các cứng rắn của Netanyahu, lo sợ rằng chính quyền Trump sẽ đạt được một thỏa thuận thỏa hiệp với Tehran về việc kiềm chế hạt nhân. V́ vậy, Netanyahu đă lên kế hoạch đánh lạc hướng họ bằng một cuộc tấn công bằng tên lửa và ám sát.
Các cuộc tấn công của Israel trong vài ngày qua chắc chắn không phải là để đáp trả sự leo thang đột ngột trong mối đe dọa hạt nhân từ Iran. Cộng ḥa Hồi giáo không tiến gần hơn đáng kể đến khả năng vũ khí hạt nhân so với sáu tháng trước. Những lời chỉ trích Tehran từ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế tuần trước có thể đă mang lại cho Netanyahu cái cớ mà ông cần.
Netanyahu coi một Iran suy yếu là một cơ hội. Lực lượng đại diện Hezbollah của họ ở Lebanon đă bị tiêu diệt, và hệ thống pḥng không của chính Tehran cũng bị suy yếu trong các cuộc không kích của Israel vào tháng 10 năm ngoái.
Cuộc xung đột hiện tại cũng cung cấp một sự đánh lạc hướng hữu ích khỏi cuộc tàn sát mà Israel đang gây ra cho Gaza, nơi đă nhận được sự chỉ trích quốc tế từ tất cả các đồng minh chính của ḿnh, ngoại trừ Washington.
Netanyahu muốn kéo Hoa Kỳ vào cuộc xung đột với Iran. Tuyên bố hời hợt của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ rằng họ không tham gia có thể sẽ không c̣n hiệu quả nữa. Người ta đă phát hiện ra rằng các lực lượng Hoa Kỳ đang hoạt động trên không, trên bộ và trên biển để bắn hạ các tên lửa của Iran đang được bắn vào Israel, do đó thúc đẩy Washington tham gia trực tiếp hơn. Israel biết rằng chỉ có Hoa Kỳ mới có những quả bom phá boongke khổng lồ có thể phá hủy các địa điểm hạt nhân ngầm của Iran.
Nếu Israel không giao chiến với lực lượng Hoa Kỳ để phá hủy các địa điểm hạt nhân của Iran, th́ chế độ Netanyahu vẫn c̣n hy vọng vào sự thay đổi chế độ ở Tehran.
Tuy nhiên, một trí thức Iran, một nhà phê b́nh gay gắt chế độ Khamenei, đă nói với tôi hôm nay rằng người Iran, mặc dù họ ghét chính phủ của ḿnh, nhưng họ "chửi rủa Netanyahu nhiều như bất kỳ ai". Ông lưu ư rằng "hơn 200 thường dân Iran đă chết và đây mới chỉ là ngày thứ ba của cuộc chiến".
Sẽ là ngu ngốc nếu đánh giá thấp quyết tâm và khả năng tồn tại của chế độ. Sau khi bị xóa sổ nhiều lần trong các cuộc nổi dậy của công chúng - gần đây nhất là vào năm 2022 sau cái chết trong khi bị giam giữ của một phụ nữ người Kurd Iran, Mahsa Amini, người đă bị bắt v́ không đội khăn trùm đầu - chế độ thần quyền tàn bạo và tham nhũng của Iran vẫn nắm quyền.
Đối với những người chịu trách nhiệm, đây thực sự là vấn đề sống c̣n. Nhiều nhân vật lănh đạo của chế độ là những thẩm phán treo cổ đă kết án những người bất đồng chính kiến đến chết tại các ṭa án kangaroo. Họ biết rằng sự thay đổi chế độ có thể khiến họ bị treo cổ trên các cột đèn.
Trump vẫn có thể có một cơ hội thoáng qua để đóng vai tṛ là người ǵn giữ ḥa b́nh mà ông ta tự nhận là. Có thể có một cơ hội nhỏ để cung cấp cho Iran một lối thoát - có thể là với sự hỗ trợ của Saudi Arabia, các quốc gia vùng Vịnh và thậm chí là Moscow. Nhưng điều này cũng sẽ đ̣i hỏi Trump phải gây áp lực lên Israel theo kiểu mà không có tổng thống Hoa Kỳ nào từng làm trong những năm gần đây.
