Trump đang rất chật vật lấy lòng người bài vaccine. Flora Moore từng rất trung thành với Trump và là người bài tiêm chủng nhưng khi ông Trump đến Florida và ca ngợi về vaccine, thái độ của cô thay đổi.
"Ông ấy nói hãy tiêm vaccine, nhưng đám đông chúng tôi la ó và nói không", Flora Moore kể lại cuộc mít tinh của cựu tổng thống Donald Trump ở thành phố Orlando, bang Florida hồi tháng 12/2021.
Dù thực tế cho thấy vaccine đang cứu sống hàng nghìn nhân mạng giữa đại dịch, những người như Moore vẫn không thay đổi quan điểm bài xích vaccine. Tâm lý chống vaccine cực đoan ở một bộ phận cử tri đảng Cộng hòa đã trở thành "con quái vật" mà chính Trump không còn có thể kiểm soát.
Mỹ đang quay cuồng trong đợt bùng phát Covid-19 nghiêm trọng, với hơn 2.400 người chết mỗi ngày, chủ yếu là ở nhóm chưa tiêm chủng, nâng tổng số ca tử vong vì Covid-19 của quốc gia này lên hơn 900.000.
Chiến dịch Thần tốc phát triển vaccine trong thời gian ngắn nhất của Trump được xem là một trong số ít thành tựu của cựu tổng thống Mỹ trong nỗ lực ứng phó đại dịch. Ngay cả người kế nhiệm Joe Biden cũng ca ngợi sáng kiến này.
"Nhờ chính quyền tiền nhiệm và cộng đồng khoa học của chúng ta, Mỹ là một trong những quốc gia tiêm vaccine đầu tiên trên thế giới", Biden nói.
Nhưng mong muốn được ghi công về vaccine của Trump đã vấp trở ngại trước phản ứng gay gắt của những người bảo thủ với yêu cầu tiêm chủng bắt buộc của Biden, điều mà họ xem là mối đe dọa tự do cá nhân. Tiếng vỗ tay thường thấy dành cho Trump trong các cuộc mít tinh giờ chuyển thành tiếng la ó, chế giễu khi ông khuyến khích những người ủng hộ tiêm vaccine và nói bản thân đã tiêm mũi tăng cường.
"Đây có lẽ là lần duy nhất những người ủng hộ trung thành của Trump la ó ông ấy về điều gì đó. Nếu không nói về Chiến dịch Thần tốc, ông ấy còn có thể khoe điều gì khác trong cách xử lý Covid-19?", Laurie Garrett, một tác giả khoa học nổi tiếng của Mỹ, nói.
Cựu tổng thống Donald Trump tại sự kiện ở Conroe, bang Texas, Mỹ ngày 29/1. Ảnh: AFP.
Làn sóng bài vaccine càng được thúc đẩy từ quan điểm cứng rắn của một số chính trị gia đảng Cộng hòa cùng truyền thông cánh hữu, vốn từng rất ủng hộ Trump.
"Tôi không tin chính quyền Biden. Tôi không tin các công ty dược phẩm", Moore nói. "Tôi đã từ chối rất nhiều công việc bởi họ yêu cầu tôi tiêm vaccine".
Moore, chuyên viên phân tích thương mại ngoài 40 tuổi, cũng từ chối đeo khẩu trang ở nhà hàng hoặc nơi làm việc. Lập trường của Moore về vấn đề này thậm chí lớn hơn niềm tin của cô với Trump.
"Tôi tin tưởng ông ấy về một số thứ, nhưng không xem ông ấy như vị thần của mình", Moore nói.
Trump dường như đã nhận thấy thái độ thay đổi trong những người ủng hộ trung thành và đang điều chỉnh lại cách tiếp cận của mình. Tại một cuộc vận động ở Conroe, bang Texas cuối tháng 1, ông đã tiếp thêm nhiệt cho làn sóng giận dữ của đám đông về yêu cầu tiêm chủng bắt buộc với nhân viên liên bang.
"Đã đến lúc người Mỹ được quyền tự quyết về những quy định chống Covid-19", Trump nói trong tiếng reo hò của đám đông. "Chúng ta phải nói với những kẻ đạo đức giả, độc đoán và phân biệt chủng tộc rằng chúng ta không còn tiếp tục để họ kiểm soát cuộc sống của chúng ta, gây rắc rối cho con cái và đóng cửa cơ sở kinh doanh của chúng ta. Chúng ta đang thoát khỏi Covid-19".
Bài phát biểu của Trump không đề cập tới vaccine và nó đủ làm hài lòng các cử tri trung thành.
Rất khó ước tính số người bài vaccine trong nhóm cử tri Cộng hòa. Dù một số đã thay đổi suy nghĩ sau khi chứng kiến người thân, bạn bè mắc Covid-19, nhiều người khác vẫn giữ lập trường kiên định về vaccine.
"Các cuộc thăm dò cho thấy khác biệt đảng phái rõ ràng trong những thứ liên quan tới vaccine và khoảng cách này đã tăng đều đặn trong hai năm qua. Nó được thúc đẩy bởi rất nhiều thuyết âm mưu và câu chuyện về Covid-19 của cánh hữu", bà nói.
Khảo sát của Quỹ Gia đình Kaiser chỉ ra 62% người Dân chủ đã tiêm chủng, trong khi tỷ lệ này của phe Cộng hòa là 32%. Xu hướng này cho thấy các ứng viên đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử quốc hội giữa kỳ có thể ủng hộ lập trường của Trump chống lại lệnh tiêm chủng bắt buộc từ Biden, thay vì ca ngợi thành tựu vaccine của ông.
Tuy nhiên, Ron DeSantis, thống đốc Florida, có thể là người sẽ vượt mặt Trump trong vấn đề này, trước thềm cuộc bầu cử tổng thống năm 2024. Không như Trump, DeSantis luôn từ chối trả lời câu hỏi ông đã tiêm tăng cường hay chưa.
Một khảo sát gần đây cho thấy Trump chỉ dẫn trước DeSantis 9 điểm phần trăm trong số những thành viên Cộng hòa thích cả hai người.
"Họ có thể bất mãn với Trump, và DeSantis là lựa chọn rõ ràng của những người bài xích tiêm chủng. Nhưng từ bỏ Trump cũng giống như từ bỏ giấc mơ của chính họ. Trump là vị cứu tinh của họ", Monika McDermott, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Fordham ở New York, nói.
Bất chấp những chia rẽ về vaccine trong phong trào MAGA (Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại), Trump vẫn được xem là "chúa sơn lâm trong cánh rừng của đảng Cộng hòa". Trump tuần trước tuyên bố đến nay đã gây quỹ được 122 triệu USD, gấp đôi số tiền Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa thu thập được.
Joe Walsh, cựu nghị sĩ đảng Cộng hòa, cho biết 90% thành viên nền tảng ủng hộ Trump là người bài vaccine, không tin chiến thắng của Biden, không phản đối cuộc bạo loạn Đồi Capitol ngày 6/1/2021 hoặc thậm chí coi đó là ngày yêu nước.
"Bạn sẽ không thể là ứng viên đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử giữa kỳ nếu nói với mọi người hãy tiêm vaccine hoặc Biden đã thắng cử một cách công bằng. Nếu nói một trong hai điều đó, bạn không thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa", Walsh nói.
Vietbf@ sưu tập