Nếu xung đột leo thang và họ vẫn bám víu, cuộc tấn công hung hăng của Netanyahu sẽ có tác dụng không mong muốn là thuyết phục những người theo đường lối cứng rắn trong chế độ Tehran về sự cần thiết tuyệt đối của việc sở hữu vũ khí hạt nhân. Đây là điều cuối cùng mà Israel hoặc bất kỳ ai khác muốn.
Đối với một vị tổng thống từ lâu đă luôn tự nhận ḿnh là người ǵn giữ ḥa b́nh (và công khai khao khát Giải Nobel Ḥa b́nh), Donald Trump đă chứng tỏ ḿnh là một điềm báo đáng tin cậy về gây chiến tranh. Những tuyên bố ảo tưởng và sự bất tài do dự của ông đă không thể giải quyết được những cuộc xung đột ở Gaza và Ukraine, mặc dù đă có nhiều lời hứa — và giờ đây ông phải chịu trách nhiệm đáng kể cho sự bùng nổ của một cuộc chiến rất nguy hiểm giữa Israel và Iran.
Luôn tự tâng bốc ḿnh, Trump thường khoe khoang rằng ông là một chiến lược gia thông minh hơn tất cả các vị tướng của Hoa Kỳ và là một nhà đàm phán giỏi hơn bất kỳ nhà ngoại giao nào của chúng ta, nhưng những ǵ thế giới nh́n thấy là một kẻ vụng về nghiệp dư được bao quanh bởi những kẻ hầu vô dụng.
Sự khinh thường của ông đối với kinh nghiệm và chuyên môn đă khiến ông chỉ định người bạn thân của ḿnh là Steve Witkoff chỉ đạo các cuộc đàm phán của Hoa Kỳ về Ukraine và Gaza, cũng như chương tŕnh hạt nhân của Iran — một danh mục đầu tư quá sức đối với một giám đốc điều hành bất động sản không có kiến thức hoặc kỹ năng liên quan. (Ông ta có một phẩm chất độc đáo: Witkoff và các con trai của ông ta tham gia vào nhiều doanh nghiệp kinh doanh khác nhau với Trump và các con trai của ông ta, bao gồm cả những giao dịch tiền điện tử tham nhũng trắng trợn với các ông trùm dầu mỏ vùng Vịnh.) Là một cựu thượng nghị sĩ, Ngoại trưởng Marco Rubio biết đôi chút về chính sách đối ngoại, nhưng ông ta có hai hoặc ba công việc khác, và Trump dường như không mấy quan tâm đến quan điểm của ông ta.
Witkoff đă chứng minh sự thiếu phán đoán đáng kinh ngạc của chính ḿnh khi ông ta bước vào một phiên họp với Tổng thống Nga Vladimir Putin một ḿnh — không có phiên dịch viên Hoa Kỳ, không có trợ lư ghi chép — như thể ông ta có thể tự ḿnh quản lư được nhà độc tài xảo quyệt của Điện Kremlin. Sự kiêu ngạo của Trump có thể lây lan. Cho đến nay, kết quả ở Ukraine và Gaza không mấy ấn tượng, nói một cách quá lịch sự.
Đến giờ th́ rơ ràng là có rất ít suy nghĩ hoặc kế hoạch thực sự được coi trọng trong quá tŕnh chính sách đối ngoại của chính quyền này, hoặc liệu có bất kỳ quá tŕnh nào ngoài bài đăng tiếp theo trên Truth Social hay không. Ở cấp độ hời hợt, chương tŕnh hề này có phần buồn cười, giống như rất nhiều điều về Trump. Ai có thể cười khi chi phí về sinh mạng con người, tài nguyên bị lăng phí và sự tàn phá môi trường lại quá lớn và ngày càng tăng lên?
Đổ lỗi cho tổng thống về mọi thảm họa trên thế giới cũng bất công như khuynh hướng chỉ trích Joe Biden và Barack Obama của chính ông bất cứ khi nào có chuyện ǵ đó không ổn. Những thảm họa mà Trump hiện đang phải đối mặt ở Gaza và Ukraine là kết quả của các quyết định ở các thủ đô khác. Tuy nhiên, ông đă t́m cách khiến vấn đề trở nên tồi tệ hơn trên cả hai mặt trận, bằng cách phá vỡ liên minh phương Tây hậu thuẫn Ukraine và khuyến khích các đảng cực đoan và hiếu chiến nhất trong chính phủ cực hữu của Israel.
Và trong khi Benjamin Netanyahu và các giáo sĩ Hồi giáo Iran hiện phải chịu trách nhiệm nhiều nhất, th́ sự thù địch bùng nổ giữa Israel và Iran có khả năng xảy ra cao hơn nhiều do những hành động nhỏ nhen và phá hoại của Trump trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông.
Bước đột phá ngoại giao của chính quyền Obama vào năm 2015, khi Hoa Kỳ và các đồng minh kư Kế hoạch hành động toàn diện chung với Tehran là sáng kiến duy nhất từng thành công trong việc ngăn chặn chương tŕnh vũ khí hạt nhân của Iran. Thỏa thuận đó, mất nhiều năm để đạt được, đă thành công trong việc loại bỏ 97% nhiên liệu hạt nhân của Iran, tháo dỡ hầu hết các máy ly tâm sản xuất uranium làm giàu và áp đặt các quy định nghiêm ngặt đối với các cơ sở hạt nhân của Iran. Các biện pháp đó đă kéo dài "thời gian đột phá" cần thiết để Iran chế tạo bom hạt nhân lên hơn một năm.
Quyết định độc ác và ngu ngốc của Trump ba năm sau đó là từ bỏ JCPOA đă đẩy nhanh tiến tŕnh của Iran hướng tới kho vũ khí hạt nhân và đưa thế giới đến gần hơn với chiến tranh — tất cả chỉ v́ ông ta ghen tị với Obama và cúi đầu trước những kẻ diều hâu Israel. Những nỗ lực gần đây của ông ta nhằm đàm phán phiên bản thỏa thuận của riêng ḿnh đă hoàn toàn thất bại — và thất bại đó nguy hiểm hơn những ǵ ông ta có thể tưởng tượng.
The Following User Says Thank You to djt For This Useful Post:
đám súc sanh ....tới giờ vẫn c̣n cay cú ...ĐM trong náy càng ngày càng nhiều thứ rác rưỡi....hèn hạ...
Biết ǵ không? Đám CSVN rất là rác rưỡi....hèn hạ, nhưng những khi mày chỉ ra cái tồi tệ của chủ của chúng th́ chúng cũng gọi mày là rác rưỡi....hèn hạ như mày đă làm vậy đó.
Cho nên tao hiểu được mày nổi nóng đỏ dáy khỉ, khi ai đó chỉ ra cái tồi tệ của chủ Trump của mày. Đúng vậy không?
Đi mà liếm đít Trump thêm đi mày, v́ óc mày chỉ nghĩ có một chiều thôi đó con.
#MAGA óc heo - Trump mà có địt, chúng cũng khen thơm
The Following 3 Users Say Thank You to djt For This Useful Post:
Uy tín của Tổng thống Trump và nước Mỹ sẽ không c̣n
Trong chiến tranh có thuật ngữ “binh bất yếm trá”. Tức là người ta sẽ không ngại chuyện lừa dối để thắng đối thủ.
Vấn đề là Israel khai hỏa tấn công các mục tiêu trên lănh thổ Iran trong lúc hai bên Mỹ và Iran c̣n đang ngồi trên bàn đàm phán. Báo chí Mỹ, như tờ Wall Street Journal, cho rằng các cuộc đàm phán giữa Mỹ-Iran đă tạo cơ hội cho Israel giáng những đ̣n quân sự nặng nề lên Iran.
Báo chí Tây phương đa số chịu sự kiểm soát của tài phiệt Do Thái, cũng có lúc cho rằng Netanyahu đă “dồn TT Trump vào chân tường”. Theo tôi th́ Netanyahu đă cướp quyền tổng thống Mỹ và thay thế Trump trong quyết định tấn công Iran. Tức là Netanyahu đặt TT Trump trong vị thế “chầu ŕa”.
Trong quá khứ đă từng có một hiệp ước đa phương, năm 2015, giữa năm nước ngũ đại cường thuộc Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc (Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh và Pháp) với Iran, có thêm sự tham dự của Đức và EU, về việc Iran chịu đặt các chương tŕnh hạt nhân của ḿnh dưới sự kiểm soát của Tổ chức quốc tế về năng lượng hạt nhân (AIEA), đổi lấy việc băi bỏ lần hồi các lịnh trừng phạt của Liên Hiệp quốc lên Iran. Đến năm 2018, thời kỳ Trump 1.0, Mỹ đơn phương rút khỏi hiệp ước.
Hiệp ước hết hiệu lực, Iran tiếp tục chương tŕnh nghiên cứu hạt nhân. Mỹ và thế giới tiếp tục áp đặt các trừng phạt lên Iran.
Đến thời Trump 2.0, Mỹ bắt đầu nối lại đàm phán với Iran về các chương tŕnh nghiên cứu năng lượng hạt nhân của nước này. Dẫn đầu các cuộc đàm phán là ông Steve Witkoff. Hai bên đă đạt được năm ṿng đàm phán. Lần thứ 6, dự trù vào chủ nhật ngày 15-6.
Như vậy ta có thể nói: Hoặc là ngoại giao Mỹ là tấm b́nh phong giúp che mắt Iran để Israel có được yếu tố “bất ngờ” trong “binh bất yếm trá”. Hoặc là Netanyahu đă “phá hoại” cuộc đàm phán ḥa b́nh giữa Mỹ và Iran.
Tổng thống Trump nhiều lần nhắc đi nhắc lại rằng, nếu ông làm tổng thống th́ sẽ không có chiến tranh Ukraine. TT Trump luôn tự hào rằng ḿnh có bản chất là thù ghét chiến tranh. Nếu vậy th́ rơ ràng Netanyahou đă lừa gạt nước Mỹ! Netanyahu đă “lôi đầu” TT Trump vào cuộc ném bom Iran.
Chuyện Israel ném bom Iran lại trở thành chuyện “làm áp lực” giúp Mỹ trên bàn đàm phán.
Vấn đề là Iran, sau khi bị ném bom, liền tuyên bố chiến tranh với Israel. Chuyện này chắc không làm rụng cọng lông của Netanyahu. Nhưng lời tuyên bố này cho thấy Iran có thể mở rộng mục tiêu tấn công, như nhắm vào các căn cứ của Mỹ trong khu vực.
Pakistan, một cường quốc hạt nhân thân Trung Quốc, vừa mới lên tiếng ủng hộ Iran đồng thời kêu gọi thế giới Hồi giáo ủng hộ Iran chống Do thái.
Như đă nói hôm qua, theo tôi chiến tranh có thể bùng nổ tại Trung Đông. Lănh tụ các quốc gia Hồi giáo, Ả rập, dầu hỏa sẽ bị áp lực nặng nề từ dân chúng.
Chắc chắn giá dầu sẽ tăng mà điều này có lợi cho Nga. Chiến tranh Ukraine sẽ càng kéo dài mà phần thiệt sẽ nghiên về phía EU và Ukraine.
Uy tín của Tổng thống Trump và nước Mỹ sẽ không c̣n. Netanyahu mới thực sự là tổng thống Mỹ. Nước Mỹ, với nội bộ xào xáo và chia rẽ, là một “nước Mỹ đang suy tàn”, như nội dung một bài báo trên South China Morning Post sáng nay (*).
(*) Ghi chú từ Tiếng Dân: Chúng tôi không t́m thấy bài báo mà tác giả đề cập sáng nay, nhưng chúng tôi t́m được bài báo đăng ngày 21-3-2025, trên báo South China Morning Post của tác giả John Keane: “Sự suy tàn của đế chế Mỹ: Chủ nghĩa Trump đe dọa nền dân chủ trên toàn thế giới như thế nào“. Nguyên văn: The decline of the American empire: how Trumpism threatens democracy worldwide.
B́nh Luận từ Facebook
The Following User Says Thank You to nattenskonge For This Useful Post:
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.